Optymalizowanie budżetu firmy za pomocą zaliczek na podatek dochodowy

20 lutego mija czas na pisemne zawiadomienie naczelnika urzędu skarbowego o wyborze opłacania zaliczek na podatek dochodowy w formie uproszczonej. Korzyści takiego rozwiązania przedsiębiorca może skonsultować ze swoim księgowym lub biurem rachunkowym.

Publikacja: 07.02.2018 05:40

Optymalizowanie budżetu firmy za pomocą zaliczek na podatek dochodowy

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek

Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą, opodatkowaną zgodnie z przepisami ustawy o PIT, mogą rozliczać osiągnięte dochody według zasad ogólnych, czyli z uwzględnieniem skali podatkowej (zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o PIT) lub podatku liniowego w wysokości 19 proc. (w myśl art. 30c ustawy o PIT). Wybór jednego z tych wariantów najczęściej jest wynikiem szacunków przedsiębiorcy, dotyczących przewidywanej do osiągnięcia w danym roku kalendarzowym wysokości dochodu podatkowego.

Ustawodawca umożliwia również podatnikom płacenie zaliczek na podatek w okresach miesięcznych lub kwartalnych, a także odprowadzanie tzw. zaliczek uproszczonych w stałych, równych, miesięcznych kwotach.

Dla niektórych przedsiębiorców możliwość wpłacania określonych z góry, stałych kwot jest jednym ze sposobów optymalizowania rocznego budżetu firmowego. W ten sposób podatnicy mogą wykorzystać „zwolnione" w trakcie roku środki pieniężne na bieżące zakupy czy inwestycje, co jest uważane za ogromną zaletę tego rozwiązania. Utrudnieniem, które jednak nie zawsze musi się pojawić, jest to, że planując budżet na kolejny rok podatkowy, podatnicy muszą jednocześnie ustalić, czy w rozliczeniu rocznym pojawi się kwota dopłaty podatku do urzędu skarbowego, aby ewentualnie zabezpieczyć środki na ten cel.

Co wynika z przepisu

Zgodnie z art. 44 ust. 6b ustawy o PIT, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą mogą wpłacać w danym roku podatkowym zaliczki miesięczne w formie uproszczonej w wysokości 1/12 kwoty obliczonej przy zastosowaniu skali podatkowej, obowiązującej w danym roku, od dochodu wykazanego w zeznaniu PIT-36 lub w wysokości 1/12 kwoty obliczonej na zasadach określonych w art. 30c ustawy o PIT od dochodu wykazanego w zeznaniu PIT-36L (w zależności od przyjętego sposobu rozliczenia), złożonym:

1) w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy albo

2) w roku podatkowym poprzedzającym dany rok podatkowy o dwa lata – jeżeli w zeznaniu podatkowym, złożonym w roku poprzedzającym dany rok podatkowy, podatnicy nie wykazali dochodu z działalności albo wykazali go w wysokości nieprzekraczającej kwoty 3089 zł (kwoty stanowiącej iloraz kwoty zmniejszającej podatek, określonej w art. 27 ust. 1b pkt 1 ustawy o PIT [556,02 zł], oraz najniższej stawki podatkowej określonej w skali, tj. 18 proc.). W przypadku podatników, rozliczających się z zastosowaniem podatku liniowego, wysokość kwoty zaliczki uproszczonej jest wyliczana przy uwzględnieniu stawki 19 proc., a nie przy zastosowaniu skali podatkowej.

Wpłacając zaliczki uproszczone, podatnicy powinni również pamiętać o możliwości pomniejszenia, obliczonej we wskazany wcześniej sposób, zaliczki o kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne, o  której mowa w art. 27b, zapłaconej w danym miesiącu przez podatnika (art. 44 ust. 6i ustawy o PIT).

Przykład

Jan Kowalski prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, opodatkowaną na zasadach ogólnych, według skali podatkowej. W 2018 r. zamierza wpłacać zaliczki na podatek dochodowy w formie uproszczonej.

