Zmiany w zamówieniach publicznych - kazusy

Większość przepisów nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych weszła w życie 28 lipca. To, jak je stosować w praktyce, na podstawie kazusów, wyjaśnia Monika Kucharczyk radca prawny, kierująca praktyką zamówień publicznych w kancelarii Bird & Bird.

Publikacja: 20.09.2016 06:00

Zmiany w zamówieniach publicznych - kazusy

Foto: 123RF

Odwołanie w przetargu poniżej progów unijnych

W postępowaniu podprogowym na dostawy wykonawca, który znalazł się na drugim miejscu w rankingu po wyborze najkorzystniejszej oferty, wniósł odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej na decyzję zamawiającego dotyczącą wyboru najkorzystniejszej oferty. Czy wniesienie odwołania było możliwe?

Tak, wniesienie odwołania na wybór oferty konkurenta w przetargu poniżej progów unijnych jest możliwe na podstawie art. 180 ust. 2 pkt 6) znowelizowanej ustawy Prawo zamówień publicznych (dalej ustawa PZP).

Nowelizacja ustawy PZP poszerzyła katalog przesłanek do wniesienia odwołania w postępowaniach poniżej progów unijnych. Wniesienie odwołania jest możliwe na następujące czynności zamawiającego:

- wybór trybu negocjacji bez ogłoszenia,

- zamówienia z wolnej ręki lub zapytania o cenę,

- określenia warunków udziału w postępowaniu (poprzednio: opis sposobu dokonywania oceny spełnienia warunków udziału w postępowaniu),

- wykluczenia odwołującego z postepowania o udzielenie zamówienia,

- odrzucenia oferty odwołującego,

- opis przedmiotu zamówienia oraz

- wybór najkorzystniejszej oferty.

W praktyce:

Poszerzenie katalogu przesłanek do wniesienia odwołania, w szczególności o możliwość wniesienia odwołania na opis przedmiotu zamówienia oraz wybór najkorzystniejszej oferty to ukłon w stronę małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP). Przed nowelizacją w postępowaniach poniżej progów unijnych wykonawcy, w zasadzie, bronili jedynie własnej oferty przed odrzuceniem lub przed wykluczeniem ich z postępowania. Ponieważ nowelizacja daje wykonawcom możliwość kwestionowania poprawności oferty konkurenta, należy spodziewać się zwiększenia liczby wnoszonych odwołań w postępowaniach poniżej progów unijnych, a tym samym zwiększenia kontroli nad czynnościami podejmowanymi przez zamawiających w przetargach.

Decyzja zamawiającego o unieważnieniu postępowania

W postępowaniu podprogowym na dostawy wykonawca, który znalazł się na trzecim miejscu w rankingu po wyborze najkorzystniejszej oferty, wniósł odwołanie na decyzję zamawiającego dotyczącą unieważnienia postępowania. Zamawiający unieważnił postępowanie z uwagi na fakt, że cena najkorzystniejszej oferty przewyższa kwotę, którą zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. Czy odwołanie będzie skuteczne?

Nie, odwołanie nie będzie skuteczne. Niezależnie, czy wykonawca wnoszący odwołanie ma interes w uzyskaniu zamówienia lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy PZP odwołanie zostanie odrzucone przez Krajową Izbę Odwoławczą na podstawie art. 189 ust. 2 pkt 6), tj. z uwagi na fakt, że odwołanie dotyczy innych czynności, niż określone w art. 180 ust. 2 (a więc katalogu czynności, na które możliwe jest wniesienie odwołania w postępowaniu poniżej progów unijnych).

Nowelizacja prawa zamówień publicznych poszerzyła katalog czynności, na które może zostać wniesione odwołanie w postępowaniach poniżej progów unijnych (art. 180 ust. 2). Nowelizacja ostatecznie nie wprowadziła jednak możliwości wnoszenia odwołań w postępowaniach poniżej progów unijnych na decyzję zamawiającego o unieważnieniu postępowania. Taka możliwość istnieje na gruncie ustawy PZP jedynie w postępowaniach powyżej progów unijnych.

