W takim przypadku podatnik naraża się także na uznanie przez fiskusa ksiąg podatkowych za nierzetelne. Sądy potwierdzają, że robiąc wpisy na podstawie takich dokumentów, podatnik uniemożliwia określenie dochodu z uwzględnieniem dowodu, jakim jest księga przychodów i rozchodów.
Skutki nie tylko w VAT
Kwestia braku możliwości odliczenia VAT naliczonego w sytuacji, gdy organ podatkowy zakwestionuje tzw. puste faktury VAT, już nie budzi wątpliwości. Nie można odliczyć VAT z faktury wystawionej przez firmę, która nie wykonała usługi. W tym zakresie organy podatkowe stoją na jednoznacznym stanowisku, popartym orzecznictwem sądów. Natomiast problem z takimi fakturami pojawia się jeszcze oczywiście w odniesieniu do podatku dochodowego.
Skutki ujęcia tzw. pustych faktur w podatkowej księdze mogą być dwojakie. Otóż w sytuacji zakwestionowania takich faktur przez fiskusa wydatki w nich uwidocznione nie będą stanowić kosztu uzyskania przychodu. Ponadto zachodzi obawa o zakwestionowanie rzetelności ksiąg podatkowych, na co pozwalają przepisy podatkowe i co również potwierdzają sądy administracyjne.
Co wynika z zasad ogólnych
Przy kwalifikowaniu wydatków do kosztów uzyskania przychodów należy mieć na uwadze ogólne zasady wynikające z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT, przede wszystkim celowość poniesienia tych kosztów. Kosztami podatkowymi są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wskazanych w art. 23 tej ustawy. U podatników zobowiązanych do prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów ustalenie dochodu następuje w sposób szczególny (art. 24 ust. 1 i art. 24a ust. 1 ustawy o PIT), czyli na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg.
Jak potwierdzają sądy, określenie w ten szczególny sposób dochodu z prowadzonej działalności gospodarczej jest możliwe przy założeniu, że podatnik przestrzega zasad związanych z prowadzeniem ksiąg podatkowych, uregulowanych w art. 24a ust. 7 ustawy o PIT i wydanych na jego podstawie przepisów wykonawczych, wprowadzających m.in. reguły dotyczące dokumentowania poszczególnych transakcji mających wpływ na wyliczenie dochodu na podstawie tych ksiąg. Chodzi tu przede wszystkim o § 11 ust. 1 i 3, § 12 ust. 3 oraz § 13 i 14 rozporządzenia ministra finansów z 26 sierpnia 2003 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.
