Profesor ekonomii, wykładowca w Szkole Głównej Handlowej.
W latach 2004-2010 był członkiem Rady Polityki Pieniężnej, później kierował Instytutem Ekonomicznym NBP. W pracy naukowej zajmuje się polityką pieniężną oraz rynkami finansowymi.
Badania empiryczne słabo potwierdzały efekt Balassy-Samuelsona. Były okresy, w których wydajność produkcji dóbr nie uczestniczących w obrotach handlowych z zagranicą rosła szybciej.
Dyskusje o dacie wejścia Polski do strefy euro trzeba odłożyć do czasu, gdy celem polityki ekonomicznej w Polsce ponownie stanie się zwiększanie efektywności gospodarki i utrzymywanie jej na ścieżce zrównoważonego wzrostu, a nie umacnianiu państwowych monopoli i podporządkowywaniu polityki fiskalnej cyklowi wyborczemu.
Wejście do strefy euro sprzyjałoby skupieniu się polityki ekonomicznej na poprawie technologicznej konkurencyjności naszej gospodarki, co było głównym źródłem naszego wzrostu gospodarczego od połowy lat 90. XX w.. gdy perspektywa wejścia Polski do Unii Europejskiej zaczęła przyciągać duży napływ inwestycji bezpośrednich.
Zmiany kursu złotego już od dawna mają dużo mniejszy wpływ na nasz eksport niż zmiany wielkości napływu inwestycji bezpośrednich. Dodajmy, że zmienność kursu nominalnego sprzyja stabilności kursu realnego tylko w sytuacji, gdy rynki finansowe uważają, iż bank centralny dąży do stabilizowania inflacji na poziomie celu. W przeciwnym razie może pojawić się ryzyko wzajemnego napędzania się inflacji i deprecjacji złotego.
Skala reakcji banków może być mniejsza niż się tego oczekuje, ponieważ łatwość pozyskiwania przez nie tanich źródeł finansowania wynika głównie z nadmiaru oszczędności przedsiębiorstw w relacji do wielkości ich inwestycji. Nadmiar oszczędności przedsiębiorstw jest lokowany w dużej części na depozytach bankowych i głównie stąd bierze się to, że banki nie muszą pożyczać depozytów od innych banków. Nadmiar gotówki w firmach utrzymuje się od szeregu lat i nic nie wskazuje, by miało to się zmienić, tym bardziej, że jest to zjawisko typowe dla wielu innych państw - zwłaszcza wysoko rozwiniętych.
Warto jednak pamiętać, że w normalnej sytuacji obligacje indeksowane do inflacji (TIPS) emitują rządy i one ponoszą koszty ich obsługi.
Napływ inwestycji bezpośrednich, który zaczął się w połowie lat 90., gdy stało się wysoce prawdopodobne, że Polska wejdzie do UE, umożliwił szybkie przekształcenie naszej gospodarki z deficytowej w osiągającą w ostatnich latach stałe nadwyżki eksportowe. Ważne dla oceny bilansu korzyści i kosztów wejścia do UE jest wzięcie pod uwagę, że zyski firm powstałych w ramach globalnych sieci wytwórczych były w dużej części reinwestowane w Polsce. Dzięki napływowi nowych technologii nadal możemy liczyć na zwiększania się wydajności i relatywnie wysokie tempo wzrostu PKB pomimo szybkiego starzenia się naszego społeczeństwa
Fundusze europejskie odegrały istotną rolę, ale główną korzyścią z wejścia do UE stało się nasze znalezienie się w grupie gospodarek CEMS (Central European Manufacturing Core), z których pochodzi około połowa eksportu Europy. Daje to szanse na to, że nasza gospodarka będzie zmieniać się i unowocześniać wraz ze zmieniającymi się wymogami globalnej gospodarki.
Wyjście z UE byłoby ekonomicznym nonsensem choćby z tego względu, że pogorszyłoby to znacznie konkurencyjność polskich firm i polskiego rolnictwa na rynku europejskim. Nie uczestniczylibyśmy także w wielu europejskich programach pomagających unowocześniać nie tylko gospodarkę.
Z kwotą tego rodzaju jest jak z wydatkami na ochronę klimatu. Nie da się ustalić górnej granicy wydatków, które chronią przed czarnym scenariuszem, jakim w przypadku Covid-19 jest możliwość pojawienia się w krajach nie będących w stanie prowadzić masowych szczepień jeszcze groźniejszych niż obecne mutacji wirusa. Poza tym, biorąc pod uwagę wywołane przez Covid-19 silne spadki PKB w krajach mniej zamożnych, każda pomoc skierowana na ochronę życia i zdrowia ich mieszkańców przyniesie bardzo duże korzyści w całej gospodarce globalnej.
Banki centralne wpływają na rynek nieruchomości poprzez politykę pieniężną i makroostrożnościową, jakkolwiek warto pamiętać, że mogą w ten sposób oddziaływać jedynie na czynniki popytowe, które wpływają na ceny nieruchomości. Tymczasem jest szereg czynników podażowych, mających duży wpływ na ceny nieruchomości, które zależą od polityki rządu: polityka podatkowa, dostępność terenów pod zabudowę, podaż mieszkań na wynajem etc. Odpowiednia polityka rządu w tym względzie jest co najmniej tak samo ważna jak polityka makroostrożnościowa.
Cel na poziomie 2,5% jest wystarczający, by sprzyjał spełnieniu kryterium inflacyjnego z Maastricht w czasie, gdy rozpocznie się proces wchodzenia Polski do strefy euro.
Proste recepty są rzadko skuteczne jako sposób rozwiązywania trudnych i złożonych problemów. Proponowana zmiana odbierałaby przyszłym emerytom prawo do dużej części środków, które przez wiele lat wpłacali do ZUS. Oznaczałaby to również eliminację systemu, który przez dziesięciolecia był punktem odniesienia przy podejmowaniu przez ludzi najważniejszych decyzji dotyczących ich pracy i przechodzenia na emeryturę.
Istniejący system rzeczywiście powinien być dostosowywany do zmieniającej się sytuacji gospodarczej, jakkolwiek powinien działać według ustalonych reguł. Jego funkcjonowania nie powinny utrudniać doraźne decyzje rządu prowadzące do zwiększania zobowiązań ZUS i obejmowania redystrybucją także strony dochodowej.
Jeśli minimalna emerytura jest zdefiniowana, świadczenia dla osób, które nie płaciły składek powinny być finansowane w ramach pomocy społecznej.
Warto przeanalizować dokładnie dlaczego w wielu krajach następuje odejście od energetyki atomowej
Wprawdzie udział OZE jest wciąż nieduży, ale następuje szybki wzrost ekonomicznej efektywności instalacji fotowoltaicznych i wiatrowych; łącznie ze spadkiem kosztów magazynowania energii elektrycznej
Energetyka wiatrowa jest mało importochłonna. Jej rozwój będzie przyczyniał się do tworzenia nowych miejsc pracy.
Firmy to nie tylko miejsca pracy. Nie warto marnować kapitału menedżerskiego. Warto dawać firmom szanse na restrukturyzację. Nokia i Samsung zaczynały w zupełnie innych branżach niż te, z którymi są dzisiaj kojarzone.
Chroni się z ten sposób nie tylko miejsca pracy, ale pośrednio także sieci kooperacyjne, które są tak ważne we współczesnej gospodarce.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas
