Czytaj także: Miała być ulga w czynszu, są kłopoty
Artykuł 15ze
O jakości pracy legislacyjnej autorów artykułu 15ze powiedziano już tyle, że szkoda się powtarzać. Liczba niejasności w nim zawartych stwarza świetne pole do popisów interpretatorów w kancelariach i nie tylko. Polski Fundusz Rozwoju wydał „Przewodnik" ze swoją wykładnią, opatrując go przedmową i fotografią Premiera – zapewne dla dodania mu dostojeństwa, jednak polski system prawny nie przewiduje wykładni autentycznej delegowanej przez prawodawcę do spółki akcyjnej, nawet takiej, jak PFR, więc nie poprawiło to sytuacji, a wręcz przeciwnie – czy naprawdę spodziewamy się, że sędziowie – przynajmniej w części nie najprzychylniej nastawieni do rządu (oględnie mówiąc) będą się kierowali wykładnia promowaną przez organizację z rządem kojarzoną?
Życie nie znosi próżni, więc zaczęła się tworzyć jakaś praktyka (także z naszym – prawników – udziałem: dziesiątki godzin spędzamy ostatnio na analizowaniu, których najemców, za co, na ile, za jakie okresy (itd.) można fakturować). Można się jednak spodziewać, że drukarki sejmowe ruszą znowu, przepis się zmieni, a faktury wysłane do setek najemców będą znowu korygowane („znowu", bo art. 15ze regulował okres sprzed swojego wejścia w życie). Ale to wątek do rozwinięcia przy innej okazji.
Podstawy wypowiedzenia?
W chwili wybuchu epidemii i zamieraniu ruchu w galeriach po obu stronach „frontu" (u najemców i wynajmujących) zespoły prawne dostawały gorączkowe zlecenia dotyczące analizy środków ewentualnie przysługujących najemcom. Najczęściej wskazywano instytucje niemożliwości świadczenia, wady prawnej oraz klauzulę rebus sic stantibus. Dwie pierwsze pozwalają w pewnych przypadkach na zerwanie umów, ostatnia – na wystąpienie do sądu o (m.in.) rozwiązanie umowy w przypadku, gdy z powodu nieprzewidzianej nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą. Na marginesie warto wskazać, że skorzystanie z tej ścieżki w przewidywanym czasie wydaje się iluzoryczne – przed sądami (już teraz skutecznie paraliżowanymi przez wymianę ciosów rządu, KRS, SN, TK, TSUE, stowarzyszeń sędziowskich, itd.) stoi tytaniczne zadanie uporania się nawałem spraw przerwanych przez epidemię, oraz sporów, które eksplodują, kiedy kurz po niej zacznie opadać. O tym, ile pracy będą miały sądy upadłościowe, nie ma co wspominać...
Czy regulacja Tarczy Antykryzysowej ma wpływ na możliwości skorzystania przez najemców z powyższych uprawnień?
Tarcza zawiesza możliwość wypowiedzenia
W art. 15ze dostrzegamy jeden jego pozytywny aspekt dla właścicieli galerii handlowych. W czasie obowiązywania „wygaszenia" wzajemnych zobowiązań z umów najmu możliwość skutecznego skorzystania przez najemców z instrumentów wskazanych wyżej, uległa znaczącemu ograniczeniu, o ile nie została w ogóle wyłączona.