Na jakie zmiany w prawie czekamy w 2023 roku?

Pomimo tak dużej nadprodukcji przepisów są jednak takie regulacje, uchwalenia, których cały czas brakuje, a prace nad nimi wyhamowały.

Publikacja: 01.01.2023 18:03

Na jakie zmiany w prawie czekamy w 2023 roku?

Foto: Adobe Stock

Oto nasze, subiektywne zestawienie takich zmian z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, ważnych zarówno z punktu widzenia firm, jak i zwykłych ludzi.

Zatrudnienie i sygnaliści

– Rok 2022 nazwałbym rokiem niespełnionych obietnic – mówi Marcin Frąckowiak, radca prawny z kancelarii Sadkowski i Wspólnicy.

I jako jedną z nich wymienia brak wdrożenia unijnych dyrektyw w sprawie przejrzystych warunków pracy i godzenia obowiązków zawodowych i rodzinnych.

Czytaj więcej

Ochrona sygnalistów. Jest nowa wersja ustawy

Co prawda rząd przygotował projekt nowelizacji kodeksu pracy oraz niektórych innych ustaw, który ma te akty implementować do naszego prawa krajowego. Przewidują on m.in. wydłużenie urlopu rodzicielskiego. Ten dodatkowy wymiar w praktyce będzie dedykowany ojcom i ma zachęcić mężczyzn do wybierania opieki nad dzieckiem. Ponadto w myśl projektowanych przepisów pracodawca będzie musiał uzasadniać wypowiedzenie umowy na czas określony i konsultować je z reprezentującym pracownika związkiem zawodowym. Problem w tym, że do tej pory projekt nie został uchwalony przez rząd i nie wiadomo, kiedy wejdzie w życie.

– Jeżeli miałabym wymienić jedną ustawę to wskazałabym przepisy dotyczące sygnalistów. Już ponad rok minął od momentu, w którym unijne regulacje dotyczące zgłaszania nieprawidłowości musiały zostać implementowane do naszego systemu prawnego – mówi Katarzyna Siemienkiewicz z Pracodawców RP.

Jak wskazuje ekspertka, może się to dla Polski skończyć nałożeniem kar finansowych.

– Projekt w tym zakresie jest obecnie procedowany przez rząd. Problem polega jednak na tym, że jego kształt cały czas się zmienia, co utrudnia prace nad przygotowaniem procedur zgłaszania naruszeń, które odpowiadałyby nowemu prawu – wyjaśnia.

Nie ukrywa ona, że jest zawiedziona tempem prac nad nowelizacją kodeksu pracy i niektórych innych ustaw, mającej za podstawowy cel wprowadzenie pracy zdalnej na stałe do kodeksu pracy oraz możliwość badania podwładnych alkomatem i narkotestami. Choć w tym wypadku należy przypomnieć, że proces legislacyjny jest już na finiszu i w połowie stycznia 2023 r. zmiany w tym zakresie zostaną prawdopodobnie uchwalone przez Sejm, a następnie skierowane do podpisu prezydenta.

Przepisy ubezpieczeniowe

– Rozczarowujące jest też zawieszenie prac nad wyeliminowaniem przepisu, który zwalnia ZUS z odsetek za opóźnienia w wypłatach świadczeń – ocenia z kolei dr Tomasz Lasocki z WPiA UW. Chodzi o art. 31zd tarczy antycovidowej (DzU z 2021 r., poz. 2095 ze zm.). Wydawało się, że ta kwestia szybko zostanie załatwiona. Resort rodziny jeszcze w marcu 2022 r. przygotował bowiem projekt nowelizacji przepisów, który ogranicza funkcjonowanie ww. artykułu. Ostatecznie jednak rząd przyjął go bez tej regulacji.

– Niestety nic nie wskazuje na to, że państwo w najbliższym czasie zamierza przestać kredytować się w ten sposób kosztem obywateli – ocenia dr Lasocki.

Czytaj więcej

ZUS w pandemii nie wypłacał odsetek. RPO pyta: co dalej?

W martwym punkcie utknęły też prace nad dwoma projektami dotyczącymi emerytur stażowych (prezydenckim i obywatelskim). Od ponad roku leżą one w sejmowej zamrażarce.

Pomimo intensywnych prac w ramach Rady Dialogu Społecznego (RDS) światła dziennego nie ujrzał też projekt ustawy, który eliminowałby problem tzw. groszowych emerytur, czyli świadczeń wypłacanych w wysokości niższej niż minimalna emerytura. A to duży kłopot dla ZUS przede wszystkim ze względu na wysokie koszty administracyjne ich obsługi.

Opieszałość w działaniu

Łukasz Kozłowski zwraca z kolei uwagę na ustawę o systemie teleinformatycznym do obsługi niektórych umów (DzU z 23 grudnia 2022 r., poz. 2754). Zakłada on utworzenie systemu teleinformatycznego, który ma umożliwić m.in. korzystanie z gotowych szablonów umów o pracę i zlecenia oraz zawieranie takich kontraktów za pomocą profilu zaufanego. Ułatwi też prawidłowe naliczanie i odprowadzanie podatków oraz składek na ubezpieczenia społeczne. Z systemu skorzystają mikroprzedsiębiorcy, podmioty zatrudniające nie więcej niż dziewięć osób (niebędące mikroprzedsiębiorcami), rolnicy oraz osoby fizyczne (które chcą np. zatrudnić nianię).

- Co prawda ustawa została już uchwalona i część jej przepisów weszła już nawet w życie. Problem w tym, że ustawodawca przewidział, aż trzy lata na udostępnienie systemu. Z perspektywy przedsiębiorców korzystne byłoby jak najszybsze uruchomienie tego narzędzia. W tym wypadku problemem nie jest opieszałość w przygotowaniu przepisów, ale czas potrzebny na ich wdrożenie - dodaje ekspert.

Oto nasze, subiektywne zestawienie takich zmian z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, ważnych zarówno z punktu widzenia firm, jak i zwykłych ludzi.

Zatrudnienie i sygnaliści

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Sądy i trybunały
„Neosędziowie” muszą odejść, ale nie wszyscy. Adam Bodnar ujawnia plan reformy
Podatki
Zapowiada się kolorowa jesień w podatkach. Wiemy, co planuje rząd Tuska
Praca, Emerytury i renty
Dodatek do emerytury. Wielu seniorów nie wie, że ma do niego prawo
Sądy i trybunały
Referendarz bez taryfy ulgowej? Musi się szybko uczyć
Niepełnosprawni
Tracą ważność orzeczenia o niepełnosprawności. Ważny termin mija we wrześniu
Materiał Promocyjny
Citi Handlowy kontynuuje świetną ofertę dla tych, którzy preferują oszczędzanie na wysoki procent.