Nowe przepisy ułatwią gminie wykonywanie zadań

Od 1 stycznia rozszerzono katalog podmiotów, od których można uzyskiwać informacje w sprawach świadczeń z pomocy społecznej. Przewidziano także możliwość łączenia przez gminę jej jednostek organizacyjnych.

Publikacja: 09.02.2016 01:00

Nowe przepisy ułatwią gminie wykonywanie zadań

Foto: 123RF

Od 1 stycznia 2016 r. uzupełniono niektóre regulacje zawarte w ustawie o pomocy społecznej (dalej: u.p.s.). Wprowadzone zmiany dotyczą m.in. uzyskiwania informacji, dotacji na uczestników ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz łączenia jednostek organizacyjnych pomocy społecznej.

Sprawozdawczość i udostępnianie danych

Zgodnie ze zmienionym art. 17 ust. 1 pkt 17 u.p.s. do zadań własnych gminy o charakterze obowiązkowym należy sporządzanie sprawozdawczości oraz przekazywanie jej właściwemu wojewodzie. Od 1 stycznia 2016 r. powinno to następować tylko, a nie – jak dotychczas – również w formie dokumentu elektronicznego, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego. Poprzednio odbywało się to w formie elektronicznej i papierowej.

W dodanym przez ustawodawcę art. 23a u.p.s. określono dane, które powinny być gromadzone w rejestrze centralnym prowadzonym przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego. W celu umożliwienia weryfikacji danych dotyczących osób ubiegających się o świadczenia z pomocy społecznej, osób korzystających z tych świadczeń i członków ich rodzin, w rejestrze centralnym należy gromadzić informacje m.in. o: imieniu i nazwisku takiej osoby, miejscu zamieszkania lub pobytu, numerze PESEL, stanie cywilnym, dacie i miejscu złożenia wniosku o przyznanie świadczenia, rodzaju wnioskowanego świadczenia oraz dacie wydania i rodzaju rozstrzygnięcia. Prawo dostępu do tych informacji oraz ich przetwarzania przewidziano m.in. dla ośrodków pomocy społecznej.

W art. 105 ust. 1 u.p.s. rozszerzono katalog podmiotów, od których można pozyskiwać niezbędne informacje w sprawach świadczeń z pomocy społecznej. Ustawodawca przewidział w nim, że obowiązek udzielenia takich informacji ciąży na: jednostkach sektora finansów publicznych, w tym sądach, Policji, Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego i organach administracji publicznej, a także kuratorach sądowych, pracodawcach, podmiotach wykonujących działalność leczniczą, przedszkolach, szkołach, placówkach, poradniach i ośrodkach, o których mowa w art. 2 pkt 1–7 ustawy o systemie oświaty (w tym np. placówkach oświatowo-wychowawczych, poradniach psychologiczno-pedagogicznych czy młodzieżowych ośrodkach wychowawczych), szkołach wyższych, organizacjach pozarządowych oraz innych podmiotach prowadzących działalność pożytku publicznego.

Przykład:

Pracownik socjalny chce zwrócić się do pracodawcy o udostępnienie informacji potrzebnej do ustalenia uprawnienia do świadczenia z pomocy społecznej. Może skorzystać z takiego rozwiązania. Pracodawca ma obowiązek niezwłocznie, nie później niż w terminie siedmiu dni od dnia otrzymania wniosku kierownika ośrodka pomocy społecznej lub pracownika socjalnego, udostępnić informacje, które mają znaczenie dla rozstrzygnięcia o przyznaniu lub wysokości świadczeń z pomocy społecznej, dla ustalenia wysokości odpłatności za świadczenia z pomocy społecznej lub dla weryfikacji uprawnień do świadczeń z pomocy społecznej, wysokości tych świadczeń bądź odpłatności za te świadczenia.

Wsparcie dla osób z zaburzeniami

W myśl art. 18 ust. 1 pkt 5 u.p.s. do zadań zleconych z zakresu administracji rządowej realizowanych przez gminę należy prowadzenie i rozwój infrastruktury ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi. Zgodnie z art. 51c u.p.s.

jednostka samorządu terytorialnego może, w uzgodnieniu z wojewodą, utworzyć taki ośrodek lub uruchomić nowe miejsca w takim ośrodku, z uwzględnieniem możliwości ich sfinansowania ze środków budżetu państwa. Miesięczną kwotę dotacji z budżetu państwa na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi ustala wojewoda jako iloczyn aktualnej liczby osób korzystających z usług w tych ośrodkach oraz średniej miesięcznej wojewódzkiej kwoty dotacji na jednego uczestnika, nie wyższą jednak niż średnia miesięczna kwota dotacji wyliczona dla województwa.

