Korekta deklaracji VAT możliwa także po wyrejestrowaniu

Podatnicy zarejestrowani na potrzeby podatku od towarów i usług są zobowiązani do składania deklaracji dla tego podatku w terminach określonych w ustawie o VAT. Zdarza się jednak, że w złożonej uprzednio deklaracji VAT wystąpił błąd lub nie została uwzględniona przeprowadzona transakcja. W takich sytuacjach podatnicy są zobligowani do złożenia korekty. Problem może pojawić się wtedy, gdy podatnik został wyrejestrowany z rejestru podatników VAT czynnych, a zaistnieją przesłanki do złożenia korekty deklaracji VAT. Powstaje zatem pytanie czy w takim przypadku ma on prawo do korekty.

Przepisy nie wprowadzają odrębnych regulacji dla korygowania deklaracji VAT przez podmioty niebędące już czynnymi podatnikami tego podatku. Nie wyłączają też wprost tego prawa dla takich podmiotów. Ważne jest bowiem, żeby w okresie, za który składana jest korekta deklaracji, do czasu upływu jego przedawniania, podmiot miał status podatnika VAT. Powstałe w tym zakresie wątpliwości podatników były wielokrotnie rozstrzygane przez organy podatkowe oraz sądy administracyjne.

Czytaj też:

Korekta deklaracji VAT: po zamknięciu jednoosobowej firmy nie trzeba się rejestrować

Faktury korygujące: NSA odsyła papierowe zwrotki do lamusa

Ze stanowiskiem fiskusa...

Zgodnie z interpretacją indywidualną Dyrektora KIS z 22 lutego 2019 r. (0115-KDIT1-3.4012.3. 2019.1.MS) podatnicy, którzy zostali wyrejestrowani z rejestru podatników VAT czynnych nie mają prawa do korekty deklaracji VAT. W przedmiotowej sprawie podatnik sprzedał nieruchomość. Transakcja ta została opodatkowana VAT i rozliczona w deklaracji dla tego podatku. Po sprzedaży nieruchomości podatnik podjął decyzję o wyrejestrowaniu się z rejestru czynnych podatników VAT. Następnie przeanalizował transakcję i stwierdził, że nie powinna ona być opodatkowana, ponieważ ma on prawo do skorzystania ze zwolnienia wskazanego w ustawie o VAT. Dodatkowo, podczas kontroli podatkowej organ zakwestionował prawo nabywcy nieruchomości do doliczenia VAT z tytułu tej transakcji. W celu wyjaśnienia powstałych wątpliwości podatnik zwrócił się z zapytaniem do organu podatkowego czy po wyrejestrowaniu z rejestru czynnych podatników VAT ma on nadal prawo do wystawienia faktury korygującej oraz skorygowania deklaracji VAT w tym zakresie. Zdaniem podatnika takie prawo mu przysługuje. Z tym stanowiskiem nie zgodził się jednak organ podatkowy, który stwierdził, że przepisy określają ogólne zasady korygowania deklaracji, które dotyczą podatników, płatników i inkasentów. W związku z tym, zdaniem organu, prawo do korekty deklaracji VAT mają wyłącznie podmioty posiadające status czynnego podatnika VAT. Dlatego w przypadku utraty tego statusu podmiot traci prawo do składania deklaracji VAT i tym samym traci również prawo do ich korekty.

...nie zgadzają się sądy administracyjne

Na szczęście sądy administracyjne rozstrzygają w tej kwestii odmiennie od organów podatkowych. Uznają bowiem, że prawo do korekty przysługuje również podatnikom wyrejestrowanym z rejestru podatników VAT czynnych. Tak orzekł przykładowo Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z 25 października 2016 r. (III SA/Gl 360/16). W rozpatrywanej sprawie podatnik, w związku z prowadzonym postępowaniem podatkowym, zawiesił wykonywanie działalności gospodarczej, a następnie podjął decyzję o wyrejestrowaniu się z rejestru czynnych podatników VAT. Po zakończonej kontroli podatkowej podatnik zamierzał złożyć korektę deklaracji VAT. W związku z wątpliwościami czy będzie miał takie prawo, zwrócił się z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. Organ podatkowy odmówił mu jednak prawa do korekty, więc podatnik wniósł skargę do sądu administracyjnego. Sąd orzekł, że mimo zakończenia działalności gospodarczej przez podatnika i wyrejestrowaniu się z rejestru czynnych podatników VAT, prawo do korekty przysługuje podatnikowi za okresy kiedy był on czynnym podatnikiem VAT. W ocenie sądu przy składaniu korekty deklaracji VAT należy przypisać podatnikowi taki status jaki miał w okresie, którego dotyczy korekta

Korzystne rozstrzygnięcie

Zaprezentowane stanowisko WSA w Gliwicach potwierdza również wydany w tej sprawie 6 marca 2019 r. (I FSK 209/17) wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego. W ustnym uzasadnieniu do tego wyroku sąd stwierdził, że prawo do korekty przysługuje nawet po wyrejestrowaniu z rejestru czynnych podatników VAT zawsze do upływu okresu przedawnienia. W celu skorygowania deklaracji VAT podatnik nie musi więc rejestrować się ponownie. Sąd zauważył także, że organy podatkowe mają prawo do wszczęcia kontroli podatkowej po wyrejestrowaniu się podatnika. Dlatego podatnik też ma prawo do korekty deklaracji. W przeciwnym razie naruszona zostałaby podstawowa zasada demokratycznego państwa prawa wyrażona w art. 2 Konstytucji RP.

Wszystkie wyroki sądów administracyjnych dotyczące przedmiotowego zagadnienia zostały wydane w wyniku wniesienia skarg przez podatników na negatywne dla nich interpretacje indywidualne. Wyrok NSA jest zakończeniem procesu odwoławczego w zakresie wydanej interpretacji.

Warto zrobić analizę wcześniej

W związku z ugruntowanym stanowiskiem sądów administracyjnych oraz prawomocnym wyrokiem NSA stanowisko organów podatkowych w tym zakresie powinno ulec zmianie. Niemniej jednak w celu wyeliminowania ryzyka zakwestionowania przez organy podatkowe złożonej deklaracji VAT po wyrejestrowaniu się z rejestru czynnych podatników VAT, podatnik powinien jeszcze przed podjęciem decyzji o wyrejestrowaniu przeprowadzić analizę przeprowadzonych transakcji i dokonać wszystkich niezbędnych korekt.

Magdalena Szczepańska jest doradcą podatkowym, starszym menedżerem w Doradztwo Podatkowe WTS&SAJA Sp. z o.o.