Gdy inspektor uzna warunki pracy za szczególne, pracodawca dopłaci składki

Państwowa Inspekcja Pracy zyska prawo weryfikowania, czy przedsiębiorcy prawidłowo płacą na emerytury pomostowe. Setkom tysięcy uprawnionych do tych świadczeń łatwiej będzie je uzyskać.

Publikacja: 06.12.2021 19:59

Gdy inspektor uzna warunki pracy za szczególne, pracodawca dopłaci składki

Foto: Adobe Stock

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawiła się nowelizacja ustawy o emeryturach pomostowych, która może oznaczać dodatkowe koszty dla przedsiębiorców działających w przemyśle, gdzie występują szczególne warunki pracy.

Po zmianach Państwowa Inspekcja Pracy zyska na nowo prawo rozstrzygania, czy pracownik jest faktycznie zatrudniony w szczególnych warunkach bądź szczególnym charakterze. Obecnie jest aż 317 tys. takich pracowników. Ich liczba może w najbliższym czasie wzrosnąć.

Już w 2010 r. po nowelizacji przepisów o PIP inspektorzy zyskali prawo do kontrolowania ewidencji pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze i nakazywania wpisania pracownika do tej ewidencji. W latach 2010–2011 inspektorzy pracy wydali w takich sprawach aż 3659 decyzji, w tym 1176 nakazujących wpis do ewidencji.

Czytaj więcej

Inspekcja pracy zamieni na etat i zlecenie, i działalność - projekt Lewicy

W wyroku z 19 kwietnia 2011 r. (sygn. I OSK 1969/10) NSA przyjął interpretację tego przepisu, potwierdzoną w kolejnych orzeczeniach, że to uprawnienie inspektorów PIP dotyczy wyłącznie spraw bezspornych. Przykładowo rozstrzygniętych wcześniej wyrokiem sądu. Przez ostatnie dziesięć lat inspektorzy nie mogli więc ingerować w ewidencje prowadzone przez przedsiębiorców. Po zmianach inspektorzy zyskają prawo rozstrzygania, który z pracowników powinien znaleźć się na liście zatrudnionych w szczególnych warunkach. Oznacza to też dodatkowe koszty dla takiego przedsiębiorcy, gdyż umieszczenie pracownika w ewidencji zatrudnionych w szczególnych warunkach oznacza konieczność opłacenia dodatkowej składki na Fundusz Emerytur Pomostowych w wysokości 1,5 proc. jego wynagrodzenia. W razie sporu o ten wpis pracodawca będzie musiał dopłacić składkę także pięć lat wstecz.

Nowela przewiduje także zniesienie bardzo kłopotliwego dla uprawnionych do emerytur pomostowych obowiązku rezygnacji z zatrudnienia przed złożeniem wniosku o to świadczenie. A przepisy stawiają tu dość wysokie wymagania. Taka osoba musi mieć wypracowany staż pracy w szczególnych warunkach 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn zarówno przed 1 stycznia 1999 r., jak i po 31 grudnia 2008 r.

Okazało się, że taka konstrukcja przepisu stanowi pułapkę dla takich osób, bo zdarzało się, że po rezygnacji z pracy nie uzyskiwali świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Nie pomogły także zmiany w procedurze od 2011 r., gdy ZUS, odmawiając świadczenia ubezpieczonemu, który nie zrezygnował z pracy, miał sprawdzać, czy spełnia on pozostałe warunki, w ten sposób potwierdzając, że może ponownie złożyć wniosek o przyznanie świadczenia po zwolnieniu się z pracy.

Okazało się, że przy ponownym rozpoznaniu sprawy ZUS dość często dopatrywał się luk w stażu pracy niedoszłego emeryta pomostowego i odmawiał mu takiego świadczenia.

Po zmianach brak rezygnacji z pracy spowoduje jedynie zawieszenie wypłaty tego świadczenia do czasu zakończenia zatrudnienia.

Etap legislacyjny: konsultacje społeczne

Na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawiła się nowelizacja ustawy o emeryturach pomostowych, która może oznaczać dodatkowe koszty dla przedsiębiorców działających w przemyśle, gdzie występują szczególne warunki pracy.

Po zmianach Państwowa Inspekcja Pracy zyska na nowo prawo rozstrzygania, czy pracownik jest faktycznie zatrudniony w szczególnych warunkach bądź szczególnym charakterze. Obecnie jest aż 317 tys. takich pracowników. Ich liczba może w najbliższym czasie wzrosnąć.

Pozostało 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
ZUS
ZUS przekazał ważne informacje na temat rozliczenia składki zdrowotnej
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Prawo karne
NIK zawiadamia prokuraturę o próbie usunięcia przemocą Mariana Banasia
Aplikacje i egzaminy
Znów mniej chętnych na prawnicze egzaminy zawodowe
Prawnicy
Prokurator Ewa Wrzosek: Nie popełniłam żadnego przestępstwa
Prawnicy
Rzecznik dyscyplinarny adwokatów przegrał w sprawie zgubionego pendrive'a