Przeprowadzka firmy za granicę to wyzwanie - o opłacalności przenosin biznesu

O opłacalności prowadzenia biznesu za granicą decydują nie tylko podatki i składki, ale też wymogi wynikające z lokalnych przepisów – mówi Anna Misiak, doradca podatkowy, partner w MDDP.

Aktualizacja: 03.06.2021 07:29 Publikacja: 03.06.2021 00:01

Przeprowadzka firmy za granicę to wyzwanie - o opłacalności przenosin biznesu

Foto: Adobe Stock

- Po ogłoszeniu założeń Polskiego Ładu wielu przedsiębiorców zaczęło zastanawiać się nad przeniesieniem działalności do innego kraju, licząc na niższe obciążenia. Jakich formalności musieliby dopełnić, by przenieść swój biznes?

Wiele zależy od rozmiaru i formy prowadzenia biznesu. Przeniesienie za granicę jest dość proste w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, można świadczyć usługi wirtualnie. Z pewnością poradzą sobie z tym biznesy doradcze, IT, projektowanie. Bardziej skomplikowane jest przeniesienie firmy produkcyjnej czy usługowej. W przypadku osób fizycznych tematy jakie na pewno się pojawią, to czy działalność gospodarcza w innym kraju będzie wiązać się ze zmianą rezydencji podatkowej samego przedsiębiorcy. Nowy kraj to nowe wymogi formalne, podatki i ZUS-y. I ważna jest odpowiedź na pytanie: czy założenie działalności gospodarczej w innym kraju faktycznie będzie oznaczało, iż jest ona wykonywana za granicą.

Czytaj też: Markowanie przeprowadzki za granicę ryzykowne

- Co z wysokością opodatkowania? Czy istnieje jedna baza, w której można znaleźć wiadomości na temat podatków w UE?

Zgromadzenie informacji w jednym miejscu byłoby trudne z powodu często zmieniających się przepisów. Tego typu danych należy szukać w poszczególnych krajach. Źródłem informacji mogą być strony internetowe danego kraju lub lokalni doradcy podatkowi.

- Na co należy zwracać uwagę, by uniknąć problemów?

Przed podjęciem decyzji o przeniesieniu działalności gospodarczej lub miejsca zamieszkania należy wziąć pod uwagę nie tylko wysokość opodatkowania i składek na ubezpieczenia społeczne obowiązujących w interesującym nas kraju, ale też szereg innych czynników. Nawet podobne systemy podatkowe mogą mieć różne wymogi formalne oraz oferować inne ulgi i uproszczenia dla przedsiębiorców. Może to istotnie wpływać na koszty prowadzenia biznesu.

Bardzo ważne są kwestie związane z rejestracją działalności gospodarczej czy rejestracją osoby fizycznej jako rezydenta podatkowego danego kraju. Należy sprawdzić także warunki prowadzenia danego rodzaju biznesu. I nie można zapominać o barierze językowej oraz o różnicach w funkcjonowaniu systemów prawnych. Polskiemu podatnikowi może być trudno spełnić wymagane formalności bez pomocy prawno-podatkowej ze strony lokalnego doradcy, znającego uwarunkowania danego kraju. Warto więc uzyskać tego typu pomoc, by ograniczyć ryzyko. Konieczne jest także zadbanie o odpowiednie „wyjście" z polskiego systemu podatkowego, dopełnienie formalności i zweryfikowanie, najlepiej z doradcą, warunków i momentu utraty polskiej rezydencji podatkowej.

- Co ze składkami ZUS?

