Krzysztof Cieślik

Jestem przekonany, że w latach 30. czy 40. XXI wieku wielu brytyjskich posłów na prawicy będzie miało polskie nazwiska, będą mówili, że ich ojcowie doszli do czegoś własnymi siłami na budowie i że nie wierzą w rozpieszczanie imigrantów zasiłkami - mówi Ben Judah, brytyjski reporter, autor głośnej książki „Nowi londyńczycy".

Pamiętam lata 90. w Gruzji. Mili, normalni ludzie, zwykli sąsiedzi nagle stawali się potworami – zaczynali się okradać, a nawet zabijać. Kiedy więc sprzyjają temu warunki, ludzie robią rzeczy, których nie sposób sobie wyobrazić - mówi Nino Haratischwili, pisarka.

Celebrytyzacja nie służy literaturze. Kariera autora „Szatańskich wersetów" jest tego najlepszym dowodem.

Dwadzieścia kilka lat temu kapitanem reprezentacji Anglii był alkoholik, a Wojciech Kowalczyk topił w kieliszku swój niewiarygodny talent podczas pobytu w lidze hiszpańskiej. Piłkarska kultura picia umarła śmiercią naturalną, gdy futbol zamienił się w wielki biznes.

W Hiszpanii straszą duchy przeszłości nie tylko z czasów wojny domowej i rządów Franco. Aramburu rozprawia się z tymi, które zostawiła po sobie działalność ETA. Ale jego „Patria" to fenomen socjologiczny, nie literacki.