Opiekującego się dzieckiem czasem zwolnisz grupowo

Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie od dnia złożenia przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego do dnia zakończenia tego urlopu. Od tej zasady są jednak wyjątki

Aktualizacja: 25.01.2010 03:43 Publikacja: 25.01.2010 02:00

Opiekującego się dzieckiem czasem zwolnisz grupowo

Foto: Fotorzepa, Robert Gardziński Robert Gardziński

Uprawnienie do skorzystania z urlopu wychowawczego wynika wprost z art. 186 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=16CE313132751414394A91DEB4DDED31?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy[/link]. Zgodnie z nim pracownik (zarówno kobieta, jak i mężczyzna) ma prawo do skorzystania z takiego wolnego, jeżeli łączny okres zatrudnienia wynosi co najmniej sześć miesięcy.

Łączny okres, na jaki może być udzielony urlop wychowawczy, to trzy lata, nie dłużej niż do momentu ukończenia przez dziecko czwartego roku życia.

[b]Pracownik może trzyletni urlop wykorzystać jednorazowo lub podzielić go na części, jednak maksymalnie na cztery.[/b] Przez trzy miesiące rodzice mogą równocześnie korzystać z urlopu wychowawczego.

[srodtytul]Bez 100-proc. gwarancji[/srodtytul]

[b]Jedną z zalet urlopu wychowawczego jest gwarancja trwałości zatrudnienia.[/b] Pracownik korzystający z tego wolnego co do zasady nie może zostać zwolniony. [b]Jednak ochrona nie jest bezwzględna.

Rozwiązanie przez pracodawcę angażu z osobą na wychowawczym jest dopuszczalne np., gdy firma ogłosi upadłość lub jest w trakcie likwidacji.[/b]

Możliwe jest także natychmiastowe rozstanie z pracownikiem na wychowawczym, jeśli zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie z nim umowy o pracę, z jego winy, w trybie dyscyplinarnym. Jednak warto pamiętać, że [b]jeżeli zatrudniony przebywa na urlopie wychowawczym, to generalnie nie będzie mógł naruszyć podstawowych uprawnień pracowniczych.[/b]

W trakcie tego wolnego jednak może się na przykład zdarzyć, że straci uprawnienia niezbędne do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku i nie będzie mógł ich odzyskać do czasu zakończenia urlopu wychowawczego. Wówczas pracodawca może wypowiedzieć mu umowę o pracę.

Przykładem takiej sytuacji może być utrata uprawnień do kierowania pojazdami przez pracownika pracującego przed urlopem wychowawczym na stanowisku kierowcy.

Podobnie będzie w sytuacji, gdy podwładny dopuści się przestępstwa, które uniemożliwia jego zatrudnienie na dotychczasowej posadzie. Warunkiem rozstania się z nim, jeśli przebywa na urlopie wychowawczym, jest prawomocny wyrok sądu dotyczący tego przestępstwa.

[srodtytul]Masowe redukcje[/srodtytul]

Ochrona przed wypowiedzeniem umowy o pracę nie obowiązuje także w sytuacji, gdy przedsiębiorca jest zmuszony zredukować część swojej załogi w ramach tzw. zwolnień grupowych, czyli na podstawie [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=3C2BC96BCB1028C5DACE40F40BBA6C43?id=169524]ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników[/link]. Przepisy tej regulacji stosuje się u pracodawców zatrudniających co najmniej 20 osób.

W świetle przepisów ustawy podwładnemu, który korzysta z uprawnienia do obniżenia wymiaru czasu pracy, pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę (lub zmienić warunki płacy i pracy w drodze wypowiedzenia zmieniającego) w ramach zwolnień grupowych lub indywidualnych (w tym ostatnim przypadku pod warunkiem niezgłoszenia sprzeciwu przez zakładową organizację związkową reprezentującą interesy pracownika).

W takiej sytuacji nie stosuje się bowiem przepisów odrębnych, dotyczących szczególnej ochrony pracowników przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy.

Natomiast zgodnie z art. 5 ust. 3 ustawy o tzw. zwolnieniach grupowych [b]wypowiedzenie pracownikowi na wychowawczym stosunku pracy jest dopuszczalne tylko, gdy osoba ta przebywa na wspomnianym wolnym co najmniej trzy miesiące[/b].

