W takim przypadku pracodawcy trudno jest jednoznacznie stwierdzić, czy kolejno pojawiające się zwolnienia lekarskie są potwierdzeniem niezdolności do pracy spowodowanej tym samym schorzeniem, czy też wynikają z leczenia różnych dolegliwości. Mając na względzie konieczność monitorowania liczby dni, za które przysługuje zasiłek, w przypadku jakichkolwiek wątpliwości, pracodawca powinien wystąpić do właściwej jednostki ZUS w celu ustalenia ciągłości okresu zasiłkowego.
Pomijane okresy
Właściwe monitorowanie liczby dni wypłaty za okres choroby i uniknięcie sytuacji nadpłaty lub niedopłaty zasiłku (albo świadczenia rehabilitacyjnego) wymaga również ustalenia, jakie okresy wchodzą, a jakie nie wchodzą do okresu zasiłkowego. Otóż nie wlicza się do niego okresu niezdolności do pracy przypadającego w czasie:
- wyczekiwania, o którym mowa w art. 4 ust. 1 ustawy zasiłkowej, tj. w trakcie 30 lub 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego,
- urlopu bezpłatnego,
- urlopu wychowawczego,
- tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności, z wyjątkiem przypadków, w których prawo do zasiłku wynika z ubezpieczenia chorobowego osób wykonujących odpłatnie pracę na podstawie skierowania do pracy w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania.
W okresie zasiłkowym uwzględnia się natomiast dni, za które nie zostało wypłacone świadczenie, gdy są to okresy:
1. niezdolności do pracy, za które ubezpieczony na podstawie przepisów o wynagrodzeniu zachowuje prawo do wynagrodzenia, w tym również wynagrodzenia chorobowego,
2. niezdolności do pracy, za które prawo do świadczeń nie przysługuje lub prawo do zasiłku utracono z powodu:
- odsunięcia od pracy z uwagi na podejrzenie o nosicielstwo zarazków choroby zakaźnej, jeżeli pracownik nie podjął proponowanej mu przez pracodawcę innej pracy niezabronionej takim osobom,
- powstania niezdolności w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia albo nadużycia alkoholu,
- wykonywania w okresie orzeczonej niezdolności pracy zarobkowej lub wykorzystywania zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z jego celem,
- sfałszowania zaświadczenia lekarskiego ZUS ZLA.
3. niezdolności do pracy, za który przysługiwało prawo do wynagrodzenia gwarancyjnego; okresy prawa do wynagrodzenia gwarancyjnego wlicza się do okresu zasiłkowego na zasadach ogólnych – oznacza to, że 36. dzień niezdolności do pracy w toku może być zarówno pierwszym, jak i kolejnym dniem okresu zasiłkowego,
4. jeżeli w całym okresie niezdolności do pracy przysługuje wyłącznie wynagrodzenie gwarancyjne (nauczyciele akademiccy, sędziowie czy prokuratorzy); okres prawa do tego wynagrodzenia liczy się według zasad liczenia okresu zasiłkowego.
Joanna Głowacka, starszy specjalista ds. kadr i płac w Dziale Usług Księgowych BDO
Gdy zabraknie czasu na odzyskanie zdrowia
W przypadku przedłużającej się choroby pracownika, która przekracza przedziały czasowe okresu zasiłkowego, może on wystąpić do ZUS w celu starania się o przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego.
Aby stanąć przed komisją ZUS i ubiegać się o przedłużenie możliwości płatnej choroby, trzeba jednak przedłożyć następujące dokumenty:
- oświadczenie dla celów świadczenia rehabilitacyjnego na druku ZUS Np-7,
- zaświadczenie o stanie zdrowia wypełnione przez lekarza leczącego na druku OL-9 (dawniej N-9),
- wywiad zawodowy z miejsca pracy na druku ZUS N-10 (dokumentu tego się nie wymaga, jeżeli wniosek składa ubezpieczony będący osobą prowadzącą pozarolniczą działalność),
- zaświadczenie płatnika składek na druku ZUS Z-3 w przypadku pracownika, ZUS Z-3b – w przypadku ubezpieczonych wykonujących pozarolniczą działalność, ubezpieczonych współpracujących z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność oraz duchownych albo ZUS Z-3a – w przypadku innych ubezpieczonych.
Świadczenie rehabilitacyjne jest przyznawane na podstawie decyzji ZUS. Zakład wydaje ją na podstawie orzeczenia lekarza orzecznika, jeśli w określonym czasie pracownik rokuje powrót do zdrowia. Na przewidywany okres rekonwalescencji otrzymuje on decyzję o przyznaniu świadczenia rehabilitacyjnego.