Jeśli zamawiający unieważni postępowanie poniżej progów unijnych (np. z uwagi na fakt, że cena najkorzystniejszej oferty przewyższa kwotę, którą zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia), wykonawca będzie mógł, zgodnie z art. 181 ustawy PZP skorzystać jedynie z instytucji tzw. quasi – protestu i poinformować zamawiającego o niezgodnej z przepisami ustawy PZP czynności podjętej przez zamawiającego. Zamawiający nie ma obowiązku odpowiadać na "quasi-protest" wniesiony przez wykonawcę.

Uwzględnieniem przez zamawiającego części zarzutów

Wykonawca B (na drugim miejscu w rankingu ofert) wniósł odwołanie na wybór najkorzystniejszej oferty wykonawcy A. W złożonym odwołaniu Wykonawca B podniósł 4 zarzuty. Zamawiający uwzględnił 2 zarzuty. Wykonawca B wycofał odwołanie w pozostałym zakresie, a Krajowa Izba Odwoławcza umorzyła postępowanie odwoławcze.

Czy przedstawiona w kazusie sytuacja jest możliwa pod ustawą PZP?

Tak, przedstawiona w kazusie sytuacja jest możliwa pod ustawą PZP po nowelizacji na podstawie art. 186 ust. 3a.

Przed nowelizacją ustawa PZP odnosiła się jedynie do sytuacji, w której zamawiający uwzględnił w całości zarzuty przedstawione w odwołaniu wniesionym przez wykonawcę (art. 186 ust. 2).

Po nowelizacji do ustawy PZP w art. 186 został dodany art. 3a, które reguluje kwestię związaną z uwzględnieniem przez zamawiającego jedynie części zarzutów przedstawionych w odwołaniu. W takim przypadku, tj. jeśli zamawiający uwzględni część zarzutów podniesionych w odwołaniu, a odwołujący wycofa pozostałe zarzuty, Krajowa Izba Odwoławcza (KIO) może umorzyć postępowanie odwoławcze na posiedzeniu niejawnym bez obecności stron oraz uczestników postępowania odwoławczego, którzy przystąpili do postępowania po stronie wykonawcy. Powyższe będzie możliwe pod warunkiem, że w postępowaniu odwoławczym po stronie zamawiającego nie przystąpił w terminie żaden wykonawca albo wykonawca, który przystąpił po stronie zamawiającego, nie wniósł sprzeciwu wobec uwzględnienia części zarzutów. W takim przypadku zamawiający wykonuje, powtarza lub unieważnia czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia zgodnie z żądaniem zawartym w odwołaniu w zakresie uwzględnionych zarzutów.

Jeśli jednak uczestnik postępowania odwoławczego, który przystąpił do postępowania po stronie zamawiającego, wniesie sprzeciw wobec uwzględnienia zarzutów przedstawionych w odwołaniu w całości albo w części, gdy odwołujący nie wycofa pozostałych zarzutów odwołania, to wówczas zgodnie z art. 186 ust. 4 KIO rozpoznaje odwołanie. Art. 186 ust. 6 reguluje kwestie kosztów postępowania odwoławczego w sytuacjach opisanych powyżej.

W praktyce:

Regulację dotyczącą uwzględnienia przez zamawiającego części zarzutów przedstawionych w odwołaniu należy ocenić pozytywnie. Może ona przyśpieszyć rozstrzyganie odwołań. Brak jasnej regulacji w omawianej kwestii sprawiał, że zamawiający bądź nie uwzględniali żadnych zarzutów odwołania – czekając na rozstrzygnięcie KIO, bądź nawet jeśli uwzględniali zarzuty tylko w części, wykonawcy nie cofali zarzutów w pozostałym zakresie i były one przedmiotem rozpoznania KIO.

podstawa prawna: Ustawa z 22 czerwca 2016 r. o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (DzU z 2016 r., poz. 1020)

Odwołanie w przetargu poniżej progów unijnych

W postępowaniu podprogowym na dostawy wykonawca, który znalazł się na drugim miejscu w rankingu po wyborze najkorzystniejszej oferty, wniósł odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej na decyzję zamawiającego dotyczącą wyboru najkorzystniejszej oferty. Czy wniesienie odwołania było możliwe?

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Rośnie lawina skarg kasacyjnych do Naczelnego Sądu Administracyjnego