W zmienionym art. 51c ust. 3 u.p.s. przewidziano, że wojewoda corocznie ustala średnią miesięczną wojewódzką kwotę dotacji na jednego uczestnika ośrodka wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi, w tym:

- dla środowiskowych domów samopomocy w wysokości docelowo (od 2018 r.) nie niższej niż 250 proc. kryterium dochodowego dla osoby samotnie gospodarującej (w 2016 r. kwota tej dotacji wynosi 200 proc., a w 2017 r. będzie wynosić 230 proc.),

- dla klubów samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi, w wysokości nie niższej niż 80 proc. kryterium dochodowego dla osoby samotnie gospodarującej.

Tak ustalona kwota dotacji może być zwiększona, nie więcej jednak niż o 20 proc., w zależności od liczby uczestników oraz zakresu, jakości i rodzaju świadczonych usług. Regulacja ta ma na celu wyeliminowanie dysproporcji w zakresie średniej miesięcznej kwoty dotacji między poszczególnymi województwami.

Połączenie jednostek

W dodanym przez ustawodawcę art. 111a u.p.s. przewidziano, że gmina może utworzyć jednostkę organizacyjną pomocy społecznej przez połączenie jej jednostek organizacyjnych. Jeżeli połączenie obejmuje ośrodek pomocy społecznej, inne jednostki działają w ramach tego ośrodka. Zmiana ta ma ułatwić kształtowanie struktur pomocy społecznej. Osoba kierująca jednostką powstałą w wyniku połączenia powinna spełniać wymagania potrzebne do kierowania co najmniej jedną prowadzoną dotychczas działalnością realizowaną w połączonych jednostkach. Natomiast osoby zatrudnione na kierowniczych stanowiskach urzędniczych w jednostce powstałej w wyniku połączenia – z wyłączeniem osoby kierującej jednostką – odpowiedzialne za wykonywanie zadań realizowanych dotychczas w połączonych jednostkach muszą spełniać wymagania przewidziane dla tych stanowisk.

Analogiczne przepisy pozwalają na łączenie jednostek organizacyjnych działających w sferze pomocy społecznej oraz takich, których celem jest wspieranie rodziny i pieczy zastępczej. Zgodnie z dodanym od 1 stycznia 2016 r. art. 18c ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, gmina może połączyć placówkę wsparcia dziennego lub inny gminny podmiot wyznaczony do pracy z rodziną z jednostką organizacyjną pomocy społecznej. Jeżeli połączenie obejmuje ośrodek pomocy społecznej, placówka wsparcia dziennego lub inny gminny podmiot wyznaczony do pracy z rodziną działa w ramach tego ośrodka.

Połączenie placówki wsparcia dziennego z domem pomocy społecznej następuje z uwzględnieniem zasad określonych w art. 56a u.p.s., w którym przewidziano, że dom pomocy społecznej może być prowadzony w jednym budynku łącznie dla osób:

- w podeszłym wieku oraz przewlekle somatycznie chorych,

- przewlekle somatycznie chorych oraz niepełnosprawnych fizycznie,

- w podeszłym wieku oraz niepełnosprawnych fizycznie,

- dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie oraz dzieci i młodzieży niepełnosprawnych intelektualnie.

Łączenie domu pomocy społecznej w inny sposób jest dopuszczalne pod warunkiem usytuowania tego domu w odrębnym budynku.

podstawa prawna: art. 1 pkt 15, art. 2 ustawy z 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej (DzU z 2015 r., poz. 1310)

podstawa prawna: art. 4 ustawy z 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2015 r., poz. 1359)

podstawa prawna: art. 28, art. 43 ustawy z 25 czerwca 2015 r. o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2015 r., poz. 1045)

Od 1 stycznia 2016 r. uzupełniono niektóre regulacje zawarte w ustawie o pomocy społecznej (dalej: u.p.s.). Wprowadzone zmiany dotyczą m.in. uzyskiwania informacji, dotacji na uczestników ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz łączenia jednostek organizacyjnych pomocy społecznej.

Sprawozdawczość i udostępnianie danych

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP