Większość dni ustawowo wolnych od pracy wymienionych w ustawie z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy, obok niedziel, jest skorelowana z wyznaniem rzymskokatolickim. Należą do nich m.in. pierwszy i drugi dzień Wielkiejnocy, wypadające w najbliższą niedzielę i poniedziałek. Te dni są wolne dla wszystkich pracowników, bez względu na wyznawaną religię. Oznacza to, że pracownik – nawet jeśli według jego obrządku religijnego dni świąteczne przypadają w innym terminie – nie może zrezygnować z wolnego i domagać się od pracodawcy, aby zamienił przysługujące ustawowo dni wolne na dni świąteczne jego religii. Nie oznacza to jednak, że jest on pozbawiony prawa do obchodzenia swoich świąt.
Wolność wyznania
Prawo pracy przewiduje różnorodność religii w miejscu pracy. Istotną gwarancję w tym zakresie zapewnia ustawa z 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (tekst jedn. DzU z 2017 r., poz. 1153).
Zgodnie z tą ustawą, pracownicy należący do kościołów i innych związków wyznaniowych, których święta religijne nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy, mają możliwość uzyskania zwolnienia na czas niezbędny do obchodzenia tych świąt, zgodnie z wymogami wyznawanej przez siebie religii.
Uprawnienia do zwolnień od pracy z tego tytułu potwierdzają ustawy o stosunku Rzeczypospolitej Polskiej do niektórych kościołów, określając jednocześnie, jakie święta religijne obchodzone w danym kościele uprawniają do zwolnień od pracy. Przykładowo, pracownicy – członkowie Kościołów: Ewangelicko-Augsburskiego, Ewangelicko-Reformowanego, Ewangelicko-Metodystycznego, Chrześcijan Baptystów i Zielonoświątkowego mają prawo do zwolnienia od pracy w Wielki Piątek i w święto Wniebowstąpienia Pańskiego. Pracownikowi należącemu do Kościoła prawosławnego przysługuje natomiast zwolnienie m.in. w drugi dzień Wielkiejnocy, obchodzonej według kalendarza juliańskiego.
Ustawa nie wyjaśnia, czy zwolnienie od pracy przysługuje wszystkim kościołom i związkom wyznaniowym, czy tylko tym o uznanym statusie prawnym. Przyjmuje się, że z dnia wolnego mogą skorzystać jedynie osoby przynależące do Kościołów lub związków wyznaniowych wpisanych do rejestru prowadzonego przez ministra spraw wewnętrznych i administracji.