Aby wyliczyć wysokość miesięcznych zaliczek uproszczonych, podatnik powinien uwzględnić dochód z zeznania rocznego złożonego w 2017 r., a dotyczącego 2016 r.

W zeznaniu PIT-36 za 2016 r. Jan Kowalski wykazał stratę podatkową, dlatego zgodnie z przepisami sięgnął do deklaracji złożonej w 2016 r., a dotyczącej roku 2015. Ze złożonego zeznania za 2015 r. wynika, że Jan Kowalski osiągnął dochód w wysokości 50 000 zł.

Zgodnie z art. 44 ust. 6b ustawy o PIT, wysokość należnych za 2018 r. zaliczek uproszczonych będzie wynosiła:

[(50 000 zł x 18 proc.)

– 556,02 zł]/12 = 704 zł.

Obowiązki podatnika

Zgodnie z art. 44 ust. 6c ustawy o PIT, podatnicy, którzy wybrali uproszczoną formę wpłacania zaliczek, są obowiązani:

1) do 20 lutego roku podatkowego, w którym po raz pierwszy wybrali uproszczoną formę wpłacania zaliczek, zawiadomić w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o wyborze tej formy;

2) stosować uproszczoną formę wpłacania zaliczek przez cały rok podatkowy;

3) wpłacać zaliczki w terminach wynikających z przepisów podatkowych;

4) rozliczyć podatek za rok podatkowy.

Ustawodawca uzależnia zatem możliwość stosowania zaliczek uproszczonych od uprzedniego pisemnego zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o wyborze tej formy. Tak złożone zawiadomienie dotyczy również lat następnych, chyba że podatnik, w terminie do 20 lutego tego następnego roku podatkowego, zawiadomi w formie pisemnej właściwego naczelnika urzędu skarbowego o rezygnacji z uproszczonej formy wpłacania zaliczek.

Zawiadomienie, tak jak i rezygnacja z uproszczonej formy, mogą być zrobione na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, czyli na podstawie aktualizacji zgłoszenia CEIDG-1. W tym przypadku nie jest wymagane dodatkowe pisemne zgłoszenie do urzędu skarbowego.

Decyzja o rozliczaniu w systemie uproszczonym powinna być przemyślana, ponieważ zmiany można dokonać dopiero po zakończeniu roku.

Skutki błędu w obliczeniach

W praktyce zdarzają się również sytuacje, w których podstawą wyliczonych przez podatnika zaliczek uproszczonych były niepoprawne dane. Może do tego dojść na przykład, kiedy dochód, ujęty w zeznaniu stanowiącym podstawę do wyliczeń, został wykazany niepoprawnie, a podatnik nie uwzględnił „nowych" danych wynikających ze skorygowanego zeznania podatkowego. W konsekwencji może się okazać, że podatnik w trakcie roku wpłacał za wysokie lub za niskie zaliczki.

Przepisy regulują, w art. 44 ust. 6f ustawy o PIT, sytuację ustalania wysokości uproszczonych zaliczek w przypadku złożenia przez podatnika korekty zeznania podatkowego, które było podstawą ich wyliczenia. Jeżeli podatnik złoży korektę zeznania, powodującą zmianę wysokości podstawy obliczenia miesięcznych zaliczek wpłacanych w uproszczonej formie, kwota tych zaliczek:

1) ulega zwiększeniu lub zmniejszeniu, odpowiednio do zmiany wysokości podstawy ich obliczenia – jeżeli zeznanie korygujące zostało złożone w urzędzie skarbowym do końca roku poprzedzającego rok, za który zaliczki są płacone w uproszczonej formie;

2) ulega zwiększeniu lub zmniejszeniu począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym została złożona korekta, odpowiednio do zmiany wysokości podstawy ich obliczenia – jeżeli zeznanie korygujące zostało złożone w roku, za który zaliczki są płacone w uproszczonej formie;

3) nie zmienia się – jeżeli zeznanie korygujące zostało złożone w terminach późniejszych niż wymienione w pkt 1 i 2.

Ustawodawca uzależnił zatem obowiązek zwiększenia lub zmniejszenia wysokości zaliczek uproszczonych od momentu skorygowania zeznania podatkowego.

Przykład

Jan Nowak zamierza w 2018 r. wpłacać zaliczki uproszczone. Do wyliczenia ich wysokości uwzględni zeznanie PIT-36 złożone w 2017 r., a dotyczące dochodu osiągniętego w 2016 r.

Jeżeli do końca 2017 r. podatnik złożyłby korektę zeznania za 2016 r., to wyliczając zaliczki uproszczone na 2018 r. powinien wziąć pod uwagę dane wynikające z deklaracji skorygowanej. Podobnie, jeżeli korektę zeznania za 2016 r. złożyłby w 2018 r. Wówczas wysokość zaliczek uproszczonych zmieniłaby się od miesiąca, następującego po miesiącu, w którym została złożona korekta.

Analogiczny mechanizm korekty wysokości zaliczek uproszczonych zostanie zastosowany, jeżeli właściwy organ podatkowy stwierdzi inną wysokość dochodu osiągniętego z pozarolniczej działalności gospodarczej, niż wysokość dochodu z tej działalności wykazana w zeznaniu PIT-36 lub PIT-36L albo w zeznaniu korygującym.

Decyzja o wyborze zaliczek uproszczonych powinna być przez podatnika dokładnie przemyślana. Wskazane byłoby przygotować się do niej jak najszybciej, skalkulować przewidywaną wysokość zaliczek i szacowany za dany rok dochód podatkowy. W ten sposób podatnicy mogą uniknąć, przy składaniu zeznania rocznego, zaskoczenia związanego z wysoką dopłatą podatku. ?

Strata lub za krótki okres działalności wykluczają uproszczenie

Z uproszczonej formy wpłacania zaliczek nie mogą skorzystać podatnicy, którzy:

1) nie wykazali podatku należnego w żadnym z zeznań złożonych w ciągu dwóch lat podatkowych, poprzedzających dany rok podatkowy (przepisy nie przewidują możliwości ustalenia zaliczek uproszczonych w wysokości zero zł)

2) rozpoczęli działalność w danym lub poprzednim roku podatkowym.

Księgowi muszą stale podnosić kwalifikacje

Stowarzyszenie Księgowych w Polsce od dziesięcioleci kształci księgowych na różnych poziomach – od księgowego do dyplomowanego księgowego. Edukacja to jeden z najważniejszych obszarów działalności Stowarzyszenia – organizacji o dużym dorobku i znaczeniu w środowisku księgowych, cieszącej się również zasłużonym uznaniem wśród przedsiębiorców.

W 26 oddziałach okręgowych SKwP na terenie całej Polski jest zrzeszonych ponad 22 tys. członków zwyczajnych i 2,2 tys. członków wspierających. Stowarzyszenie dba o rozwój zawodowy księgowych, dokłada wszelkich starań by szkolenia były wysokiej jakości i jak najlepiej dopasowane do potrzeb pracodawców.

Oferta jest skierowana zarówno do osób należących do organizacji, jak i z nią niezwiązanych, dla których stanowi często pierwszy kontakt ze Stowarzyszeniem.

Zapraszamy na www.skwp.pl.

Ewa Sender, biegły rewident, główna księgowa Biura Zarządu Głównego SKwP

Sposób księgowania można przyjąć w polityce rachunkowości

Uproszczone zaliczki na podatek dochodowy mają swoje wady i zalety. Pozytywne ich następstwa, w postaci zmniejszenia zakresu prac związanych z comiesięcznym liczeniem kwoty podatku wpłacanego do urzędu skarbowego, na pewno odczują podatnicy prowadzący działalność gospodarczą, którzy samodzielnie prowadzą swoją księgowość, jak i ci zlecający te czynności biurom rachunkowym. W tym drugim przypadku mogą mieć argument przemawiający za zmniejszeniem kosztów obsługi księgowo-podatkowej i niższą ceną albo zwiększeniem zakresu czynności wykonywanych na rzecz podatnika w ramach stałej opłaty, bądź też – nie dokonując żadnych zmian – liczyć na wnikliwszą analizę pozostałych operacji gospodarczych pod kątem podatkowym, na co pozwoli czas wygospodarowany w związku z obsługą jednostki.

Do wyboru tej formy opodatkowania (stanowiącej swoisty kredyt od fiskusa) nie trzeba zachęcać zarówno tych, którzy w danym roku przewidują wzrost dochodów, jak i tych, którzy lubią mieć zaplanowany z góry sztywny budżet wydatków. Ponadto, uproszczone zaliczki dają czas na zastanowienie, co przy zawiłości przepisów prawa podatkowego oznacza gruntowne rozpoznanie (wraz z możliwością uzyskania interpretacji podatkowej) problemów pojawiających się przy ujmowaniu operacji gospodarczych. Wybierając uproszczoną formę płacenia zaliczek należy mieć jednak na uwadze, że ewentualne pogorszenie sytuacji dochodowej w trakcie roku nie zmniejsza kwoty wpłacanej zaliczki na podatek dochodowy, a firmy działające np. sezonowo, muszą płacić podatek także za miesiące, w których ponoszą stratę.

Przedstawiony krótki katalog plusów i minusów opłacania zaliczek na podatek dochodowy w formie uproszczonej odnosi się także do jednostek, podlegających ustawie o CIT, która w art. 25 ust. 6–9 opisuje zasady stosowania tego uprawnienia.

W aspekcie prawa bilansowego, u podatników CIT, prowadzących księgi rachunkowe zgodnie z ustawą o rachunkowości, kwota zaliczek na podatek dochodowy ustalona metodą uproszczoną może w pewien sposób zniekształcać wynik prezentowany w rachunku zysków i strat, sporządzanym w ciągu roku obrotowego (np. miesięcznym), jeżeli ich wysokość znacznie różni się od kwot zaliczek na podatek wyliczonych na podstawie rzeczywistego dochodu. W takim przypadku, szczególnie jeżeli wartość rozbieżności jest istotna, możliwe jest przyjęcie w polityce rachunkowości jednostki innego sposobu ewidencji, na przykład księgowanie miesięcznej kwoty uproszczonej zaliczki poprzez rozliczenia międzyokresowe kosztów, zamiast bezpośrednio na konto „Podatek dochodowy od osób prawnych". Zapis na tym koncie pojawi się, gdy w ewidencji za dany miesiąc ujmowana będzie (w korespondencji z uznaniem konta rozliczeń międzyokresowych) „właściwa" kwota podatku, tj. wynikająca z opodatkowania dochodu podatkowego, stanowiącego różnicę pomiędzy przychodami podatkowymi, a kosztami ich uzyskania. ?

CV

Agnieszka Sadowska doradca podatkowy, menedżer ds. podatków obsługujący polską spółkę giełdową, wykładowca Stowarzyszenia Księgowych w Polsce i Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu

Podatnicy prowadzący działalność gospodarczą, opodatkowaną zgodnie z przepisami ustawy o PIT, mogą rozliczać osiągnięte dochody według zasad ogólnych, czyli z uwzględnieniem skali podatkowej (zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o PIT) lub podatku liniowego w wysokości 19 proc. (w myśl art. 30c ustawy o PIT). Wybór jednego z tych wariantów najczęściej jest wynikiem szacunków przedsiębiorcy, dotyczących przewidywanej do osiągnięcia w danym roku kalendarzowym wysokości dochodu podatkowego.

Pozostało 96% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo karne
Przeszukanie u posła Mejzy. Policja znalazła nieujawniony gabinet
Prawo dla Ciebie
Nowe prawo dla dronów: znikają loty "rekreacyjne i sportowe"
Edukacja i wychowanie
Afera w Collegium Humanum. Wykładowca: w Polsce nie ma drugiej takiej „drukarni”
Edukacja i wychowanie
Rozporządzenie o likwidacji zadań domowych niezgodne z Konstytucją?
Praca, Emerytury i renty
Są nowe tablice GUS o długości trwania życia. Emerytury będą niższe