Hanna Litwińczuk

Teza 1: Należy przywrócić składkę zdrowotną sprzed Polskiego Ładu (przedsiębiorcy płacili ją w stałej kwocie, zarówno przedsiębiorcy, jak i pracownicy mogli odliczyć jej większą część od podatku).

Za tym rozwiązaniem lub opartym na analogicznych zasadach przemawiają następujące względy : 1) prostota wymiaru składki 2) neutralność ze względu na formę prawną prowadzenia działalności gospodarczej i formę jej opodatkowania. Zróżnicowanie wysokości składki dla różnych form opodatkowania działalności gospodarczej powodowało, że przedsiębiorcy zmieniali formę opodatkowania na taką, która dawała największe " oszczędności składkowe" lub z tych samych powodów zmieniali formę prawną prowadzenia działalności ( np. przekształcenie JDG w spółkę). Tymczasem wybór formy prawnej prowadzenia działalności i formy jej opodatkowania nie powinien być zdominowany przez wysokość składki zdrowotnej, lecz odpowiadać rodzajowi i rozmiarom prowadzonej działalności gospodarczej. Podobnie sposób wymiaru składki nie powinien być dyskryminujący ze względu na źródło przychodu (przychód ze stosunku pracy versus przychód z działalności gospodarczej).

Teza 2: Należy wprowadzić składkę zdrowotną zgodnie z propozycją Ministerstwa Finansów (przedsiębiorcy na skali płacą ją w stałej kwocie, przedsiębiorcom na liniowym PIT i ryczałcie zwiększa się ona po przekroczeniu określonego limitu dochodów/przychodów).

Powiązanie wysokości składki zdrowotnej z wysokością dochodu oznacza podporządkowanie jej wymiaru zasadzie zdolności płatniczej, czyli podatnicy o niższym dochodzie płacą składkę niższą, zaś ci o wyższym dochodzie składkę wyższą, co oznacza, że składka staje się instrumentem dystrybucji dochodów na rzecz mniej zamożnych podatników kosztem tych zamożniejszych. Zasada ta legła u podstaw konstrukcji podatku dochodowego i służą jej takie rozwiązania jak np. progresja podatkowa czy ulgi związane ze zróżnicowaną sytuacją osobistą czy rodzinną podatnika. Z kolei podatnicy, którzy nie są opodatkowani na zasadzie progresji, nie korzystają z niektórych ulg. Składka zdrowotna nosi wszystkie cechy podatku, ale jej specyfika polega na tym, że sama jej nazwa sugeruje powiązanie z celami, które będą finansowane z pochodzących z niej wpływów. Dlatego silne uzależnienie jej wysokości od zdolności płatniczej może być postrzegane przez podatników jako niesprawiedliwe z uwagi na obowiązujące obecnie zasady dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Poza tym zmiana sposobu wymiaru składki zdrowotnej powinna być elementem całościowej zmiany modelu opodatkowania dochodów w Polsce. Obecnie opodatkowanie dochodu jest obarczone wieloma niesprawiedliwymi, dyskryminującymi czy wręcz nielogicznymi rozwiązaniami. Wbudowanie w ten już wadliwy system nowych rozwiązań dotyczących wymiaru składki zdrowotnej i to według zróżnicowanych zasad w zależności od formy opodatkowania może jeszcze uwydatnić jego wady.

Teza 3: Budżet państwa powinien sfinansować ubytek w finansach NFZ po zmianach wysokości składki zdrowotnej, jaką mają płacić przedsiębiorcy.

Odpowiedź na to pytanie wymaga poznania dokładnych wyliczeń skutków dla budżetu obu rozważanych rozwiązań. Ponadto określenie" budżet państwa powinien sfinansować ubytek w finansach NFZ" nie daje odpowiedzi na pytanie, jakie konkretnie dochody budżetowe będą przeznaczone na ten cel, czy będą one pochodziły np. ze zmniejszenia wydatków budżetowych, a jeżeli tak to jakich, czy też z podwyższenia innych podatków, np. pośrednich lub wprowadzenia nowych podatków. Dopiero mając taką wiedzę można w pełni ocenić, kto i w jakim zakresie poniesie koszt zmian wynikających z przyjęcia nowych zasad wymiaru składek zdrowotnych.

Teza 1: Proponowane zmiany przez Ministerstwo Sprawiedliwości dadzą gwarancje niezależności i bezstronności Trybunałowi Konstytucyjnemu teraz i w przyszłości.

Teza 2: Tzw. sędziowie dublerzy nie będą mogli orzekać i powinni ustąpić miejsca poprawnie wybranym sędziom TK.

Teza 3: Wybór przez Sejm sędziów TK większością kwalifikowaną 3/5 głosów zapewni niezależność Trybunału.

Teza 1: Rozdzielenie PG i MS jest potrzebne

Teza 2: Nowa przepisy zagwarantują niezależność Prokuratora Generalnego od politycznych wpływów

Teza 3: Prokuratur Generalny powinien mieć autonomię finansową.

Teza 1: Wprowadzanie zmian w mediach publicznych w oparciu o uchwałę sejmową jest dopuszczalne

Wątpliwości budzi sformułowanie użyte w ankiecie „w oparciu o uchwałę”, gdyż w zależności od jego rozumienia można wybrać różne warianty odpowiedzi. Można je rozumieć tak, że uchwała ma być bezpośrednio powołana jako podstawa prawna określonych decyzji lub tak, że zobowiązuje do podjęcia pewnych działań i otwartym pozostawia dobór środków prawnych. Odpowiedzi udzieliłam przy założeniu, że chodzi o rozumienie pierwsze. Uchwała Sejmu nie jest źródłem obowiązującego prawa, może natomiast określać cele i strategie działania w określonych obszarach, np. mediów publicznych. Odrębną kwestią jest dobór odpowiednich środków prawnych, które służyłyby realizacji celów (strategii) nakreślonych uchwałą. Problemem nie jest charakter prawny uchwały, ale rodzaj środków podjętych dla jej realizacji. Powołanie się na przepisy KSH jako podstawę prawną dla przeprowadzenia niektórych zmian w obszarze mediów publicznych działających w formie spółek prawa handlowego mieści się, moim zdaniem, w granicach prawa.

Teza 2: Wprowadzanie zmian w wymiarze sprawiedliwości w oparciu o uchwałę sejmową będzie dopuszczalne

Wątpliwości budzi sformułowanie użyte w ankiecie „w oparciu o uchwałę”, gdyż w zależności od jego rozumienia można wybrać różne warianty odpowiedzi. Można je rozumieć tak, że uchwała ma być bezpośrednio powołana jako podstawa prawna określonych decyzji lub tak, że zobowiązuje do podjęcia pewnych działań i otwartym pozostawia dobór środków prawnych. Odpowiedzi udzieliłam, przy założeniu, że chodzi o rozumienie pierwsze. Uchwała Sejmu nie jest źródłem prawa, może natomiast określać cele i strategie działania w określonych obszarach, daje pewną wizję zmian, np. dotyczących sądownictwa. Odrębną kwestią jest dobór (dostępność) odpowiednich środków prawnych, które służyłyby realizacji celów (strategii) nakreślonych uchwałą, gdyby uchwała taka została podjęta. Problemem nie jest charakter prawny uchwały, ale rodzaj środków podjętych dla jej realizacji, czy można by uznać je za mieszczące się w granicach prawa, a w szczególności za dające się pogodzić ze standardami konstytucyjnymi.