Co w nowym przepisie
Art. 2055 § 1. Posiedzenie przygotowawcze służy rozwiązaniu sporu bez potrzeby prowadzenia dalszych posiedzeń, zwłaszcza rozprawy. Jeżeli nie uda się rozwiązać sporu, na posiedzeniu przygotowawczym sporządza się z udziałem stron plan rozprawy. § 2. Posiedzenie przygotowawcze odbywa się według przepisów o posiedzeniu niejawnym. W toku posiedzenia przygotowawczego zachowanie szczegółowych przepisów postępowania nie jest konieczne, jeżeli przyczyni się to do osiągnięcia celów tego posiedzenia. § 3. Do udziału w posiedzeniu przygotowawczym są obowiązane strony i ich pełnomocnicy. Przewodniczący może zwolnić stronę od obowiązku stawienia się na posiedzeniu przygotowawczym, jeżeli z okoliczności sprawy wynika, że udział pełnomocnika będzie wystarczający. § 4. Jeżeli powód bez usprawiedliwienia nie stawi się na posiedzenie przygotowawcze, sąd umarza postępowanie, rozstrzygając o kosztach jak przy cofnięciu pozwu, chyba że sprzeciwi się temu obecny na tym posiedzeniu pozwany. Jeżeli powód w terminie tygodnia od doręczenia mu postanowienia o umorzeniu usprawiedliwi swe niestawiennictwo, sąd uchyli to postanowienie i nada sprawie właściwy bieg. Przepisu tego nie stosuje się w przypadku kolejnego niestawiennictwa. § 5. Jeżeli pozwany nie stawi się na posiedzenie przygotowawcze, plan rozprawy sporządza się bez jego udziału. W przypadku nieusprawiedliwionego niestawiennictwa przepis art. 103 § 3 stosuje się. § 6. Jeżeli strona, stawiwszy się na posiedzenie przygotowawcze, nie bierze w nim udziału, plan rozprawy sporządza się bez jej udziału. Przepis art. 103 § 3 stosuje się. (art. 103 dotyczy obowiązku zwrotu kosztów przez stronę lub interwenienta wywołanych ich niesumienny lub niewłaściwym postępowaniem)
Dr Ewelina Stobiecka radca prawny, partner zarządzający w Kancelarii Taylor Wessing w Warszawie, koordynator Międzynarodowego Centrum Mediacji, autor bloga www.polubownie.eu i www.out-of-court.eu
Projektodawcy zaznaczają, że rozwiązanie sporu nie musi koniecznie polegać na rozpoznaniu i władczym rozstrzygnięciu sprawy. Zanim dojdzie do wyznaczenia rozprawy należy wykorzystać wszelkie możliwości zakończenia sporu z woli samych stron, czyli poprzez zawarcie ugody, także z pomocą sędziego podczas posiedzenia przygotowawczego. Jeśli to się nie uda, to przygotowanie stanowisk stron, przedstawienie wniosków dowodowych oraz prezentacja wszystkich żądań i racji skumulowana podczas posiedzenia przygotowawczego z założenia mają dać sędziemu pełny obraz sytuacji. Najlepiej zaś, jeśli w sprawie odbyła się tylko jedna rozprawa, na której sędzia – dysponując w idealnym scenariuszu całością materiału - będzie mógł już ją rozstrzygnąć.
Jeśli wymagane będzie przeprowadzenie zgłoszonych dowodów to przeprowadzenie rozpraw zgodnie z planem ustalonym podczas postępowania przygotowawczego powinno się odbyć na ewentualnie kilku następujących zaraz po sobie terminach – bez wielomiesięcznych odstępów.
Wprowadzenie fazy postępowania przygotowawczego zakłada także niezwykle aktywne włączenie stron w planowanie czynności sądu w ich sprawie, a przez to uczynienie ze stron podmiotów współodpowiedzialnych za sposób oraz czas rozpoznania sprawy w sądzie.
Założenia słuszne, jak zafunkcjonują w praktyce pokaże nam przyszłość. Niewątpliwie wzrośnie rola alternatywnych metod rozwiązywania konfliktów, do których to zachęcać strony ma także sam sędzia.