Komu powierzyć księgowość firmy

Usługowe prowadzenie podatkowych ksiąg przychodów i rozchodów albo wypełnianie deklaracji na zlecenie nie wymaga certyfikatów i polisy OC. Ubezpieczenie jest obowiązkowe dla biura zajmującego się księgami rachunkowymi klientów.

Publikacja: 14.01.2015 05:20

Komu powierzyć księgowość firmy

Foto: Rzeczpospolita

Ustawa z 9 maja 2014 r. o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów  regulowanych, która weszła w życie 10 sierpnia 2014 r., wprowadziła istotne zmiany w dostępie do wykonywania zawodu księgowego. Nie pozostała także bez wpływu na zawód doradcy podatkowego. Zastanawiając się nad uprawnieniami w zakresie wykonywania poszczególnych czynności dotyczących rozliczeń księgowych, należy podkreślić, że wszystko uzależnione jest od rodzaju wykonywanych czynności.

Porady, opinie i reprezentowanie

Najistotniejszą zmianą wynikającą z ustawy deregulacyjnej jest  nowelizacja art. 3 ustawy z 5 lipca 1996 r.  o doradztwie podatkowym (tekst jedn. DzU z 2011 r. nr 41, poz. 213 ze zm.). Wynika z niej, że podmiotami uprawnionymi do zawodowego wykonywania następujących czynność doradztwa podatkowego:

- udzielanie podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami (art. 2 ust. 1 pkt 1) oraz

- reprezentowanie podatników, płatników i inkasentów w postępowaniu przed organami administracji publicznej i w zakresie sądowej kontroli decyzji, postanowień i innych aktów administracyjnych w sprawach wymienionych w pkt 1 (art. 2 ust. 1 pkt 4)

– są osoby fizyczne wpisane na listę doradców podatkowych oraz adwokaci i radcowie prawni.

Z nowelizacji wynika zatem, że bez żadnych uprawnień można wykonywać następujące czynności:

- prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie oraz

- sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie.

Ocenia się, że zmiany wprowadzone ustawą o ułatwieniu dostępu do wykonywania niektórych zawodów regulowanych zbliżają zasady wykonywania czynności doradztwa podatkowego do zasad pomocy prawnej, świadczonej przez radców prawnych i adwokatów w zakresie podatków.

Istotna różnica

Bez uprawnień można usługowo prowadzić księgi rachunkowe, księgi podatkowe i inne ewidencje do celów podatkowych. Jednak jest istotna różnica między prowadzeniem ksiąg rachunkowych i ksiąg podatkowych. Sięgnijmy do definicji tych pojęć.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 4 ordynacji podatkowej za księgi podatkowe uważa się księgi rachunkowe, podatkową księgę przychodów i rozchodów, ewidencje i rejestry do celów podatkowych, do których prowadzenia obowiązani są na podstawie odrębnych przepisów podatnicy płatnicy i inkasenci. Z definicji tej wynika zatem, że księgi rachunkowe są jednocześnie księgami  podatkowymi. Ustawa o rachunkowości wskazuje, że księgi rachunkowe obejmują:

- dziennik,

- księgę główną,

- księgi pomocnicze,

- zestawienia: obrotów i sald kont księgi głównej oraz sald kont ksiąg pomocniczych,

- wykaz składników aktywów i pasywów (inwentarz).

Przy prowadzeniu ksiąg rachunkowych przy użyciu komputera za równoważne z nimi uważa się odpowiednio zasoby informacyjne rachunkowości, zorganizowane w formie oddzielnych komputerowych zbiorów danych, bazy danych lub wyodrębnionych jej części, bez względu na miejsce ich powstania i przechowywania.

Wymienione ułatwienia obejmują tych, którzy usługowo prowadzą podatkowe księgi przychodów i rozchodów (ale nie prowadzą ksiąg rachunkowych) lub też wypełniają deklaracje podatkowe na zlecenie klienta. Osoby te nie mają żadnych obowiązków wobec generalnego inspektora informacji finansowej.

Znaczące ułatwienie

Podjęcie się usługowego prowadzenia jedynie podatkowych ksiąg przychodów i rozchodów albo wypełniania deklaracji podatkowych na zlecenie zostało znacząco ułatwione. Nie wymaga żadnych certyfikatów, co więcej, nie jest obwarowane żadnymi warunkami, nie wymaga ubezpieczenia OC. Usługowe prowadzenie księgi przychodów i rozchodów oraz wypełnianie deklaracji podatkowych wymaga jedynie posiadania pełnej zdolności do czynności prawnych oraz niekaralności w pewnym zakresie. Zatem biuro rachunkowe, które prowadzi jedynie podatkowe księgi przychodów i rozchodów albo pomaga w wypełnianiu zeznań i deklaracji, nie ma obowiązkiu ubezpieczenia OC, ale dla własnego bezpieczeństwa powinno ubezpieczyć OC z tytułu prowadzonej działalności.

