CIT: społeczna odpowiedzialność biznesu a koszty podatkowe

Promowanie pozytywnego wizerunku, poprawa konkurencyjności poprzez prowadzenie dialogu społecznego i zarządzanie relacjami z interesariuszami spółki mogą kojarzyć się z reprezentacją. Stąd wątpliwości, czy takie wydatki wolno odliczać.

Publikacja: 07.11.2018 05:30

CIT: społeczna odpowiedzialność biznesu a koszty podatkowe

Foto: Fotolia.com

Realizacja działań, związanych ze społeczną odpowiedzialnością biznesu (ang. CSR – Corporate Social Responsibility), już na dobre wpisała się w kulturę prowadzenia działalności gospodarczej największych polskich przedsiębiorstw, które w swoich sprawozdaniach prezentują zrealizowane i planowane inicjatywy oraz aktywności związane z CSR.

Czytaj także: Wydatki na budowanie wizerunku mogą być kosztem

Jednak wielu osobom pojęcie to wciąż nie jest znane, co może utrudniać prawidłową ocenę podatkową związanych z nim wydatków. Aby prawidłowo zakwalifikować tego typu wydatki do kosztów podatkowych, należy więc w pierwszej kolejności rozszyfrować znaczenie pojęcia „społeczna odpowiedzialność biznesu".

Działania związane z CSR

Społeczna odpowiedzialność biznesu jest rozumiana jako koncepcja, dzięki której przedsiębiorstwa na etapie budowania swojej strategii dobrowolnie uwzględniają interesy społeczne i ochronę środowiska, a także relacje z różnymi grupami interesariuszy. Realizacja działań CSR oznacza zatem większe inwestycje w zasoby ludzkie, w ochronę środowiska i relacje z otoczeniem firmy, co wpływa pośrednio na zwiększenie przychodów, a także podnosi konkurencyjność przedsiębiorstwa oraz buduje jego pozycję na rynku.

Wśród wymiernych korzyści, które przynosi opracowana i efektywna strategia CSR, specjaliści wymieniają m.in. zrównoważony, realizowany w perspektywie długoterminowej, rozwój przedsiębiorstwa, optymalizację kosztów operacyjnych, zwiększoną odporność na sytuacje kryzysowe, większą lojalność i zaufanie ze strony klientów, kontrahentów oraz innych podmiotów, pozyskanie i utrzymanie najlepszych pracowników, a także wzrost zaangażowania po stronie zespołu pracowniczego.

Skutki w CIT

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (ustawa o CIT), kosztami uzyskania przychodów są wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zatem uznanie, ponoszonych przez firmę, wydatków na rzecz CSR za koszty podatkowe będzie możliwe na zasadach ogólnych – jeśli nie znajdą się one w katalogu kosztów wyłączonych z kosztów uzyskania przychodu, a jednocześnie zostaną poniesione w związku z osiągnięciem, zabezpieczeniem bądź zachowaniem źródła przychodów.

Uwaga! W opisywanej sytuacji nie znajdzie zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT, który wyłącza z kosztów podatkowych koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. Przez pojęcie reprezentacji należy rozumieć działania w celu wykreowania oraz utrwalenia pozytywnego wizerunku podatnika wobec innych podmiotów (por. wyrok NSA z 17 czerwca 2013 r., II FSK 702/11). Zatem oceny, czy dany wydatek ma charakter reprezentacyjny, należy zawsze dokonywać przez pryzmat celu, w jakim jest ponoszony. Jeżeli wyłącznym, bądź dominującym celem ponoszonych kosztów jest wykreowanie pozytywnego wizerunku podatnika, to koszty te mają charakter reprezentacyjny.

Biorąc pod uwagę wymienione uwarunkowania, jak i przytoczoną wcześniej definicję działań związanych z CSR, uznać jednak należy, że wydatki związane z realizacją tej polityki nie znajdują się w negatywnym katalogu art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o CIT. Przedsiębiorstwa nie podejmują się bowiem aktywności, dotyczących CSR, w celu wytworzenia swojego pozytywnego wizerunku, jak również ich głównym motywem nie jest bezpośrednie dotarcie do istniejących lub potencjalnych kontrahentów.

W konsekwencji, uznanie omawianych wydatków za koszty uzyskania przychodu powinno być zawsze rozpatrywane przy uwzględnieniu wymogów wskazanych w treści art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, a zatem pod kątem istnienia związku przyczynowo-skutkowego między poniesionym wydatkiem a uzyskanym przychodem.

