Obrazy Aleksandra Gierymskiego w Galerii Kordegarda

W warszawskiej Galerii Kordegarda można zobaczyć trzy wspaniałe obrazy Aleksandra Gierymskiego w cyklu „Utracone-Odzyskane", które powróciły po latach poszukiwań do polskich zbiorów.

Aktualizacja: 16.12.2016 08:16 Publikacja: 16.12.2016 06:00

Najsłynniejszy z nich to „Pomarańczarka”  („Żydówka z pomarańczami”) ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. Obraz zaginął w 1944 roku podczas Powstania Warszawskiego i dopiero pod koniec 2010 roku pojawił się na aukcji w Niemczech. Dom Akcyjny początkowo nie chciał go z wycofać z oferty sprzedaży, ale dzięki działaniom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz współpracy polskiej i niemieckiej policji i prokuratury udało się go zabezpieczyć. Po wielomiesięcznych negocjacjach „Pomarańczarka” powróciła w lipcu 2011 rok do Warszawy.

Specjaliści z Muzeum Narodowego poddali obraz starannej konserwacji, bo nosił ślady zniszczeń i przemalowań. Prace konserwatorów przywrócił mu pełnię blasku.
Dzieło powstało w 1880-81 roku, równolegle z innym obrazem o podobnej tematyce „Żydówka z cytrynami”. „Pomarańczarka” ma bardziej nasycone barwy pierwszego planu, kontrastujące z przymglonym pejzażem panoramy Warszawy.

Kolejne eksponowane dzieło to „Chłopiec w słońcu”, który długo uznawany był za stratę wojenną. W 2004 roku pojawił się na aukcji w Polskim Domu Aukcyjnym „Sztuka”. Podczas działań wyjaśniających ustalono, że dzieło jednak nie zostało zagrabione, ale zakupione.

Nowy właściciel skuteczne je ukrył, dzięki czemu przetrwało II wojnę. Obecnie jego  właścicielem jest Muzeum Narodowe we Wrocławiu, które nabyło dzieło korzystając z prawa pierwokupu. Zakup współfinansowało Ministerstwo Kultury.

Obraz, przedstawiający bosonogiego chłopca na rżysku, niosącego snop siana w upalny dzień postał w 1895 w Bronowicach, gdzie Gierymski jeździł na plenery malarskie na zaproszenie Włodzimierza Tetmajera.

A trzeci obraz to „Popiersie mężczyzny w renesansowym stroju”, który w 2013 roku został wypożyczony z  prywatnej kolekcji na wystawę w Stalowej Woli. Udało się przekonać kolekcjonera, aby przekazał je rok później do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. Portret pochodzi z 1882 roku. Powstał w okresie pracy artysty nad „Sjestą włoską”. Ten wizerunek był prawdopodobnie studium postaci, która mała zostać wprowadzona do sceny koncertu na tarasie włoskiego pałacu.

Wystawa przedstawia także dokumentację nadal poszukiwanych innych obrazów Aleksandra Gierymskiego, jak np. „Obraz katedry w Sienie”, „Ulica w Monachium”, czy „Scena sądu z „Kupca weneckiego”.

Dodajmy, że w rejestrze resortu kultury wciąż znajduje się ponad 60 tys. poszukiwanych  dzieł sztuki utraconych w wyniku II wojny światowej (dzielautracone.gov.pl)

Wystawa „Utracone-Odzyskane. Aleksander Gierymski” w Galerii Narodowego Centrum Kultury Kordegarda (ul. Krakowskie Przedmieście 15/17) czynna do 8 stycznia.

Najsłynniejszy z nich to „Pomarańczarka”  („Żydówka z pomarańczami”) ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie. Obraz zaginął w 1944 roku podczas Powstania Warszawskiego i dopiero pod koniec 2010 roku pojawił się na aukcji w Niemczech. Dom Akcyjny początkowo nie chciał go z wycofać z oferty sprzedaży, ale dzięki działaniom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz współpracy polskiej i niemieckiej policji i prokuratury udało się go zabezpieczyć. Po wielomiesięcznych negocjacjach „Pomarańczarka” powróciła w lipcu 2011 rok do Warszawy.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Sztuka
Omenaa Mensah i polskie artystki tworzą nowy rozdział Biennale na Malcie
Rzeźba
Rzeźby, które przeczą prawom grawitacji. Wystawa w Centrum Olimpijskim PKOl
Rzeźba
Trzy skradzione XVI-wieczne alabastrowe rzeźby powróciły do kościoła św. Marii Magdaleny we Wrocławiu
Rzeźba
Nagroda Europa Nostra 2023 za konserwację Ołtarza Wita Stwosza
Rzeźba
Tony Cragg, światowy wizjoner rzeźby, na dwóch wystawach w Polsce