Sztuczny śnieg i zielone łąki. Najlepsi alpejczycy nie kryją niepokoju

Organizatorzy Pucharu Świata tej zimy z powodu braku śniegu lub zbyt wysokiej temperatury odwoływali zawody w Zermatt, Breuil-Cervinie i Garmisch-Partenkirchen. Coraz więcej imprez wyparowuje z kalendarza, choć wiele ośrodków od lat korzysta ze sztucznego śniegu, aby uniezależnić się od pogody.

Sześć tygodni temu, kiedy pucharową rywalizację gościło położone u podnóża Alp Berneńskich Adelboden, kibice obserwowali alpejczyków na tle zielonych łąk. Było 10 stopni. Zawody uratował sztuczny śnieg, ale wielu narciarzy narzekało na trudne warunki panujące na stoku.

Protestują nawet najlepsi

Najlepsi nie kryją niepokoju. List zatytułowany „Protect Our Winters” (w skrócie POW – „Chrońmy nasze zimy”) przekazany władzom Międzynarodowej Federacji Narciarskiej (FIS) podczas mistrzostw świata w Courchevel/Meribel podpisało 142 zawodników. Byli wśród nich m.in. Amerykanka Mikaela Shiffrin, Norweg Aleksander Aamodt Kilde, Włoszki Federica Brignone i Marta Bassino, czyli gwiazdy narciarstwa alpejskiego.

Autorzy podkreślają, że „coraz więcej zawodów jest odwoływanych z powodu braku śniegu, a ze względu na wzrost temperatury nie będzie już wkrótce możliwości produkcji sztucznego w wielu miejscach, które zazwyczaj gościły Puchar Świata”.

Topniejące szybko lodowce ograniczają z kolei możliwości treningów podczas przygotowań do sezonu. – Najwyższy czas zająć się tym ważnym tematem. Widzimy, jak zmienia się świat i jaki ma to wpływ na nasz sport. Chcę nadal zajmować się tym, co kocham, ale musimy zrobić wszystko, co w naszej mocy, żeby przyszłe pokolenia także miały podobne możliwości – podkreśla w rozmowie z AFP Kilde, czyli wicelider Pucharu Świata i dwukrotny srebrny medalista z Courchevel/Meribel.

Zawodnicy oraz twórcy ruchu POW apelują o zmiany w kalendarzu. Kluczowe jest opóźnienie rozpoczęcia sezonu – na przełomie października i listopada na lodowcu w Solden jeszcze można startować – choć tym razem udało się to tylko w połowie – ale na innych lodowcach jest to już prawie niemożliwe. Narciarze chcą też ograniczenia podróży międzykontynentalnych. Obecnie mężczyźni mają takie w terminarzu dwie.

X

Czytaj więcej

Sporty zimowe

Oskar Kwiatkowski mistrzem, Aleksandra Król z brązem. Snowboardziści długo czekali, ale było warto

Oskar Kwiatkowski został mistrzem świata, a Aleksandra Król zdobyła brąz w slalomie gigancie równoległym. To największe sukcesy w historii polskiego snowboardu.

Postulat ograniczenia podróży międzykontynentalnych idzie w parze z wezwaniem władz narciarskiej federacji do rozliczenia się ze złożonych w 2021 roku obietnic dotyczących zmniejszenia o połowę śladu węglowego generowanego podczas zawodów. Autorzy listu chcieliby, aby najpóźniej w ciągu 12 lat wszystkie imprezy organizowane przez FIS osiągnęły neutralność emisyjną.

Ratraki na biopaliwo

Francuscy organizatorzy tegorocznych mistrzostw świata zapowiadali, że będą zmierzać w tym kierunku. Podpisali nawet kartę „Piętnastu zobowiązań ekologicznej odpowiedzialności”. Pochylili się nad transportem, produkcję śniegu – naśnieżenie stoków wymagało użycia wody o równowartości 50 basenów olimpijskich – napędzała energia ze źródeł odnawialnych, a ratraki korzystały z biopaliwa.

Sportom zimowym trudno się jednak ścigać z kryzysem klimatycznym. Francuski oddział WWF w 2021 roku opublikował badania pokazujące, że wzrost średniej rocznej temperatury o jeden stopień to miesiąc śniegu mniej.

Możliwe, że wiele ośrodków narciarskich ucieka przed nieuniknionym. Według naukowców, jeśli nie ograniczymy emisji dwutlenku węgla i innych działań szkodzących klimatowi, spośród 21 byłych gospodarzy zimowych igrzysk olimpijskich tylko Albertville będzie w stanie przeprowadzić takie zawody w 2080 roku. Inne badania, przytaczane przez POW, wskazują też na Sapporo.

Średnia temperatura podczas zimowych igrzysk rośnie. Jeszcze w latach 1920–1950 wyniosła 0,4 st. C, w 1960–1990 – 3,1, a w XXI wieku – 6,3. Cztery piąte śniegu podczas imprez w Soczi (2014) i Pjongczangu (2018) wyprodukował człowiek. Igrzyska w Pekinie (2022) – organizowane w kompleksie położonym niespełna 200 km od pustyni Gobi – w ogóle by się bez sztucznego śniegu nie odbyły.

Chińczycy zastosowali na olimpijską skalę rozwiązanie, które jest już standardem. Używanie sztucznego śniegu to żadna rewolucja. Korzystają z niego największe zimowe kurorty. W 2009 roku co piąty stok we francuskich Alpach używał sztucznego śniegu. Dziś wykorzystuje go już co drugi.

Azja na ratunek

Wysiłek Pekinu szef Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego (MKOl) Thomas Bach prezentował oczywiście jako szansę. – Mierzymy się z konsekwencjami zmian klimatycznych. Widać, że w dawnych ośrodkach na pewnych wysokościach nie mamy już gwarancji śniegu, a nowych inwestycji jest coraz mniej, ale jednocześnie obserwujemy wzrost zainteresowania sportami zimowymi w Azji – perorował.