Związek zawodowy musi znać zmodyfikowaną pensję członka

Jeśli pracodawca przekazuje organizacji związkowej reprezentującej pracownika dane o wynagrodzeniu, jakie zamierza mu zaproponować w wypowiedzeniu zmieniającym, nie narusza tym jego prywatności ani danych osobowych.

Publikacja: 16.07.2015 04:00

Foto: www.sxc.hu

Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 24 października 2012 r. (I PK 151/12).

Pracownikowi wręczono wypowiedzenie warunków pracy i płacy. W pisemnej konsultacji zamiaru ich wypowiedzenia z organizacjami związkowymi w trybie art. 38 w zw. z art. 42 § 1 k.p. pracownicy zostali wymienieni zbiorczo, a przyczynę i przedmiot planowanej zmiany określono ogólnie. Nowe warunki płacowe miały polegać na likwidacji dodatków funkcyjnych związanych z pełnieniem obecnych funkcji oraz zmianie „pozostałych składników wynagrodzenia adekwatnej do zasad określonych w regulaminie wynagradzania".

W ocenie sądu I instancji pracodawca naruszył art. 38 k.p. Sens konsultacji z organizacją związkową jest zachowany tylko po przedstawieniu informacji, jeśli pogorszą się warunki płacy i pracy etatowca. W apelacji szef zarzucił, że podanie danych o wynagrodzeniu bez zgody pracownika (a takiej on nie udzielił) wykraczałoby poza uprawnienia pracodawcy i związku zawodowego oraz mogłoby skutkować roszczeniem pracownika o ochronę dóbr osobistych na podstawie art. 23 i 24 kodeksu cywilnego. Sąd okręgowy oddalił apelację. Uznał, że skoro w wypowiedzeniu zmieniającym istnieje wymóg podania zarówno jego przyczyny, jak i zaproponowanych nowych warunków, to w piśmie konsultacyjnym do związków w sposób tożsamy trzeba wskazać oba te elementy. Są one bowiem nierozłączną całością wypowiedzenia zmieniającego, w którym nie można oddzielić przyczyny wymówienia od propozycji nowych warunków.

Sąd Najwyższy oddalił skargę pracodawcy, podtrzymując argumentację sądów obu instancji. Uznał dodatkowo, że art. 23 i 24 k.c., a także art. 11

1

k.p. chronią przed bezprawnym naruszeniem dóbr osobistych. Skoro art. 38 k.p. uprawnia związek zawodowy do otrzymania informacji o wysokości nowego wynagrodzenia, działaniom pracodawcy nie można zarzucić bezprawności. Co więcej, udostępnianie danych dotyczących pracownika przez pracodawcę, jako administratora danych, jest dopuszczalne, gdy jest to niezbędne do zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu. Tak stanowi art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 1182).

Zawiadomienie organizacji związkowej o nowych warunkach płacy to obowiązek pracodawcy wynikający z ustawy (z art. 38 § 1 w zw. z art. 42 § 1 k.p.). Brak zgody pracownika na udostępnienie jest więc bezprzedmiotowy.

Komentarz eksperta

Izabela Zawacka, radca prawny w Kancelarii Prawa Pracy Wojewódka i Wspólnicy sp.k.

W analizowanym przypadku pracodawca, konsultując zamiar wypowiedzenia pracownikowi warunków płacy w trybie art. 38 k.p., jedynie ogólnie określił, że nowe warunki wynagradzania będą dostosowane do nowego stanowiska. Motywował to tym, że informacja o indywidualnej wysokości płacy mogłaby naruszać dobro osobiste etatowca w postaci prywatności (art. 11

1

k.p. w związku z art. 23 k.c.) oraz ustawę o ochronie danych osobowych (art. 1 ust. 1 i 2 oraz art. 23 ust. 1), a tym samym rodzić po stronie pracownika roszczenia odszkodowawcze. Sąd Najwyższy uznał, że takie działanie czyni konsultację związkową pozorną, gdyż związek nie może ocenić zasadności zamiaru wypowiedzenia zmieniającego zarówno co do przyczyny uzasadniającej samą modyfikację warunków, jak i zasadności wysokości nowych zarobków. Przystępując do organizacji związkowej, pracownik musi godzić się na konsekwencje w zakresie praw i obowiązków wynikających z takiego członkostwa. Jedną z nich jest prawo związku do poznania przyczyny uzasadniającej zamiar wypowiedzenia (definitywnego czy zmieniającego), a także informacji o indywidualnych warunkach zatrudnienia, w tym wysokości wynagrodzenia oraz innych świadczeniach płacowych (np. prawo do korzystania z konkretnego samochodu służbowego). Pracownik może się temu sprzeciwić, jedynie występując ze związku. Jego brak zgody na udostępnienie organizacjom danych o wysokości indywidualnego wynagrodzenia w trybie art. 38 k.p. nie rodzi skutków prawnych. Zasada opisana w wyroku SN dotyczy tylko udostępniania informacji o indywidualnych płacach na podstawie art. 38 k.p. To oznacza, że art. 26 pkt 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych nie stanowi samodzielnej podstawy takiego obowiązku pracodawcy. Zgodnie z tym przepisem do zakresu działania zakładowej organizacji związkowej należy w szczególności zajmowanie stanowiska w indywidualnych sprawach pracowniczych w zakresie unormowanym w prawie pracy. Jeżeli więc pracodawca przekazałby informacje dotyczące wysokości indywidualnego wynagrodzenia pracownika (lub innych indywidualnych warunkach zatrudnienia), powołując się wyłącznie na art. 26 pkt 1 ustawy o związkach zawodowych, mógłby naruszać dobra osobiste pracownika, co skutkowałoby powstaniem roszczeń odszkodowawczych po jego stronie, chyba że pracownik wyraziłby na to wcześniej zgodę

Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 24 października 2012 r. (I PK 151/12).

Pracownikowi wręczono wypowiedzenie warunków pracy i płacy. W pisemnej konsultacji zamiaru ich wypowiedzenia z organizacjami związkowymi w trybie art. 38 w zw. z art. 42 § 1 k.p. pracownicy zostali wymienieni zbiorczo, a przyczynę i przedmiot planowanej zmiany określono ogólnie. Nowe warunki płacowe miały polegać na likwidacji dodatków funkcyjnych związanych z pełnieniem obecnych funkcji oraz zmianie „pozostałych składników wynagrodzenia adekwatnej do zasad określonych w regulaminie wynagradzania".

Pozostało 88% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
ZUS
ZUS przekazał ważne informacje na temat rozliczenia składki zdrowotnej
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Prawo karne
NIK zawiadamia prokuraturę o próbie usunięcia przemocą Mariana Banasia
Aplikacje i egzaminy
Znów mniej chętnych na prawnicze egzaminy zawodowe
Prawnicy
Prokurator Ewa Wrzosek: Nie popełniłam żadnego przestępstwa
Prawnicy
Rzecznik dyscyplinarny adwokatów przegrał w sprawie zgubionego pendrive'a