Geny winne różnemu przebiegowi COVID-19?

Odmienność genetyczna ludzkiego układu odpornościowego może być przyczyną dużych różnic w przebiegu pandemii na całym świecie.

Aktualizacja: 23.04.2020 11:02 Publikacja: 22.04.2020 19:16

Różnice antygenów HLA są kluczowe w walce z COVID-19

Różnice antygenów HLA są kluczowe w walce z COVID-19

Foto: shutterstock

Pandemia koronawirusa SARS-CoV-2 jest pełna zagadek. Jedną z nich jest duża różnica w liczbie zachorowań i zgonów w poszczególnych krajach.

Co powoduje, że kraje z tych samych regionów geograficznych mają tak odmienne wyniki w walce z chorobą? Czy jedynym powodem jest jakość służby zdrowia lub sposób wprowadzania ograniczeń sanitarnych?

Statystyczne zagadki

W przypadku niektórych państw takie wnioski byłyby uzasadnione. Tego typu argumentacja słabnie jednak, kiedy przyglądamy się statystykom medycznym poszczególnych regionów administracyjnych państw najbardziej dotkniętych epidemią. Najlepszym przykładem są państwa na trzech różnych kontynentach: Chiny, Włochy i Stany Zjednoczone. We wszystkich tych krajach poszczególne prowincje, regiony czy stany mają diametralnie różny przebieg epidemii mimo ujednoliconych lub zbliżonych przepisów sanitarnych.

W 16 chińskich prowincjach, na obszarze większym od Europy Środkowej, zamieszkanym przez wiele grup etnicznych potwierdzono obecność koronawirusa SARS-CoV-2 u 2668 osób, a zmarły 33 osoby. W tym czasie w prowincji Hubei infekcje potwierdzono u 67 tys. 803 osób, wśród których zmarło 3212. Równie duże różnice występują w poszczególnych prowincjach Włoch. W Lombardii wykryto 67 tys. 931 przypadków zakażeń, z których 12 tys. 582 zakończyło się śmiercią pacjentów, kiedy w takich regionach, jak Kalabria, Basilicata czy Molise, łącznie zmarło 118 osób. Oprócz takich czynników jak odsetek ludzi starszych czy zanieczyszczone środowisko niektórzy naukowcy doszukują się przyczyn genetycznych.

Zmienność HLA

Powstaje zatem pytanie, co jest powodem tak znaczących różnic w skali zachorowań i wskaźniku śmiertelności choroby COVID-19 w poszczególnych krajach czy regionach? Czy istnieje jeden czynnik powodujący, że we Włoszech zmarło znacznie więcej osób niż we Francji?

Odpowiedzi na to pytania poszukują amerykańscy naukowcy z Oregon Health & Science University w Portland oraz Portland VA Research Foundation. W artykule opublikowanym na łamach „Journal of Virology”, wydawanym przez Amerykańskie Towarzystwo Mikrobiologiczne, wskazują na indywidualną zmienność genetyczną jako przyczynę różnic w sile odpowiedzi immunologicznej w różnych częściach świata.

Naukowcy wskazują na ludzkie antygeny leukocytarne – HLA, które odpowiadają za tolerancję immunologiczną. Układ HLA ma za zadanie rozpoznawać własne komórki, a wobec obcych uruchamiać odpowiedź odpornościową. Innymi słowy HLA to taki rodzaj „agencji kontrwywiadu immunologicznego” naszego organizmu. Chroni nas przez atakiem naszych własnych limfocytów lub przyczynia się do odrzucania przeszczepionych komórek dawców. Antygeny HLA różnią się w zależności od osoby. Te różnice mogą wpływać na to, jak dobrze układ odpornościowy rozpoznaje dany patogen. Słabe rozpoznanie SARS-CoV-2 może spowodować, że osoba zarażona będzie bardziej podatna na ciężki przebieg choroby.

– Zrozumienie, w jaki sposób zmienność HLA może wpływać na przebieg COVID-19, może pomóc w identyfikacji osób lub całych społeczności o wyższym ryzyku wystąpienia choroby – twierdzą autorzy raportu opublikowanego w „Journal of Virology”. To indywidualny HLA, haplotyp i pełna zmienność genotypu prawdopodobnie wpływają na zdolność do reagowania na zakażenie SARS-CoV-2. Niektóre allele – są to różne formy tego samego genu – mogą być związane z cięższą infekcją, a inne z łagodniejszym przebiegiem choroby. Potwierdzają to badania na wcześniejszym koronawirusie SARS-CoV-1.

– To pierwsze takie badanie, w którym analizujemy globalne rozmieszczenie typów i haplotypów HLA z potencjalnymi konsekwencjami epidemiologicznymi w kontekście obecnej pandemii – piszą naukowcy z Portland.

Postulują połączenie testów na obecność koronawirusa z typowaniem HLA. Uważają, że umożliwi to wskazanie, które społeczności są bardziej narażone na ciężki przebieg COVID-19, a które mniej. Osoby z potwierdzonymi typami HLA wysokiego ryzyka będą w przyszłości musiały otrzymać szczepionkę w pierwszej kolejności.

Pandemia koronawirusa SARS-CoV-2 jest pełna zagadek. Jedną z nich jest duża różnica w liczbie zachorowań i zgonów w poszczególnych krajach.

Co powoduje, że kraje z tych samych regionów geograficznych mają tak odmienne wyniki w walce z chorobą? Czy jedynym powodem jest jakość służby zdrowia lub sposób wprowadzania ograniczeń sanitarnych?

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Diagnostyka i terapie
Tabletka „dzień po” także od położnej. Izabela Leszczyna zapowiada zmiany
Diagnostyka i terapie
Zaświeć się na niebiesko – jest Światowy Dzień Świadomości Autyzmu
Diagnostyka i terapie
Naukowcy: Metformina odchudza, bo organizm myśli, że ćwiczy
Diagnostyka i terapie
Tabletka „dzień po”: co po wecie prezydenta może zrobić ministra Leszczyna?
zdrowie
Rośnie liczba niezaszczepionych dzieci. Pokazujemy, gdzie odmawia się szczepień