- Organ prowadzący postępowanie wszczęte na początku czerwca jest zdania, że najlepiej byłoby, gdyby strony zawarły ugodę w tej sprawie. Czy inicjatywa zawarcia ugody musi pochodzić od stron?
Nie. Ustawą z 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (dalej nowelizacja) zmodyfikowano m.in. przepisy kodeksu postępowania administracyjnego (dalej k.p.a.) dotyczące zawierania ugód. Nowelizacja weszła w życie 1 czerwca 2017 r. Do postępowań wszczętych i niezakończonych przed tym dniem ostateczną decyzją lub postanowieniem stosuje się jednak przepisy k.p.a. w dotychczasowym brzmieniu. Wyjątek przewidziano tylko dla nowych przepisów o mediacji (art. 96a-96n k.p.a.), które stosuje się także w postępowaniach wszczętych przed 1 czerwca.
Przed nowelizacją, zgodnie z art. 114 k.p.a., w sprawie, w której toczyło się postępowanie przed organem administracji, strony mogły zawrzeć ugodę, jeżeli przemawiał za tym charakter sprawy, miało się to przyczynić do uproszczenia lub przyspieszenia postępowania i nie sprzeciwiał się temu przepis prawa. Nowelizacja ograniczyła te przesłanki. Obecnie strony mogą zawrzeć ugodę, jeżeli charakter sprawy na to pozwala i nie sprzeciwiają się temu przepisy szczególne.
Ugoda może być zawarta przed organem, przed którym toczy się postępowanie w I instancji lub postępowanie odwoławcze, do czasu wydania decyzji w tej sprawie. Dotychczas, zgodnie z art. 116 § 1 k.p.a., organ odraczał wydanie decyzji i wyznaczał stronom termin do zawarcia ugody, jeżeli złożyły one zgodne oświadczenia o zamiarze jej zawarcia. Po nowelizacji, z inicjatywą zawarcia ugody może wystąpić także organ. Przyjęto, że organ odracza wydanie decyzji i wyznacza stronom termin do zawarcia ugody, jeżeli istnieją przesłanki do jej zawarcia. Jednocześnie organ musi pouczyć strony o trybie i skutkach zawarcia ugody.
Po zmianach, ugodę sporządza upoważniony pracownik organu w formie pisemnej lub dokumentu elektronicznego (dotychczas przewidziana była tylko forma pisemna), na podstawie zgodnych oświadczeń stron. Jeżeli ugoda jest sporządzana w formie pisemnej, oświadczenia muszą być złożone przed upoważnionym pracownikiem organu. Ugoda powinna zawierać: oznaczenie organu, przed którym została zawarta, i stron postępowania, datę sporządzenia, przedmiot i treść ugody, podpisy stron oraz podpis upoważnionego pracownika organu z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego, a jeżeli ugoda została zawarta w formie dokumentu elektronicznego – kwalifikowane podpisy elektroniczne stron oraz upoważnionego pracownika. Przed podpisaniem ugody upoważniony pracownik organu ma obowiązek odczytać stronom jej treść, chyba że ugoda została sporządzona w formie dokumentu elektronicznego, a następnie ugodę włącza się do akt sprawy (art. 117 k.p.a.).