Dodatkowo należy mieć na względzie, by wydatki te były właściwie udokumentowane, miały charakter definitywny (bezzwrotny), posiadały związek z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz (w sposób bezpośredni i pośredni) wpływały na uzyskanie, zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów. Na wymogi te zwracają często uwagę sądy administracyjne w wydawanych wyrokach, dotyczących możliwości zaliczenia ponoszonych wydatków do kategorii kosztów podatkowych.

Co na to organy podatkowe

Przedstawione wcześniej determinanty zaliczenia ponoszonych przez podatników wydatków do kosztów podatkowych wydają się być jasne, również w kontekście ich związku z działaniami CSR. Istnienie pośredniego związku z uzyskaniem przez podatnika przychodu nie powinno zatem wywoływać wątpliwości. Obserwując jednak wydawane w tym zakresie interpretacje podatkowe, zauważyć można, że przedsiębiorcy, chcący uzyskać potwierdzenie możliwości zaliczenia tego typu wydatków do kosztów podatkowych, występują z wnioskami o wydanie interpretacji indywidualnych.

Jako przykład można przywołać interpretację z 29 marca 2018 r. wydaną przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (nr 0111-KDIB2-1.4010.47.2018.1.BJ). Organ oceniał w niej możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych ponoszonych przez wnioskodawcę wydatków związanych z CSR. Z opisu przedstawionego stanu faktycznego wynikało, że przedsiębiorca realizował wiele działań na rzecz regionalnej społeczności. Było to m.in. bezpłatne udostępnienie lodowiska w wybranych dniach ferii zimowych czy sfinansowanie innych form aktywności kulturalno-rekreacyjno-sportowej, jak np. seanse kinowe lub spektakle teatralne.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy i potwierdził, że realizowana i planowana polityka CSR wpływa na poprawę dialogu ze społecznością lokalną, co przekłada się na poprawę wizerunku firmy i wzrost konkurencyjności na rynku globalnym, a pośrednio wpływa na wielkość uzyskiwanych przez nią przychodów. W efekcie, wydatki związane z realizacją polityki CSR spełniają warunek poniesienia wydatków w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.

Ten sam pogląd został wyrażony również w interpretacji z 30 listopada 2017 r. (nr 0114-KDIP2-2.4010.233.2017.2). Organ uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są wydatki poniesione na nabycie towarów, przekazywanych osobom potrzebującym lub instytucjom w związku z podejmowanymi działaniami CSR. Towary te określane były w przedstawionym zdarzeniu przyszłym jako tzw. „niesprzedane towary", czyli towary przeznaczone do wycofania ze sprzedaży z  uwagi na ich uszkodzenie, brak zainteresowania kupujących, niezgodny ze standardami termin ważności czy sezonowość. Przekazywanie takich towarów osobom potrzebującym lub instytucjom zajmującym się pomocą społeczną miało służyć postrzeganiu wnioskodawcy jako przedsiębiorstwa przyjaznego, promocji marki, a także budowaniu zaufania i więzi z klientami na szczeblu lokalnym. W efekcie organ potwierdził istnienie pośredniego związku z uzyskaniem przychodu, co skutkowało możliwością uznania ponoszonych na nabycie „niesprzedanych towarów" wydatków za koszt podatkowy.

Analiza powołanych przepisów ustawy o CIT, a także przytoczonych interpretacji indywidualnych, prowadzi do wniosku, że wydatki ponoszone na realizację programów, związanych z polityką CSR, powinny być zaliczane do kosztów uzyskania przychodu w rozumieniu ustawy o CIT.

CV

Agnieszka Sadowska doradca podatkowy, menedżer ds. podatków obsługującym polską spółkę giełdową, wykładowca Stowarzyszenia Księgowych w Polsce i Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu.

Realizacja działań, związanych ze społeczną odpowiedzialnością biznesu (ang. CSR – Corporate Social Responsibility), już na dobre wpisała się w kulturę prowadzenia działalności gospodarczej największych polskich przedsiębiorstw, które w swoich sprawozdaniach prezentują zrealizowane i planowane inicjatywy oraz aktywności związane z CSR.

Czytaj także: Wydatki na budowanie wizerunku mogą być kosztem

Pozostało 95% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów