Ustawodawca nie przewidział żadnych zasad szczególnych dotyczących ujęcia samochodów osobowych w spisie z natury. W związku z tym dla celów opodatkowania samochodu wykorzystywanego w działalności gospodarczej (i odliczenia z tego tytułu 50 proc. kwoty VAT) konieczne jest ujęcie go w spisie z natury według wartości rynkowej z dnia zrobienia spisu. Jednocześnie podatnik nie jest uprawniony do wykazania dodatkowej kwoty podatku do odliczenia (z uwagi na ustawowe ograniczenie wysokości prawa do odliczenia, a jednocześnie brak zapisu umożliwiającego odliczenie większej kwoty podatku w momencie dokonywania spisu z natury).
Zmiana wykorzystywania pojazdu
Prawo do zwiększenia kwoty podatku naliczonego przysługuje wyłącznie w przypadku sprzedaży samochodu osobowego (a nie ujęcia go w spisie z natury). Sprzedaż używanego samochodu osobowego podlega opodatkowaniu 23 proc. VAT, co w wyniku zmiany przeznaczenia samochodu skutkuje zwiększonym prawem do odliczenia VAT. Zgodnie bowiem z art. 90b ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT, gdy w ciągu 60 miesięcy, licząc od miesiąca w którym odpowiednio nabyto, zaimportowano lub oddano do użytkowania samochód osobowy, w odniesieniu do którego kwotę podatku naliczonego stanowiło 50 proc. VAT, nastąpi zmiana jego wykorzystywania na wykorzystywanie wyłącznie do działalności gospodarczej, podatnik jest uprawniony do korekty kwoty podatku naliczonego odliczonej przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tego pojazdu. Jednocześnie, w przypadku gdy w okresie 60 miesięcy, o którym mowa powyżej, samochód zostanie sprzedany, uznaje się, że dalsze wykorzystanie tego pojazdu zostało zmienione na wykorzystanie wyłącznie do działalności gospodarczej, aż do końca okresu korekty (art. 90b ust. 2 ustawy o VAT).
Ustawodawca przewidział również, iż dla celów korekty podatku naliczonego uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do celów działalności gospodarczej, począwszy od miesiąca, w którym nastąpiła zmiana jego wykorzystywania. Korektę wykazuje się w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty (art. 90b ust. 4 ustawy o VAT).
Wyjątek od tych zasad dotyczy pojazdów o wartości początkowej nieprzekraczającej 15 000 zł netto.
Gdy wartość nie przekracza 15 tys. zł
W takim przypadku korektę robi się, jeżeli zmiana sposobu ich wykorzystywania nastąpiła w okresie 12 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym odpowiednio nabyto, zaimportowano lub oddano do użytkowania ten pojazd samochodowy. Tym samym zmiana przeznaczenia takiego samochodu i sprzedaż po upływie 12 miesięcy nie uprawnia podatnika do korekty (zwiększenia) kwoty podatku naliczonego. Prawo do korekty dotyczy zarówno samochodów nabytych do 31 marca 2014 r., jak i od 1 kwietnia 2014 r.