[srodtytul]Możliwe zmiany[/srodtytul]

Zatrudniony, który jest uprawniony do urlopu wychowawczego, podlega ochronie przed wypowiedzeniem angażu oraz warunków pracy i płacy. Ochrona ta zaczyna się od dnia złożenia przez niego wniosku o obniżenie wymiaru zatrudnienia do dnia powrotu do poprzedniego (pełnego) etatu, jednak nie dłużej niż przez łącznie 12 miesięcy.

Warto jednak pamiętać o tym, że gdy takiemu podwładnemu zostanie obniżony wymiar etatu, proporcjonalnie zmniejszy się także jego wynagrodzenie.

[ramka][b]Przykład[/b]

Pracownica ma niepełnosprawne dwuletnie dziecko. 11 stycznia 2010 r. złożyła pracodawcy wniosek o zmniejszenie czasu pracy do siedmiu godzin dziennie, ponieważ chciała wraz z dzieckiem chodzić na rehabilitację.

Okazało się, że pracodawca od 1 lutego 2010 r. zamierzał zmniejszyć jej pensję o 12 proc. (a także wszystkim innym osobom zatrudnionym na podobnych do niej stanowiskach).

Jednak w jej przypadku nie może już tego zrobić. Kobieta korzysta od 11 stycznia (czyli od dnia złożenia wniosku o obniżenie wymiaru zatrudnienia) do dnia powrotu do pełnego etatu z ochrony przed zwolnieniem i zmianą warunków zatrudnienia.

Ta ochrona trwa jednak nie dłużej niż łącznie przez 12 miesięcy. Pracodawca może jedynie obniżyć jej pensję w związku z obniżeniem wymiaru etatu[/ramka]

[ramka][b]Uwaga[/b]

W przypadku, gdy stan zdrowia dziecka wiąże się z koniecznością sprawowania nad nim stałej i osobistej opieki, urlop wychowawczy może być udzielony w wymiarze do trzech lat bez względu na to, czy zatrudniony korzystał wcześniej z urlopu wychowawczego.

W takiej sytuacji pracodawca, na wniosek podwładnego, może udzielić mu wychowawczego maksymalnie do momentu skończenia przez dziecko 18. roku życia.[/ramka]

[ramka][b]Ważne[/b]

Urlop wychowawczy w czasie zwolnień grupowych chroniony jest jedynie przez pierwsze trzy miesiące jego trwania.[/ramka]

[ramka][b]U mniejszych korzystniej[/b]

Pracownicy korzystający z wychowawczego, zatrudnieni w firmach, których nie dotyczy ustawa o zwolnieniach grupowych, są w o wiele korzystniejszej sytuacji.

Z nimi bowiem pracodawca może rozwiązać stosunek pracy wyłącznie w przypadkach, o których wspomina [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=16CE313132751414394A91DEB4DDED31?n=1&id=76037&wid=337521]kodeks pracy[/link], a więc w razie upadłości, likwidacji lub konieczności zastosowania zwolnienia dyscyplinarnego.[/ramka]

[ramka][b]Wiążący wniosek[/b]

Pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego może złożyć szefowi wniosek o obniżenie jego wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z takiego urlopu.

Pracodawca musi uwzględnić ten wniosek. W takim przypadku pracownik podlega ochronie przed wypowiedzeniem lub rozwiązaniem stosunku pracy od dnia złożenia wniosku o obniżenie wymiaru czasu pracy do dnia powrotu do pracy na poprzednich warunkach, nie dłużej jednak niż przez łączny okres 12 miesięcy. [/ramka]

Uprawnienie do skorzystania z urlopu wychowawczego wynika wprost z art. 186 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=16CE313132751414394A91DEB4DDED31?n=1&id=76037&wid=337521]kodeksu pracy[/link]. Zgodnie z nim pracownik (zarówno kobieta, jak i mężczyzna) ma prawo do skorzystania z takiego wolnego, jeżeli łączny okres zatrudnienia wynosi co najmniej sześć miesięcy.

Łączny okres, na jaki może być udzielony urlop wychowawczy, to trzy lata, nie dłużej niż do momentu ukończenia przez dziecko czwartego roku życia.

Pozostało 92% artykułu
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona