Zmiany w ustawie o finansach publicznych

W nowelizacji ustawy o finansach publicznych rozróżniono warunki umarzania należności cywilnoprawnych i publicznoprawnych – z urzędu oraz na wniosek. Zmiany wejdą w życie 28 kwietnia.

Publikacja: 25.04.2017 07:00

Zmiany w ustawie o finansach publicznych

Foto: www.sxc.hu

Wprowadzone zmiany wynikają z ustawy z 10 lutego 2017 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych (dalej nowelizacja). Ich celem było m.in. wyeliminowanie wątpliwości dotyczących umarzania (w całości albo w części), odraczania i rozkładania na raty spłaty:

- należności pieniężnych o charakterze cywilnoprawnym, przypadających organom administracji rządowej, państwowym jednostkom budżetowym i państwowym funduszom celowym oraz

- niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publicznoprawnym.

Rozdzielono regulacje dopuszczające możliwość udzielenia ulgi w postaci umorzenia bez konieczności składania wniosku przez dłużnika (zobowiązanego), czyli z urzędu, od regulacji przewidujących poszczególne formy preferencji przyznawanych tylko na wniosek.

Wymagane przesłanki

Umorzenie należności cywilnoprawnych z urzędu będzie dopuszczalne m.in., jeżeli:

- będzie zachodzić uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji tej należności lub postępowanie egzekucyjne okazało się nieskuteczne (w takich przypadkach umorzenie należności będzie mogło nastąpić w formie jednostronnego oświadczenia woli, gdy uzyskanie oświadczenia woli dłużnika będzie niemożliwe albo znacznie utrudnione), bądź

- będzie zachodzić interes publiczny.

Na wniosek dłużnika, należności będzie można umarzać:

- w całości – w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem dłużnika lub interesem publicznym,

- w części – w sytuacjach uzasadnionych względami społecznymi lub gospodarczymi, a w szczególności możliwościami płatniczymi dłużnika.

Względy społeczne lub gospodarcze będą mogły uzasadniać także odroczenie terminów spłaty lub rozłożenie na raty należności (w całości albo w części), na wniosek dłużnika.

Uprawnienia samorządów

Po nowelizacji, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem dłużnika lub interesem publicznym należności pieniężne o charakterze cywilnoprawnym, przypadające jednostce samorządu terytorialnego (dalej j.s.t.) lub jej jednostkom budżetowym, samorządowym zakładom budżetowym bądź instytucjom kultury, będzie można umorzyć, terminy ich spłaty odroczyć lub płatność rozłożyć na raty, na zasadach określonych przez organ stanowiący j.s.t. Poza zakresem tej regulacji pozostaną zatem np. samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej.

Dodano regulację przewidującą, że organ stanowiący j.s.t. będzie mógł, w drodze uchwały, postanowić o niedochodzeniu należności cywilnoprawnych przypadających j.s.t. lub jej wymienionym wyżej jednostkom organizacyjnym, gdy kwota należności z odsetkami nie będzie przekraczać 100 zł. Regulacja ta nie będzie miała zastosowania m.in. do należności powstałych w związku z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych ustawami, a także programów, projektów i zadań finansowanych z udziałem środków z budżetu Unii Europejskiej.

Należności publicznoprawne

Doprecyzowano, że niepodatkowymi należnościami budżetowymi o charakterze publicznoprawnym są także przychody państwowych funduszy celowych. Katalog organów wydających decyzję dotyczące tych należności został uzupełniony m.in. o kierowników państwowych jednostek budżetowych i organy właściwe w programach finansowanych ze środków europejskich. Uzupełniono również regulacje dotyczące organów odwoławczych.

Rozróżniono przesłanki umarzania należności publicznoprawnych z urzędu i na wniosek zobowiązanego. Ulga w postaci umorzenia należności w całości, na wniosek, będzie mogła zostać udzielona w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem zobowiązanego lub interesem publicznym. Natomiast ulga w postaci umorzenia należności w części, odroczenia terminu spłaty lub rozłożenia płatności na raty będzie mogła zostać udzielona, na wniosek, w przypadkach uzasadnionych względami społecznymi lub gospodarczymi, a w szczególności możliwościami płatniczymi zobowiązanego.

Dla zobowiązanych prowadzących działalność gospodarczą przewidziano możliwość uzyskiwania preferencji w odniesieniu do wszystkich publicznoprawnych niepodatkowych należności budżetowych. Uzupełniono przepisy o dopuszczalności stosowania ulg w spłacie zobowiązań stanowiących pomoc publiczną.

Koszty zastępstwa

Nowelizacją wprowadzono możliwość umorzenia, na wniosek dłużnika, należności zasądzonych na rzecz Skarbu Państwa tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, jeżeli zasądzono je w postępowaniu, którego celem było:

- zapobieżenie naruszeniu konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, uchylenie skutków tego naruszenia, bądź

- uzyskanie zadośćuczynienia lub odszkodowania za to naruszenie w krajowym systemie prawnym, a także

- w zakresie, w jakim z orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wynika, że w postępowaniu naruszono wobec dłużnika wskazaną wyżej konwencję.

podstawa prawna: ustawa z 10 lutego 2017 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych (DzU z 2017 r. poz. 659)

Wprowadzone zmiany wynikają z ustawy z 10 lutego 2017 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych (dalej nowelizacja). Ich celem było m.in. wyeliminowanie wątpliwości dotyczących umarzania (w całości albo w części), odraczania i rozkładania na raty spłaty:

- należności pieniężnych o charakterze cywilnoprawnym, przypadających organom administracji rządowej, państwowym jednostkom budżetowym i państwowym funduszom celowym oraz

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona