Wynajęty pracownik na dodatkowym zleceniu bez składek ZUS

Nie ma obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy-zlecenia w przypadku jej zbiegu z umową o pracę zawartą z innym podmiotem niż zleceniodawca, jeśli podstawa wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne jest przynajmniej równa kwocie minimalnego wynagrodzenia.

Publikacja: 11.02.2016 01:00

Wynajęty pracownik na dodatkowym zleceniu bez składek ZUS

Foto: 123RF

Tak uznał Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku w decyzji z 8 stycznia 2016 r. (DI/100000/43/1441/2015/).

W tej sprawie przedsiębiorca zwrócił się do organu rentowego o wydanie pisemnej interpretacji na podstawie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. W treści wniosku wskazał, że jego firma (firma X) korzysta z usług wynajmu pracowników. Dostawca tych usług (firma Y) zatrudnia pracowników wyłącznie na umowę o pracę, a podstawa wymiaru składek na ich obowiązkowe ubezpieczenia społeczne przekracza minimalne wynagrodzenie ustalone zgodnie z obowiązującymi przepisami. Z tytułu świadczonych usług wynajmu pracowników firma Y wystawia firmie X odpowiednie faktury VAT w cyklach miesięcznych. Okresowo, w związku z „wysokim sezonem" w branży, w jakiej działa firma X, występuje w niej wzmożone zapotrzebowanie na usługi świadczone przez pracowników firmy Y. Firma Y nie jest niestety w stanie zapewnić wynajęcia wystarczającej liczby przeszkolonych pracowników w wymiarze czasu satysfakcjonującym firmę X. Dlatego też za zgodą pracowników firmy Y firma X zamierza zawierać z pracownikami firmy Y dodatkowe umowy-zlecenia. W związku z takim stanem faktycznym wnioskodawca skierował pytanie do ZUS, czy od umów-zleceń zawartych przez firmę X z pracownikami firmy Y po stronie firmy X powstanie obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od zawieranych umów-zleceń.

We własnym stanowisku przedstawionym w sprawie przedsiębiorca wskazał, że według jego opinii od umów-zleceń zawieranych przez firmę X z pracownikami firmy Y (przy założeniu osiągania przez te osoby wynagrodzeń z etatu w firmie Y powyżej minimalnego wynagrodzenia) nie będzie istniała konieczność opłacania składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne. Przedsiębiorca w uzasadnieniu wniosku podkreślił, że zgodnie z dyspozycją art. 9 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych osoby pozostające w stosunku pracy (w firmie Y), spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z umów-zleceń (z firmą X), podlegałyby obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu zleceń, gdyby:

- umowę-zlecenie zawarły z pracodawcą (firmą Y), z którym pozostają w stosunku pracy, lub

- w ramach takiej umowy wykonywały pracę na rzecz pracodawcy (firmy Y, a nie firmy X), z którym pozostają w stosunku pracy.

ZUS podzielił to stanowisko.

Komentarz eksperta

dr Marcin Wojewódka, radca prawny w Kancelarii Prawa Pracy Wojewódka i Wspólnicy sp.k.

Należy się zgodzić z interpretacją przepisów dokonaną przez wnioskodawcę, potwierdzoną następnie przez ZUS, w zakresie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu umowy-zlecenia w sytuacji zbiegu z umową o pracę zawartą z innym podmiotem niż zleceniodawca. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy systemowej osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy-zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, oraz osoby z nimi współpracujące podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Jednak w myśl art. 9 ust. 1a tej ustawy osoba wykonująca pracę na podstawie umowy o pracę, spełniająca jednocześnie warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z umowy-zlecenia zawartej z innym podmiotem niż pracodawca, podlega obowiązkowo tym ubezpieczeniom wyłącznie ze stosunku pracy, jeśli wynagrodzenie ze stosunku pracy w przeliczeniu na miesiąc jest wyższe niż kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zatem pracownik wykonujący jednocześnie umowę-zlecenie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym tylko z tytułu pozostawania w stosunku pracy, jeśli tego zlecenia nie zawarł z własnym pracodawcą ani nie realizuje go na jego rzecz. Wówczas ubezpieczenia emerytalne i rentowe tej osoby z tytułu wykonywania umowy-zlecenia mają charakter dobrowolny. Oczywiście warunkiem jest, aby podstawa wymiaru składek ze stosunku pracy, w przeliczeniu na okres miesiąca, wynosiła co najmniej tyle, ile aktualnie obowiązująca kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Ratio legis takiego uregulowania tej kwestii należy doszukiwać się w swoistym zagwarantowaniu przez polski system ubezpieczeń społecznych świadczeń wypłacanych ubezpieczonym już w sytuacji, gdy opłacają oni składki od kwoty stanowiącej równowartość minimalnego wynagrodzenia za pracę. W analizowanym przypadku obowiązek oskładkowania umowy dotyczy już umowy o pracę. Jeżeli pracownik podpisuje drugą umowę-zlecenie i ma już zagwarantowany przychód, z którego zostają odprowadzone składki, to nie ma podstaw do zmuszenia go do obowiązkowego oskładkowania tej drugiej umowy.

