Ile urlopu dla pracownika przyjętego w trakcie roku

Artykuł 66 Konstytucji RP oraz art. 152 kodeksu pracy (k.p.) gwarantują prawo do urlopu wypoczynkowego dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. Jest to jeden z ich głównych przywilejów i czas na regenerację sił pracownika. Dzięki niemu będą mogli poprawnie oraz efektywnie wykonywać swoją pracę, więc urlop wypoczynkowy jest ważny zarówno dla pracownika, jak i samego pracodawcy. Wymiar urlopu jest uzależniony od stażu pracy pracownika. Jeżeli jest on zatrudniony co najmniej 10 lat, wówczas ma prawo do 26 dni urlopu, do 20 dni uprawnione są osoby pracujące krócej niż 10 lat.

Jednorazowo

Przepisy prawa pracy mówią, że każda osoba która zatrudniona na podstawie umowy o pracę ma prawo, aby cały przysługujący urlop wykorzystać jednorazowo, czyli w sposób nieprzerwany. Artykuł 162 k.p. wprowadza możliwość podziału urlopu na krótsze części. Jednak wtedy muszą zostać spełnione dwa warunki:

- to pracownik występuje z wnioskiem o podział urlopu na części,

- przynajmniej jedna część urlopu w danym roku kalendarzowym będzie miała minimum dwa tygodnie.

Gdy pracownik złoży wniosek o podział urlopu wypoczynkowego na mniejsze części niż przewidziane w art. 162 k.p., pracodawca powinien odmówić takiego rozbicia. Dzieje się tak, ponieważ przepisy mówią, że pracodawca ma prawo nie wyrazić zgody na wniosek pracownika o podział urlopu.

Proporcjonalnie

Gdy pracownik zostanie zatrudniony w ciągu roku kalendarzowego, przysługuje mu urlop wypoczynkowy w wymiarze proporcjonalnym do przepracowanego czasu. Zaczynając pracę w trakcie roku, pracownik ma prawo do urlopu w wymiarze proporcjonalnym do okresu:

- pozostałego do końca roku kalendarzowego (zatrudniony na czas dłuższy niż do końca danego roku kalendarzowego),

- zatrudnienia (gdy jest ono krótsze niż do końca danego roku kalendarzowego).

Ważne, aby łączny wymiar urlopu w roku kalendarzowym nie był niższy niż wynikający z okresu przepracowanego u wszystkich pracodawców oraz aby nie przekroczył w zależności od posiadanego stażu urlopowego 20 lub 26 dni.

Dwa tygodnie w kalendarzu

Gdy zatrudnienie pracownika nastąpi w trakcie roku kalendarzowego, a także gdy ma on prawo do takiej liczby dni urlopu wypoczynkowego, z których jedna część może przypadać na 14 kolejnych dni kalendarzowych wypoczynku, wówczas może on złożyć pracodawcy wniosek o podział urlopu. Okres 14 dni dotyczy wypoczynku, a nie urlopu wypoczynkowego. Wlicza się tu także dni wolne od pracy (niedziele, święta, dni wolne z tytułu 5-dniowego tygodnia pracy). Dlatego pracodawca w praktyce udziela urlopu w wymiarze krótszym niż 14 dni, ale okres wypoczynku może być dłuższy niż dwa tygodnie.

Przykład

W czerwcu 2018 roku zatrudniono na umowę o pracę pracownika, który legitymuje się stażem pracy wynoszącym ponad 10 lat. Podpisano umowę na czas nieokreślony i w pełnym wymiarze czasu pracy. W tym roku jest to jego pierwsze zatrudnienie na podstawie umowy o pracę. Dlatego w 2018 r. ma on prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 13 dni (26/12x6=13 dni). Pracodawca na wniosek pracownika może podzielić urlop wypoczynkowy tylko wtedy, gdy jedna z części wypoczynku będzie miała co najmniej 14 dni kalendarzowych.

Przykład

Podpisano umowę o pracę z pracownikiem od 1 kwietnia do 31 grudnia 2018 roku. Z dokumentów, które dostarczył, wynika że wymiar jego urlopu wynosi 20 dni i że jest to pierwsze zatrudnienie na umowę o pracę w danym roku. Dlatego przysługuje mu 15 dni urlopu (20/12x9=15 dni). Według przyjętego czasu pracy wykonuje on pracę od poniedziałku do piątku. Pracownik złożył wniosek o podzielenie urlopu na części, jego fragment ma przypadać na okres od 6 do 17 sierpnia 2018 r. W tym przypadku pracodawca może wyrazić na niego zgodę, ponieważ wypoczynek pracownika będzie obejmował dwa tygodnie, mimo że będzie to tylko 9 dni urlopu. Jednak do 14 dni wypoczynku wlicza się także pozostałe dni: niedzielę (12 i 19 sierpnia), święto (15 sierpnia) oraz soboty (11 i 18 sierpnia).

Gdy pracownik zostanie zatrudniony w ciągu roku kalendarzowego oraz nie ma prawa do urlopu wypoczynkowego w wymiarze, który pozwoli na wykorzystanie 14 kolejnych dni kalendarzowych na wypoczynek, pracodawca nie powinien akceptować wniosku o podział urlopu.

Przepisy przewidują dwie sytuacje, w których udzielenie dwóch tygodni wypoczynku jest niemożliwe. Dzieje się tak w przypadku:

- pracownika, który podejmuje pracę po raz pierwszy. Według art. 152 k.p. zyskuje on z upływem każdego miesiąca pracy urlop w wymiarze 1/12 wymiaru urlopu przysługującego mu po przepracowaniu roku;