Handel węglem dla gmin? To może naruszać konstytucję

Rząd nie ma prawa narzucać samorządom zadań, których nie ma w ustawie, np. zapewnienia opału mieszkańcom.

Publikacja: 06.10.2022 20:22

Wicepremier, minister aktywów państwowych Jacek Sasin (L) oraz prezydent Otwocka Jarosław Margielski

Wicepremier, minister aktywów państwowych Jacek Sasin (L) oraz prezydent Otwocka Jarosław Margielski (P) podczas spotkania na temat sprzedaży węgla przez spółki samorządowe

Foto: PAP/Paweł Supernak

Prawnicy krytycznie oceniają rządowy pomysł angażowania samorządów do dystrybucji i sprzedaży węgla.

– To nie są zadania samorządów. Może to naruszać konstytucyjnie gwarantowane prawa gmin i miast – mówią zgodnym głosem.

W czwartek odbyło się spotkanie premiera z przedstawicielami dwóch organizacji samorządowych – Związku Samorządów Polskich oraz Stowarzyszenia Prezydentów Miast Polskich. Dotyczyło m.in. cen energii i kolejnych pomysłów rządu. Samorządowcy, m.in. ze Związku Miast Polskich i Unii Metropolii Polskich, oskarżyli rząd o to, że wybiera sobie organizacje, z którymi prowadzi rozmowy. Ten broni się, że w przyszłym tygodniu odbędzie się posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu w szerokim formacie.

Doszło też do upublicznionej – przez media społecznościowe – wymiany zdań między Mateuszem Morawieckim a Rafałem Trzaskowskim. Prezydent Warszawy przypomniał o planowanej na piątek demonstracji samorządowców przed KPRM, premier zaprosił na początek przyszłego tygodnia „do rozmów za stołem, a nie na ulicy”.

Rząd pilnie przygotowuje ustawę, z której wynika, że dystrybucja węgla ma być zadaniem zleconym administracji rządowej o charakterze fakultatywnym. Samorządy zbiorą od mieszkańców zapotrzebowanie na węgiel, wybiorą podmiot, który w imieniu gminy odbierze węgiel z punktów dystrybucyjnych, a następnie sprzeda go mieszkańcom.

Czytaj więcej

Prawnicy: rząd nie ma prawa narzucać gminom handlu węglem

– Jeśli gmina podejmie się takiej działalności, to będzie pełnić rolę pośrednika, prowadzić działalność gospodarczą, a może to robić tylko w zakresie działalności komunalnej, do której dostarczanie węgla nie należy. Wygląda to jak ostatnia deska ratunku dla rządu – twierdzi prof. Hubert Izdebski, Uniwersytet SWPS.

A Ryszard Piotrowski z UW dodaje:

– Choć konstytucja dopuszcza, że ustawa może zlecić samorządom wykonywanie dodatkowych zadań, to proponowane nie jest racjonalne ani też zgodne z zasadą sprawności działania instytucji publicznych i nie gwarantuje zaspokojenia potrzeb obywateli. Ustawa musiałaby być uzgodniona z samorządami. Inaczej naruszony będzie zakaz arbitralnego działania ustawodawcy wynikający z konstytucji.

Eksperci twierdzą, że od sprzedaży węgla są przedsiębiorstwa, a nie samorządy. Mogą to robić składy węgla. Mimo trudnej sytuacji latem, gdy branża była obarczana przez rząd za rzekome wysokie marże na sprzedaży węgla, nie upadła. Wiele składów nadal działa. – Jesteśmy gotowi obsłużyć rynek. Samorządy mogą z nami podpisywać umowy, ale to nie rozwiązuje problemów prawnych po ich stronie. Wszelkie obowiązki będą na nich nadal spoczywać – tłumaczy Łukasz Horbacz, prezes Izby Gospodarczej Sprzedawców Polskiego Węgla.

—mik, bart

Czytaj więcej

Zuzanna Dąbrowska: Do wójta przecież nie pójdziemy

Prawnicy krytycznie oceniają rządowy pomysł angażowania samorządów do dystrybucji i sprzedaży węgla.

– To nie są zadania samorządów. Może to naruszać konstytucyjnie gwarantowane prawa gmin i miast – mówią zgodnym głosem.

Pozostało 93% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe