Bieżące rozliczenia składek ZUS do weryfikacji po zakończeniu miesiąca

Rozmowa | Bartosz Matusik, doradca podatkowy w DLA Piper i Ewelina Jaworska, prawnik w DLA Piper

Publikacja: 18.02.2016 01:00

Foto: www.sxc.hu

Rz: Jaki dokument powinna przedłożyć zleceniodawcy osoba podpisująca z nim umowę zlecenia, aby ustalić obowiązek opłacania za nią składek społecznych? Czy wystarczy oświadczenie zleceniobiorcy?

Bartosz Matusik, Ewelina Jaworska: Obowiązujące od 1 stycznia 2016 r. przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowią, że jeżeli do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest zobowiązany więcej niż jeden płatnik składek, składka jest opłacana przez każdego płatnika, chyba że ubezpieczony przedłoży płatnikowi dokumenty, z których wynika brak konieczności opłacania składek. Ustawodawca nie wskazuje jednak, jakiego rodzaju dokumenty powinien przedłożyć ubezpieczony. W praktyce może on przedłożyć kolejnemu płatnikowi np. umowę zawartą z pierwszym płatnikiem wskazującą na czas jej trwania oraz wysokość przychodu. Zleceniobiorca może też poprosić zleceniodawcę o wystawienie zaświadczenia dotyczącego zawarcia umowy zlecenia, okresu, a także podstawy wymiaru składek z tej umowy. Wydaje się, że samo oświadczenie ubezpieczonego niestety już nie wystarczy.

Czy należy przyjąć, że zleceniobiorca, który najpierw podpisał zlecenie na 500 zł, a potem na 2000 zł miesięcznie, automatycznie „przechodzi" na obowiązkowe ubezpieczenia z drugiego zlecenia?

Zleceniobiorca, który podpisał umowę zlecenia z płatnikiem A na kwotę 500 zł, a następnie zlecenie z płatnikiem B na kwotę 2000 zł (przy założeniu, że czas trwania obydwu umów to miesiąc kalendarzowy), będzie podlegać obowiązkowemu ubezpieczeniu tylko ze zlecenia zawartego z płatnikiem B, jeżeli płatnikowi A udowodni, że w miesiącu uzyska z drugiej umowy przychód wyższy od płacy minimalnej i ta umowa została wskazana jako podstawa do ubezpieczeń obowiązkowych.

Jeśli zleceniobiorca zawarł jedną umowę na co najmniej 1850 zł, a drugą na mniejszą kwotę, to z obydwu może przystąpić do ubezpieczenia chorobowego?

Zleceniobiorca może dobrowolnie, na swój wniosek, zostać objęty ubezpieczeniem chorobowym z tytułu umów zlecenia, z których obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnym i rentowym. We wskazanym przykładzie to pierwsza z umów zlecenia, o wynagrodzeniu co najmniej 1850 zł, stanowi obowiązkowy tytuł do objęcia ubezpieczeniem emerytalno-rentowym – z tego tytułu zleceniobiorca może wnioskować o objęcie ubezpieczeniem chorobowym. W przypadku drugiej umowy ubezpieczenia emerytalno-rentowe będą dobrowolne, co wyklucza możliwość zgłoszenia tej umowy do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Kto i w jaki sposób poniesie odpowiedzialność za to, że płatnik nie zgłosił zleceniobiorcy do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych na podstawie oświadczenia wykonawcy, że z innego zlecenia czy etatu osiąga wynagrodzenie nie niższe niż minimalna płaca?

Odpowiedzialność za prawidłowe rozliczenie składek nadal będzie ponosił płatnik. Ważne jest to, że od 2016 r. ZUS – jeżeli będzie taka potrzeba – może zbadać prawidłowość składek wykazanych przez płatnika na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zleceniobiorców.

Organ rentowy, na wniosek płatnika składek, pomoże zweryfikować prawidłowość rozliczania składek. Jeżeli w wyniku weryfikacji wysokości miesięcznej podstawy wymiaru składek ZUS stwierdzi błędne wykazanie składek, zarówno płatnik jak i ubezpieczony zostaną o tym niezwłocznie poinformowani (ubezpieczony za pośrednictwem płatnika). Płatnik będzie zobowiązany do korekty dokumentów.

W razie nieopłacenia składek lub opłacenia ich w zaniżonej wysokości, płatnik musi się liczyć z koniecznością ich zapłaty wraz z odsetkami za zwłokę. Co więcej, ZUS może wymierzyć płatnikowi składek dodatkową opłatę do wysokości 100 proc. nieopłaconych składek.

—not. Joanna Kalinowska

Rz: Jaki dokument powinna przedłożyć zleceniodawcy osoba podpisująca z nim umowę zlecenia, aby ustalić obowiązek opłacania za nią składek społecznych? Czy wystarczy oświadczenie zleceniobiorcy?

Bartosz Matusik, Ewelina Jaworska: Obowiązujące od 1 stycznia 2016 r. przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych stanowią, że jeżeli do opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest zobowiązany więcej niż jeden płatnik składek, składka jest opłacana przez każdego płatnika, chyba że ubezpieczony przedłoży płatnikowi dokumenty, z których wynika brak konieczności opłacania składek. Ustawodawca nie wskazuje jednak, jakiego rodzaju dokumenty powinien przedłożyć ubezpieczony. W praktyce może on przedłożyć kolejnemu płatnikowi np. umowę zawartą z pierwszym płatnikiem wskazującą na czas jej trwania oraz wysokość przychodu. Zleceniobiorca może też poprosić zleceniodawcę o wystawienie zaświadczenia dotyczącego zawarcia umowy zlecenia, okresu, a także podstawy wymiaru składek z tej umowy. Wydaje się, że samo oświadczenie ubezpieczonego niestety już nie wystarczy.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara