- W toku postępowania dotyczącego zmian w ewidencji gruntów i budynków zmarła jedna ze stron. Zmarły pozostawił testament, zgodnie z którym dziedziczy po nim tylko żona. Czy w takim przypadku starosta mógł zawiesić postępowanie z powodu nieustalenia spadkobierców strony?
Tak.
W art. 97 § 1 pkt 1 kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.) przewidziano, że organ obligatoryjnie zawiesza postępowanie w razie śmierci strony lub jednej ze stron, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki: wezwanie spadkobierców zmarłej strony do udziału w postępowaniu nie jest możliwe i sprawa nie dotyczy spadku nieobjętego, w której działa osoba sprawująca zarząd nad majątkiem spadkowym, zaś w braku takiej osoby – kurator, a jednocześnie postępowanie nie podlega umorzeniu jako bezprzedmiotowe.
Niemożność wezwania do udziału w postępowaniu spadkobierców zmarłej strony ma miejsce wtedy, gdy spadkobiercy nie są ustaleni. W orzecznictwie podkreśla się, że w toku postępowania administracyjnego organ nie może samodzielnie rozstrzygnąć, kto jest spadkobiercą. Następstwo prawne w zakresie praw wchodzących w skład spadku po osobie zmarłej musi być wykazane według przepisów prawa cywilnego (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 16 stycznia 2002 r., sygn. I SA 1421/00, ONSA 2003/2/64).
W art. 1025 § 2 kodeksu cywilnego przewidziano, że domniemywa się, iż spadkobiercą jest osoba, która uzyskała sądowe stwierdzenie nabycia spadku albo notarialne poświadczenie dziedziczenia. Mimo że spadkobierca nabywa spadek z chwilą śmierci spadkodawcy, dopiero prawomocne postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku albo zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia wykazują jego uprawnienia. Brak takich dokumentów powoduje, że nie można prawidłowo ustalić kręgu osób, które mają prawo uczestniczyć w postępowaniu po śmierci strony, co uzasadnia zawieszenie postępowania (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 24 czerwca 2013 r., sygn. III SA/Łd 313/13).
podstawa prawna: Art. 97 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. DzU z 2013 r., poz. 267 ze zm.)