Założenie działalności gospodarczej w innym kraju może generować obowiązek ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego w tym kraju. Kluczowe jest zatem ustalenie czy ten obowiązek powstaje. W Unii Europejskiej zasadą jest, iż podlega się obowiązkowemu ubezpieczeniu w jednym kraju. W przypadku wykonywania działalności gospodarczej w dwóch krajach, o kraju ubezpieczenia społecznego decyduje miejsce w którym wykonuje się znaczną cześć działalności. Jeśli znaczna cześć działalności jest wykonywana w kraju miejsca zamieszkania to ubezpieczenie będzie w tym kraju. Dla potrzeb ubezpieczenia społecznego także ocenia się gdzie dana osoba ma swój zwykły ośrodek interesów życiowych. Jeśli zatem założenie działalności gospodarczej w innym kraju wiąże się z przeniesieniem miejsca zamieszkania, koniecznie trzeba sprawdzić gdzie się będzie ubezpieczonym i jeśli to będzie inny kraj, to jakie są tam obowiązki. Jeśli dana osoba nie przenosi swojego miejsca zamieszkania ani działalności do innego kraju i nadal będzie wykonywać usługi w Polsce, ZUS zostanie najpewniej utrzymany w Polsce. Jeśli usługi byłyby wykonywane również za granicą, dla potrzeb ubezpieczenia społecznego prowadzący działalność gospodarczą będzie traktowany jak „delegowany" i pozyskanie zaświadczenia A1 z polskiego ZUS pozwoli wyeliminować obowiązek ubezpieczenia w innym kraju. Warto też uzyskać Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), potwierdzającą prawo do bezpłatnego leczenia w tym innym kraju.

- Kiedy powstaje ryzyko, że fiskus zakwestionuje przeniesienie działalności do innego kraju jako rozwiązanie pozorne, służące wyłącznie unikaniu opodatkowania?

Organy podatkowe mogą zweryfikować, w porozumieniu z administracjami skarbowymi innych krajów, czy podatnik rzeczywiście mieszka i prowadzi działalność gospodarczą za granicą. Jeśli uznają przeniesienie biznesu za sztuczną konstrukcję, podczas gdy działalność faktycznie prowadzona jest w Polsce, skutkiem może być obowiązek dopłaty w Polsce podatków i składek ZUS oraz odpowiedzialność karnoskarbowa.

- Jak wygląda przeprowadzka w przypadku pracowników? Czy mogą za granicą wykonywać zadania dla polskiego pracodawcy?

W czasie pandemii wzrosło zainteresowanie pracą zdalną z zagranicy. Część osób chętnie rozważyłaby wykonywanie swoich zadań z innego kraju. To, na co należy zwrócić uwagę to skutki podatkowe i ubezpieczeniowe zarówno po stronie pracownika jak i pracodawcy. Zastosowanie znajdą zarówno polskie przepisy PIT, umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, jak i lokalne przepisy kraju pracy zdalnej. Jeśli polski pracownik będzie przebywał za granicą ponad 183 dni w roku, wynajmie tam nieruchomość, to jest wysoce prawdopodobne, że może być uznany za rezydenta podatkowego innego kraju. A wówczas konieczne będzie zweryfikowanie czy nie dojdzie do podwójnego opodatkowania oraz czy została utracona rezydencja polska. Może się okazać, że albo pracownik, albo pracodawca będą musieli zarejestrować się w kraju pracy zdalnej aby dopełnić obowiązków podatnika lub płatnika. Praca będzie przecież faktycznie wykonywana w innym kraju. Podobnie może być z ZUS. Coraz większa liczba państw będzie się mierzyć z pracą zdalną i można się spodziewać, iż niektóre kraje przewidzą specjalne rozwiązania dla pracujących u nich obywateli innych krajów.

Anna Misiak, doradca podatkowy, partner w MDDP

- Po ogłoszeniu założeń Polskiego Ładu wielu przedsiębiorców zaczęło zastanawiać się nad przeniesieniem działalności do innego kraju, licząc na niższe obciążenia. Jakich formalności musieliby dopełnić, by przenieść swój biznes?

Wiele zależy od rozmiaru i formy prowadzenia biznesu. Przeniesienie za granicę jest dość proste w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, można świadczyć usługi wirtualnie. Z pewnością poradzą sobie z tym biznesy doradcze, IT, projektowanie. Bardziej skomplikowane jest przeniesienie firmy produkcyjnej czy usługowej. W przypadku osób fizycznych tematy jakie na pewno się pojawią, to czy działalność gospodarcza w innym kraju będzie wiązać się ze zmianą rezydencji podatkowej samego przedsiębiorcy. Nowy kraj to nowe wymogi formalne, podatki i ZUS-y. I ważna jest odpowiedź na pytanie: czy założenie działalności gospodarczej w innym kraju faktycznie będzie oznaczało, iż jest ona wykonywana za granicą.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona