Od 4 stycznia ruszają punkty bezpłatnej pomocy prawnej

Od poniedziałku w każdym powiecie ma ruszyć co najmniej jeden punkt bezpłatnej pomocy prawnej.

Większość starostw zapewnia, że wszystko jest zapięte na ostatni guzik. I od 4 stycznia (pierwszy dzień roboczy po wejściu w życie nowych przepisów) punkty zostaną otwarte, a na ich stronach internetowych można znaleźć adresy i godziny otwarcia.

Nie obyło się jednak bez problemów. Nie wiadomo też, czy wszędzie punkty ruszą w przyszłym tygodniu.

Gdzie te pieniądze

Za kilka dni na terenie powiatu kieleckiego rozpocznie działalność osiem punktów. Tymczasem do tej pory starostwo nie otrzymało obiecanej z budżetu państwa dotacji na pokrycie kosztów organizacyjnych związanych z uruchomieniem punktów.

– Cierpliwie czekamy, ale tych pieniędzy jak nie było, tak nie ma – mówi Agnieszka Madetko ze Starostwa Powiatowego w Kielcach.

Pojawiły się również problemy ze znalezieniem prawników do obsługi niektórych punktów. Okazało się bowiem, że zdecydowana większość radców i adwokatów chce pracować w miastach. Tak było m.in. w Nurze i Baranowie.

– To małe wiejskie gminy położone daleko od większych ośrodków – tłumaczy Katarzyna Skrodzka-Sadowska, sekretarz Okręgowej Izby Radców Prawnych w Olsztynie. – Po wielkich trudach udało się znaleźć do jednego punktu radcę, a do drugiego – adwokata.

Podobne problemy wystąpiły tam, gdzie starostwom nie udało się wyłonić organizacji pozarządowych do prowadzenia punktów (do czego zobowiązują je przepisy). I teraz na gwałt szukają chętnych adwokatów i radców. Tak jest np. w starostwie w Siedlcach.

Okręgowej Radzie Adwokackiej we Wrocławiu mimo licznych starań nie udało się do tej pory skontaktować ze starostą trzebnickim.

– Niestety nie udało się – mówi Andrzej Grabiński, adwokat i dziekań ORA we Wrocławiu. – W związku z tym nie wiemy, czy tam punkty będą działały czy nie.

„Rzeczpospolita" również się tego nie dowiedziała. Nikt nie miał w starostwie czasu na rozmowę. Na stronie internetowej tego urzędu widnieje jedynie informacja o rozstrzygnięciu konkursu na organizację pozarządową na prowadzenie punktów na terenie tego powiatu.

Porada nie dla wszystkich

System bezpłatnej pomocy prawnej to pierwsza taka inicjatywa w Polsce. Jej wdrożenie umożliwia ustawa z 5 sierpnia 2015 r. o nieodpłatnej pomocy prawnej oraz edukacji prawnej. Część jej przepisów wchodzi w życie 1 stycznia 2016 r. Te zaś o charakterze czysto organizacyjnym zaczęły obowiązywać wcześniej, bo 31 sierpnia 2015 r. Przewiduje ona bezpłatną pomoc prawną dla osób niezamożnych (pod pewnymi warunkami), osób młodych do 26. roku życia, seniorów, którzy ukończyli 65. rok życia, kombatantów, weteranów, posiadaczy Karty Dużej Rodziny i ofiar klęsk żywiołowych.

Zgodnie z tymi przepisami na terenie Polski ma być utworzonych ponad 1,5 tys. punktów, w których od stycznia 2016 r. będą udzielane bezpłatne porady.

Nie będzie też rejonizacji. Po poradę każdy będzie mógł się udać do dowolnego punktu na terenie kraju.

Pomoc będą świadczyć co do zasady adwokaci lub radcy prawni na podstawie umowy zawartej z powiatem.