- otrzymanych lub przyznanych odszkodowań z zakładów ubezpieczeń, które na dzień bilansowy były pertraktowane,
- uznanych lub prawdopodobnych do poniesienia, których możliwość poniesienia nie była znana na dzień bilansowy,
8) ujawnienia, przy sporządzaniu sprawozdania finansowego na dzień bilansowy, błędów w sprawozdaniach za lata poprzednie, uznanych za:
- istotne, ich korekty odnosi się, z pominięciem rachunku zysków i strat, na kapitał (fundusz) własny i wykazuje jako „zysk (strata) z lat ubiegłych", zgodnie z art. 54 ust. 3 uor,
- nieistotne, ich korekty zalicza się do przychodów lub kosztów pozostałej działalności operacyjnej nawet wówczas, gdyby w roku, w którym powinny zostać ujęte w księgach rachunkowych i wykazane w rachunku zysków i strat, były przychodami ze sprzedaży lub kosztami działalności operacyjnej;
W informacji dodatkowej
Jak była mowa okoliczności, które wystąpiły po dniu bilansowym, ale przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego, nie zostaną ujęte w księgach rachunkowych zamykanego roku, a tym samym nie wpłyną na pozycje bilansu oraz rachunku zysków i strat za 2019 r. Mogą to być na przykład zdarzenia dotyczące:
1) ekonomicznych i finansowych konsekwencji pandemii, która paraliżuje działalność jednostki lub negatywnie wpływa na wartość posiadanego przez jednostkę majątku,
lub (wymienione w punkcie 6.3 KSR Nr 7)
2) spadku wartości rynkowej inwestycji posiadanych przez jednostkę,
3) zadeklarowania dywidend należnych posiadaczom instrumentów kapitałowych jednostki,
4) połączenia jednostki z inną jednostką,
5) znaczących zakupów aktywów przez jednostkę,
6) przeznaczenia do sprzedaży lub znaczącej sprzedaży aktywów przez jednostkę,
7) zniszczenia przez pożar, powódź ważnego zakładu jednostki,
8) ogłoszenia rozpoczęcia lub rozpoczęcie wdrażania restrukturyzacji jednostki,
9) znaczących zmian cen aktywów lub kursów wymiany walut obcych mających związek z działalnością jednostki,
10) zaciągnięcia znaczących zobowiązań przez jednostkę,
11) udzielenia przez jednostkę wysokich gwarancji, poręczeń,
12) wniesienia sprawy do sądu lub otrzymania pozwu przez jednostkę w sprawach wynikających ze zdarzeń, które nastąpiły po dniu bilansowym.
Termin ostateczny
Zgodnie z art. 52 ust. 1 uor kierownik jednostki zapewnia sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego.
Trzymiesięczny okres, w normalnych warunkach, jest przeznaczony, m.in. na uwzględnienie – przy prezentacji danych i informacji w sprawozdaniu finansowym sporządzonym za okres kończący się w dniu bilansowym – skutków zdarzeń, które miały miejsce już po dniu bilansowym, ale które dostarczają nowych informacji o okolicznościach istniejących w dniu bilansowym. Jak wcześniej zaznaczono, dzień sporządzenia (podpisania) sprawozdania finansowego nie kończy jednak okresu, w którym jednostka jest zobowiązana do wprowadzania zmian do już sporządzonego (podpisanego) sprawozdania finansowego.
Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o rachunkowości zdarzenia mające wpływ na wynik finansowy danego roku obrotowego, należy uwzględnić także wtedy, gdy zostaną ujawnione między dniem bilansowym a dniem, w którym rzeczywiście następuje zamknięcie ksiąg rachunkowych za ten rok obrotowy. Dniem ostatecznego zamknięcia ksiąg rachunkowych za rok obrotowy, zgodnie z art. 12 ust. 4 uor, powinien być najpóźniej 15. dzień od dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego.
Dopiero dzień ostatecznego zamknięcia ksiąg rachunkowych za dany rok kończy okres wprowadzania zmian do sporządzonego sprawozdania finansowego. Otrzymane od tego dnia informacje o zdarzeniach po dniu bilansowym, które dostarczają nowych informacji o okolicznościach istniejących w dniu bilansowym, są ujmowane, zgodnie z art. 54 ust. 2 uor, w księgach rachunkowych roku obrotowego, w którym jednostka otrzymała te informacje.
Przykładowe sformułowanie, dotyczące pandemii, do ujęcia w ust. 6 pkt 2 dodatkowych informacji i objaśnień (załącznik nr 1 do uor) znajduje się w komunikacie na stronie www.skwp.pl
Autor jest biegłym rewidentem, członkiem i wykładowcą Stowarzyszenia Księgowych w Polsce
Sprawozdanie finansowe z błędem
Sprawozdania finansowe za poszczególne lata uznaje się za obarczone błędem, jeżeli nie można ich uznać za sporządzone zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o rachunkowości, tj. za rzetelnie i jasno przedstawiające sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy jednostki; w ujęciu wartościowym błąd jest istotny, jeżeli, np. opisujące:
- sytuację majątkową jednostki – suma aktywów lub któryś z jej składników, lub
- sytuację finansową jednostki – zobowiązania i rezerwy na zobowiązania lub któryś z ich składników, lub
- wynik finansowy jednostki lub któreś z określających go przychodów i kosztów
różnią się od ich wartości, uznanych za właściwe, o więcej niż kwota określona w zasadach (polityce) rachunkowości jednostki na podstawie powszechnie przyjętych reguł, np. jako 0,5 proc. przychodów ze sprzedaży.
zdaniem eksperta
dr hab. prof. US Stanisław Hońko, wiceprezes Zarządu Głównego, prezes zarządu Oddziału Okręgowego w Szczecinie Stowarzyszenia Księgowych w Polsce
Biorąc pod uwagę szczególne warunki, w tym utrudnienia związane z pracą zdalną i konieczność opieki nad dziećmi przez księgowe, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce wystąpiło do władz z wnioskiem m.in. o odroczenie terminu sporządzania i podpisania sprawozdań finansowych w 2020 roku do 30 dni, a zatwierdzania sprawozdań finansowych do 90 dni, od dnia otwarcia żłobków, przedszkoli i szkół. Jednocześnie SKwP rozpoczęło zbieranie podpisów pod petycją w tej sprawie (w dniu przekazania artykułu do druku tę petycję podpisało ponad 17 tysięcy osób). Zdrowie księgowych jest ważniejsze niż sporządzenie sprawozdania finansowego do 31 marca. Tym bardziej, że sprawozdania te nie są upubliczniane aż do momentu ich zatwierdzenia, a przesunięcie terminu nie spowoduje negatywnych konsekwencji dla budżetu państwa. Cieszę się, że SKwP otrzymało tak szerokie poparcie w tej sprawie. Bardzo serdecznie dziękuję wszystkim osobom, które włączyły się do tej akcji. Reprezentacja środowiska księgowych, rozumianych jako osoby wykonujące zawody związane z rachunkowością, podatkami i sprawami kadrowo-płacowymi, jest jednym ze statutowych zadań SKwP. Księgowi zawsze mogą liczyć na wsparcie Stowarzyszenia. Wszystkim księgowym życzy- my zdrowia, odporności na stres i dużo pozytywnej energii.