Umowę-zlecenie należałoby jednak oskładkować, gdyby wynagrodzenie z umowy o pracę nie przekroczyło minimalnego wynagrodzenia ustalanego przepisami powszechnie obowiązującymi.

W sytuacji zbiegu dwóch umów-zleceń ubezpieczony mógłby sobie wybrać, z której umowy będą odprowadzone składki społeczne, gdyby każda z nich przynosiła miesięczny przychód w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia (np. pierwsza – 1850 zł, a druga – 2000 zł). Jeśli jednak żadna umowa-zlecenie nie daje przychodu w wysokości minimalnej płacy, to obie podlegają obowiązkowemu oskładkowaniu. Natomiast w opisanym we wniosku o interpretację przypadku obowiązek oskładkowania umowy-zlecenia nie zaistnieje, ponieważ pierwsza umowa (umowa o pracę) jest na kwotę wyższą od minimalnego wynagrodzenia (od 1 stycznia 2016 r. jest to 1850 zł).

Oczywiście ten stan faktyczny można też rozpatrywać w kontekście faktu wzajemnych powiązań biznesowych między firmą X a Y oraz rzeczywistą zasadnością oraz celowością zastosowania takiej, cokolwiek by mówić, dosyć skomplikowanej konstrukcji prawnej. Nie zmienia to jednak faktu, że z punktu widzenia prawa przedstawione stanowisko wnioskodawcy jest prawidłowe.

Tak uznał Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Gdańsku w decyzji z 8 stycznia 2016 r. (DI/100000/43/1441/2015/).

W tej sprawie przedsiębiorca zwrócił się do organu rentowego o wydanie pisemnej interpretacji na podstawie art. 10 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. W treści wniosku wskazał, że jego firma (firma X) korzysta z usług wynajmu pracowników. Dostawca tych usług (firma Y) zatrudnia pracowników wyłącznie na umowę o pracę, a podstawa wymiaru składek na ich obowiązkowe ubezpieczenia społeczne przekracza minimalne wynagrodzenie ustalone zgodnie z obowiązującymi przepisami. Z tytułu świadczonych usług wynajmu pracowników firma Y wystawia firmie X odpowiednie faktury VAT w cyklach miesięcznych. Okresowo, w związku z „wysokim sezonem" w branży, w jakiej działa firma X, występuje w niej wzmożone zapotrzebowanie na usługi świadczone przez pracowników firmy Y. Firma Y nie jest niestety w stanie zapewnić wynajęcia wystarczającej liczby przeszkolonych pracowników w wymiarze czasu satysfakcjonującym firmę X. Dlatego też za zgodą pracowników firmy Y firma X zamierza zawierać z pracownikami firmy Y dodatkowe umowy-zlecenia. W związku z takim stanem faktycznym wnioskodawca skierował pytanie do ZUS, czy od umów-zleceń zawartych przez firmę X z pracownikami firmy Y po stronie firmy X powstanie obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od zawieranych umów-zleceń.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Praca, Emerytury i renty
Koniec 500+. Kiedy ostatnie wypłaty? 800+ na koncie już w grudniu?
Konsumenci
Nowy Sejm przyjął pierwszą ustawę. Dotyczy zakazu handlu w niedziele
W sądzie i w urzędzie
PESEL można już zastrzec. Jak to zrobić?
Prawo pracy
Szef może zablokować samowolną pracę po godzinach
Zdrowie
Ziobro na odchodne złożył wniosek do TK. Ma duże znaczenie dla lekarzy
Materiał Promocyjny
Razem dla Planety, czyli chemia dla zrównoważonej przyszłości