Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny ?w Rzeszowie w wyroku z 8 maja 2014 r., II SA/Rz 2012/14.
Burmistrz miasta wezwał spółdzielnię mieszkaniową do przedłożenia deklaracji ?o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w budynku wielolokalowym. Wobec niewykonania tego obowiązku wszczął z urzędu postępowanie w tej sprawie. W ocenie organu, na spółdzielni ciążył obowiązek złożenia deklaracji oraz ponoszenia opłat za mieszkańców, ponieważ jako zarządca nieruchomości, przejęła ona obowiązki lokatorów, stosownie do art. 2 ust. 3 ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach.
W odwołaniu od decyzji spółdzielnia zakwestionowała stanowisko organu, gdyż w jej ocenie podmiotami zobowiązanymi powinni być poszczególni mieszkańcy. Samorządowe Kolegium Odwoławcze (SKO) utrzymało decyzję w mocy, wskazując, że zgodnie z art. 2 ust. 3 ustawy ?o utrzymaniu porządku i czystości w gminach, jeżeli nieruchomość jest zabudowana budynkami wielolokalowymi, w których ustanowiono odrębną własność lokali, obowiązki właściciela nieruchomości obciążają osoby sprawujące zarząd nieruchomością wspólną w rozumieniu przepisów ustawy o własności lokali. W myśl art. 27 ?ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych zarząd nieruchomościami wspólnymi stanowiącymi współwłasność spółdzielni jest wykonywany przez spółdzielnię jak zarząd powierzony, o którym mowa ?w ustawie o własności lokali, choćby właściciele lokali nie byli członkami spółdzielni. Dlatego spółdzielnię należało traktować jako zarządcę nieruchomości, na której ciążyły opisane obowiązki.
Spółdzielnia nie zgodziła się ze stanowiskiem SKO i wniosła skargę do sądu. WSA uznał jednak skargę za niezasadną, ale ?z innych przyczyn, niż wskazywało SKO. Obowiązek złożenia do właściwego organu deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi spoczywa na właścicielu nieruchomości. Według ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach, przez właściciela nieruchomości rozumie się także m.in. jednostki organizacyjne i osoby posiadające nieruchomości ?w zarządzie. W razie natomiast zabudowania nieruchomości budynkami wielolokalowymi, w których ustanowiona została odrębna własność lokali, obowiązki właściciela nieruchomości obciążają osoby sprawujące zarząd nieruchomością wspólną (jeżeli zarząd został wybrany), w rozumieniu przepisów ustawy o własności lokali (tzw. zarząd powierzony). Spółdzielnia mieszkaniowa sprawuje zarząd powierzony nieruchomościami wspólnymi, stanowiącymi jej współwłasność. Wbrew jednak stanowisku spółdzielni osoby, którym przysługuje spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego / użytkowego, nie mają tytułu prawnego do władania nieruchomością, tj. gruntem i budynkiem trwale z gruntem związanym, w którym to budynku posiadają lokale. Własność danego gruntu i budynku przysługuje wyłącznie spółdzielni. Zatem w odniesieniu do gruntów zabudowanych budynkami, w których nie nastąpiło wyodrębnienie własności chociażby jednego lokalu, spółdzielnia jest zobowiązana do uiszczania opłaty za odbieranie odpadów komunalnych, gdyż jest ich właścicielem.
Anna Główka, radca prawny ?w warszawskim biurze ?Rödl & Partner
