Jak odzyskać pożyczkę od wspólnika dla spółki

Czy od 1 stycznia 2016 roku w związku ze zmianami wprowadzonymi nową ustawą – Prawo restrukturyzacyjne jest rzeczywista szansa na odzyskanie pożyczki udzielonej spółce kapitałowej przez jej wspólnika w przypadku ogłoszenia jej upadłości. Co się zmieniło w tym zakresie? – pyta czytelniczka.

Publikacja: 22.01.2016 01:00

Czy po 1 stycznia 2016 jest rzeczywista szansa na odzyskanie pożyczki udzielonej spółce kapitałowej przez jej wspólnika w przypadku ogłoszenia jej upadłości?

Obowiązujący do 1 stycznia 2016 r. przepis art. 14 § 3 kodeksu spółek handlowych stanowił, iż wierzytelność wspólnika albo akcjonariusza z tytułu pożyczki udzielonej spółce kapitałowej uważana była za jego wkład do spółki w przypadku ogłoszenia jej upadłości w terminie dwóch lat od dnia zawarcia umowy pożyczki. Oznaczało to, że w przypadku spełnienia się tych przesłanek, wspólnik nie miał możliwości zgłoszenia w postępowaniu upadłościowym swojego roszczenia o zwrot pożyczki.

Dlaczego nastąpiły zmiany

Zdaniem ustawodawcy (tak uzasadniono projekt ustawy – Prawo restrukturyzacyjne) brak było racjonalnych podstaw, by skutek określony w art. 14 § 3 k.s.h. (tj. traktowanie pożyczki udzielonej spółce przez jej wspólnika jako wkładu tego wspólnika do spółki), realizował się automatycznie w wyniku ogłoszenia upadłości. Zdaniem ustawodawcy z praktyki obrotu wynika, że część postępowań upadłościowych prowadzi do zaspokojenia wierzycieli w całości, a w konsekwencji brak jest, w takich sytuacjach, powodów wykluczających możliwość zwrotu pożyczki wspólnikowi.

Tak jest teraz

Od 1 stycznia 2016 roku, przepis art. 14 § 3 kodeksu spółek handlowych został uchylony. Jednocześnie w art. 342 ust. 1 Prawa upadłościowego w nowym brzmieniu od 1 stycznia 2016 roku ustanowiona została kategoria czwarta zaspokojenia wierzycieli obejmująca należności wspólników albo akcjonariuszy z tytułu pożyczki lub innej czynności prawnej o podobnych skutkach, w szczególności dostawy towaru z odroczonym terminem płatności, dokonanej na rzecz upadłego będącego spółką kapitałową w okresie pięciu lat przed ogłoszeniem upadłości, wraz z odsetkami. Nowe uregulowanie oznacza, że pożyczki udzielone przez wspólników albo akcjonariuszy spółce kapitałowej w okresie pięciu lat przed ogłoszeniem upadłości będą mogły być przez nich dochodzone razem z odsetkami w postępowaniu upadłościowym. Wierzytelności te będą mogły zostać zaspokojone jednak tylko po uprzednim zaspokojeniu wszystkich innych wierzycieli upadłej spółki.

Co jeszcze się zmieniło

W odniesieniu do spółek kapitałowych od 1 stycznia 2016 roku zmianie uległy również przepisy art. 289 § 2 (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) oraz art. 477 § 2 k.s.h. (spółka akcyjna). Ogłoszenie upadłości spółki powoduje jej rozwiązanie. W przypadku upadłości spółki jej rozwiązanie następuje po zakończeniu postępowania upadłościowego, z chwilą wykreślenia spółki z rejestru. Wniosek o wykreślenie z rejestru składa syndyk. Z dotychczasowego brzmienia powołanych wyżej przepisów wynikało, że spółka nie ulega rozwiązaniu w przypadku, gdy postępowanie kończy się układem lub zostaje z innych przyczyn uchylone lub umorzone. Do tej pory syndyk był obowiązany do złożenia wniosku o wykreślenie spółki z rejestru przedsiębiorców po przeprowadzeniu postępowania upadłościowego także w przypadku, gdy miało miejsce zaspokojenie wszystkich wierzycieli, a nawet wówczas, gdy pozostał majątek należący do upadłego.

Zgodnie z nowym brzmieniem przepisów art. 289 § 2 i art. 477 § 2 k.s.h. spółka nie ulega rozwiązaniu, w przypadku gdy postępowanie upadłościowe zostało zakończone w wyniku zaspokojenia wszystkich wierzycieli w całości lub zatwierdzenia układu albo gdy postępowanie upadłościowe zostało uchylone lub umorzone. W sytuacji zaspokojenia wszystkich wierzycieli rozwiązanie spółki nie będzie wymagane, z uwagi na okoliczność, że postępowanie upadłościowe umożliwiło usunięcie jej niewypłacalności.

Czy po 1 stycznia 2016 jest rzeczywista szansa na odzyskanie pożyczki udzielonej spółce kapitałowej przez jej wspólnika w przypadku ogłoszenia jej upadłości?

Obowiązujący do 1 stycznia 2016 r. przepis art. 14 § 3 kodeksu spółek handlowych stanowił, iż wierzytelność wspólnika albo akcjonariusza z tytułu pożyczki udzielonej spółce kapitałowej uważana była za jego wkład do spółki w przypadku ogłoszenia jej upadłości w terminie dwóch lat od dnia zawarcia umowy pożyczki. Oznaczało to, że w przypadku spełnienia się tych przesłanek, wspólnik nie miał możliwości zgłoszenia w postępowaniu upadłościowym swojego roszczenia o zwrot pożyczki.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe