W interpretacji indywidualnej z 25 stycznia 2017 r. (1462-IPPB3.4510.974. 2016.2.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał, że podstawowym sposobem zaspokojenia wierzyciela jest dobrowolne spełnienie świadczenia przez dłużnika. Uregulowanie zobowiązania poprzez zapłatę gotówką skutkuje wygaśnięciem zobowiązania. Działania podjęte po tym zdarzeniu przez obie strony, tj. zwrot gotówki przez kontrahenta za opłaconą fakturę oraz wpłata otrzymanej kwoty na konto kontrahenta za pośrednictwem rachunku płatniczego, nie mają podstawy prawnej. Wpłaty na rachunek bankowy nie można uznać za zapłatę, gdyż ta miała już miejsce wcześniej – w momencie uregulowania zobowiązania gotówką. Od tej pory wnioskodawca przestał być dłużnikiem kontrahenta. Tym samym, pomimo późniejszych przepływów, zobowiązanie zostało uregulowane w gotówce czyli bez pośrednictwa rachunku płatniczego.

Odmienne stanowisko zaprezentował Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 17 stycznia 2017 r. (0461-ITPB1.4511.864.2016.2.DR), w której uznał, że znowelizowane przepisy nie określają skutków związanych z zapłatą w gotówce, a następnie zwróceniem płatności i dokonaniem ostatecznej zapłaty za pośrednictwem rachunku płatniczego. W przypadku takiej swoistej korekty przeprowadzenia płatności, uwzględniającej rachunek płatniczy, należałoby uznać, że płatność nastąpiła za pośrednictwem rachunku płatniczego.

W ocenie autora, należy uznać, że zwrot płatności w gotówce oraz dokonanie zapłaty za pośrednictwem rachunku płatniczego uprawnia podatnika do potrącenia kosztu podatkowego. Podkreślenia wymaga, że zgodnie z zasadą swobody umów, strony transakcji mogą ułożyć stosunek prawny w dowolny sposób. Strony mogą więc umówić się, że płatność gotówkową uznaje się za niebyłą, a zobowiązanie zostanie uregulowane przelewem. Ponadto, skoro celem wprowadzonych przepisów było zmuszenie podatników, aby płatności dokonywali za pośrednictwem rachunku płatniczego, to cel ten jest spełniony, jeżeli ostateczna płatność nastąpi w formie przelewu.

—Piotr Chojnacki