Z polisą i informowaniem GIIF

W stosunku do osób zamierzających usługowo prowadzić księgi rachunkowe pozostawiono pewne niewielkie wymagania, tj.:

- konieczność ubezpieczenia OC działalności,

- posiadania pełnej zdolności do czynności prawnych oraz

- niekaralności za ściśle określony katalog przestępstw, tj. za przestępstwo przeciwko wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, za przestępstwo skarbowe oraz za czyn określony w rozdziale 9 ustawy o rachunkowości.

Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych powoduje także pewne obowiązki wobec głównego inspektora informacji finansowej, wynikające z ustawy z 16 listopada 2000 r. o przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 455).  Nakłada ona na księgowych oraz doradców podatkowych liczne obowiązki względem GIIF. Są oni zobowiązani do informowania głównego inspektora o wszelkich podejrzanych transakcjach, pod rygorem odpowiedzialności karnej.

Zatem znacznie łatwiejszą sytuację mają osoby nieprowadzące usługowo ksiąg rachunkowych, lecz jedynie podatkowe księgi przychodów i rozchodów lub inne rejestry.

Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych jest działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej polegającą na świadczeniu usług w zakresie:

- prowadzenia na podstawie dowodów księgowych ksiąg rachunkowych ujmujących zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym,

- okresowego ustalania lub sprawdzania drogą inwentaryzacji rzeczywistego stanu aktywów i pasywów,

- wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku finansowego,

- sporządzania sprawozdań finansowych,

- gromadzenia i przechowywania dowodów księgowych oraz pozostałej dokumentacji przewidzianej ustawą o rachunkowości.

Przy rejestracji działalności gospodarczej wpisywany jest nr PKD 69.20.Z: Działalność rachunkowo-księgowa; doradztwo podatkowe. Biuro rachunkowe może być prowadzone jako działalność gospodarcza osoby fizycznej po uzyskaniu wpisu w CEIDG, jak również w formie spółek osobowych i kapitałowych.

Podkreślenia wymaga to, że w Polsce można prowadzić tylko jedną jednoosobową działalność gospodarczą.

Wiesława Moczydłowska, specjalistka z zakresu rachunkowości i podatków, wykładowca akademicki, na kursach i szkoleniach

Obie strony powinny zadbać o swoje bezpieczeństwo

Po deregulacji, kiedy biuro rachunkowe może prowadzić praktycznie każdy, zasadne wydaje się, aby przedsiębiorcy powierzali swoje rozliczenia biuru, które prowadzi osoba mogąca jednak potwierdzić swoje kwalifikacje w tym zakresie. Tytuł doradcy podatkowego ciągle jeszcze można uzyskać, zdając egzamin przed specjalną komisją przy ministrze finansów. Natomiast osoby nieposiadające takiego tytułu  mogą zapewnić sobie zaufanie klientów własnego biura rachunkowego, dbając o stałe aktualizowanie swojej wiedzy w zakresie podatków  i rachunkowości. Jeżeli prowadzącemu biuro zależy na uwiarygodnieniu jego profesjonalizmu w oczach klientów, może się ubiegać o certyfikat eksperta usług księgowych. Wydaje go po stosownym szkoleniu i egzaminie Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, organizacja, która nie tylko zrzesza księgowych, ale także szkoli pracowników finansów i księgowości.

Widzimy bowiem, że zarówno na doradcy podatkowym, jak i na księgowym z certyfikatem ciążą pewne obowiązki, chociażby w zakresie dokształcania się czy obowiązkowego ubezpieczenia OC. Z pewnością fakt ten ogranicza ryzyko powierzenia przez przedsiębiorcę swoich rozliczeń osobom niekompetentnym.

Zawody prawnicze
Korneluk uchyla polecenie Święczkowskiego ws. owoców zatrutego drzewa
Zdrowie
Mec. Daniłowicz: Zły stan zdrowia myśliwych nie jest przyczyną wypadków na polowaniach
Nieruchomości
Odszkodowanie dla Agnes Trawny za ziemię na Mazurach. Będzie apelacja
Sądy i trybunały
Wymiana prezesów sądów na Śląsku i w Zagłębiu. Nie wszędzie Bodnar dostał zgodę
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego