Transfer firmy a ochrona przedemerytalna

- Urodziłem się w kwietniu 1960 r. W grudniu 2018 r. osiągnąłem 36-letni staż pracy. Jestem zatrudniony na czas nieokreślony na pełnym etacie. Kiedy uzyskam prawo do odejścia na emeryturę? Od kiedy obejmie mnie przedemerytalny okres ochronny?

Zgodnie z przepisami sprzed reformy emerytalnej wprowadzonej w 2017 r., wiek emerytalny mężczyzny urodzonego w kwietniu 1960 r. wynosił 67 lat. Czytelnik osiągnąłby go w 2027 r., co z kolei oznacza, że jego okres ochrony przedemerytalnej rozpocząłby się w kwietniu 2023 r. Zgodnie ze wspomnianą reformą, która weszła w życie 1 października 2017 r., powszechny wiek emerytalny mężczyzn został obniżony do 65 lat. Czytelnik osiągnie go w kwietniu 2025 r. Wtedy też będzie mógł przejść na emeryturę – oczywiście przy założeniu, że nie mają do niego zastosowania żadne regulacje w zakresie szczególnych uprawnień emerytalnych. Nowy wiek emerytalny czytelnik osiągnie już po upływie czterech lat od dnia wejścia w życie nowych zasad. Biorąc pod uwagę przepisy przejściowe do ustawy wprowadzającej nowy wiek emerytalny, czytelnik będzie objęty ochroną przedemerytalną w czteroletnim okresie od kwietnia 2021 r. do kwietnia 2025 r.

Czytaj także: Przejście zakładu pracy w prawie i w praktyce

- Urodziłam się 2 czerwca 1966 r. Pracuję na umowę na czas nieokreślony w dużej korporacji. Kiedy zacznie się ochrona przed wypowiedzeniem mi stosunku pracy? Mam 30 lat pracy.

Zgodnie z przepisami sprzed reformy emerytalnej, wiek emerytalny kobiety urodzonej 2 czerwca 1966 r. wynosił 64 lata i 6 miesięcy. Czytelniczka osiągnęłaby go dopiero w grudniu 2030 r., więc w dniu wejścia w życie nowej regulacji nie była objęta ochroną. Nowe przepisy, które obowiązują od 1 października 2017 r., obniżyły powszechny wiek emerytalny kobiet do 60 lat. Czytelniczka osiągnie nowy wiek emerytalny 2 czerwca 2026 r. Oznacza to, że jej okres ochrony przed zwolnieniem rozpocznie się 2 czerwca 2022 r. (tj. na cztery lata przed osiągnięciem nowego wieku emerytalnego).

- Urodziłem się 11 lutego 1958 r. Mam umowę na czas nieokreślony, wiek ochronny objął mnie od 11 lutego 2019 r. Od 1 lipca 2019 r. moja spółka przekazała zintegrowaną część przedsiębiorstwa innej tzw. córce spółce. Obecna firma chce mi zaproponować przejście do sprzedanej nowej spółki na nowych warunkach pracy i płacy. Czy okres ochronny będzie mnie obowiązywał również w nowej spółce?

Czytelnik prawidłowo obliczył okres podlegania ochronie przedemerytalnej. Zgodnie z reformą, która weszła w życie 1 października 2017 r., wiek emerytalny mężczyzn został obniżony do 65 lat. Czytelnik osiągnie go w 2023 r. Oznacza to, że jest on objęty ochroną przedemerytalną w czteroletnim okresie od 11 lutego 2019 r. do 11 lutego 2023 r.

Zakładam, że w sytuacji, o której pisze czytelnik, wraz z przejęciem tzw. zorganizowanej części przedsiębiorstwa doszło do przejścia części zakładu pracy w rozumieniu art. 231 kodeksu pracy. Oznacza to, że pracownicy, którzy dotychczas pracowali w przejmowanej części przedsiębiorstwa, stali się pracownikami spółki zależnej. Co istotne, taka zmiana następuje z mocy prawa. Nie jest wymagane zawieranie nowych umów lub aneksów do obowiązujących kontraktów.

Zmiana pracodawcy w tym trybie nie ma wpływu na obowiązywanie ochrony przedemerytalnej. Będzie ona miała zastosowanie do pracownika na identycznych zasadach, jak przed zmianą pracodawcy.

Inną kwestią jest zmiana warunków pracy i płacy, która miałaby być powiązana z przejściem pracowników do nowego pracodawcy. Przede wszystkim, wiek przedemerytalny skutkuje nie tylko ochroną przed definitywnym wypowiedzeniem umowy o pracę, ale zasadniczo także przed niekorzystną zmianą warunków zatrudnienia. Oznacza to, że pracodawca nie może jednostronnie pogorszyć warunków zatrudnienia chronionemu pracownikowi.

W tym zakresie występują jednak pewne wyjątki. Przykładowo, pracodawca może wypowiedzieć warunki zatrudnienia chronionemu pracownikowi, jeżeli okaże się to konieczne m.in. ze względu na wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczących wszystkich pracowników lub grupy, do której należy ten chroniony pracownik. Złożenie wypowiedzenia zmieniającego jest także możliwe z przyczyn niedotyczących zatrudnionego na podstawie tzw. ustawy o zwolnieniach grupowych (zarówno w trybie „grupowym", jak i "indywidualnym"). W tym przypadku, jeżeli skutkowałoby ono obniżeniem wynagrodzenia chronionego pracownika, ma on prawo do stosownego dodatku wyrównawczego do wynagrodzenia i to przez cały okres podlegania ochronie przedemerytalnej.

Z drugiej strony – co istotne w niniejszej sprawie – przejście (części) zakładu pracy na innego pracodawcę nie może być przyczyną uzasadniającą złożenie pracownikowi wypowiedzenia zmieniającego jego warunki zatrudnienia. Co więcej, w doktrynie wątpliwości budzi wprowadzanie takich zmian również na mocy porozumienia stron.

Podsumowując, czytelnik podlega ochronie przed definitywnym rozwiązaniem umowy o pracę. Zasadniczo (poza wskazanymi wyjątkami), podlega także ochronie przed niekorzystną zmianą warunków zatrudnienia. Ochrona przedemerytalna będzie go obowiązywać na takich samych warunkach zarówno u dotychczasowego, jak i u nowego pracodawcy. Dodatkowo, sam fakt zmiany pracodawcy w ramach przejścia części zakładu pracy nie może uzasadniać zmiany warunków zatrudnienia.

- Urodziłam się w marcu 1963 r. Mam umowę na czas nieokreślony. Mój staż pracy w czerwcu wyniósł 38 lat. Czy jestem objęta okresem ochronnym?

Na podstawie przepisów obowiązujących do końca września 2017 r., powszechny wiek emerytalny kobiety urodzonej w marcu 1963 r. wynosił 63 lata i 5 miesięcy. Czytelniczka osiągnęłaby go w sierpniu 2026 r., a jej okres ochrony przedemerytalnej rozpocząłby się w sierpniu 2022 r.

Reforma emerytalna, która weszła w życie 1 października 2017 r. obniżyła jednak wiek emerytalny dla kobiet do 60 lat. Czytelniczka osiągnie go w marcu 2023 r. Oznacza to, że już obecnie jest objęta ochroną przedemerytalną. Obejmuje ona bowiem czteroletni okres od marca 2019 r. do marca 2023 r.

- Urodziłam się 28 marca 1956 r. Czy obowiązuje mnie ochrona przedemerytalna? Jeżeli tak, to do kiedy?