Wiadomo, że ulga ta dotyczy tylko pracowników. Przepisy ustawy nie definiują jednak pojęcia „pracownik". W świetle przepisów kodeksu pracy jest to osoba pozostająca w stosunku pracy i to pracownik jest uprawniony do korzystania z urlopów: macierzyńskiego, na warunkach macierzyńskiego, rodzicielskiego czy wychowawczego.
Na gruncie ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 963 ze zm.) mamy jednak szerszą definicję pracownika. W świetle art. 8 ust. 2a tej ustawy za pracownika uważa się także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której – zgodnie z kodeksem cywilnym – stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła ze swoim pracodawcą lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz swojego pracodawcy.
To właśnie przepisy ustawy systemowej określają zasady ustalania podstawy wymiaru składki na FP. Może to skłaniać do zastosowania przepisów tej ustawy w celu ustalenia zakresu pojęcia „pracownik".
Odrębny tytuł
Wątpliwość tę rozstrzygnął ZUS, wskazując, że termin „pracownik" należy definiować zgodnie z przepisami kodeksu pracy (patrz np. Poradnik dotyczący zasad opłacania składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz Emerytur Pomostowych sporządzony przez Zakład Ubezpieczeń społecznych ze stycznia 2017 r.). W związku z tym umowa zlecenia zawarta pomiędzy stronami stosunku pracy jest dodatkowym tytułem objętym obowiązkiem odprowadzania składek na FP.
Z interpretacji ZUS wynika, że art. 104a ustawy przewiduje zwolnienie jedynie w stosunku do „zatrudnionych pracowników" w rozumieniu przepisów k.p. W ich świetle osoba wykonująca umowę zlecenia nie jest pracownikiem. Zatem ulga dotyczy jedynie kwoty przychodu osiąganej przez pracownika z tytułu wykonywania umowy o pracę. Nie rozciąga się ona na kwotę przychodu ze stosunku zlecenia (bądź innych stosunków cywilnoprawnych, które stanowią tytuł objęty obowiązkiem odprowadzania składek na FP). Przychód z tytułu wykonywania umowy cywilnoprawnej stanowi zatem podstawę obliczenia składek na FP.
—Izabela Szczygielska
