NSA: przed wprowadzeniem klauzuli obejścia prawa podatkowego skarbówka nie mogła kwestionować prawa do kosztów

Przed wprowadzeniem ogólnej klauzuli przeciw unikaniu opodatkowania urzędnicy nie mogli kwestionować prawa do kosztów w przekonaniu, że celem wydatku była korzyść podatkowa.

Publikacja: 09.03.2020 08:11

NSA: przed wprowadzeniem klauzuli obejścia prawa podatkowego skarbówka nie mogła kwestionować prawa do kosztów

Foto: Adobe Stock

Naczelny Sąd Administracyjny nie dał zielonego światła fiskusowi, który przed wprowadzeniem przepisów klauzuli obejścia prawa podatkowego próbował kwestionować podatnikom prawo do kosztów.

Sprawa dotyczyła nadpłaty w CIT za 2011 r. Spółka wystąpiła o jej zwrot, powołując się na bezpodstawne wyłączenie z kosztów wydatków z tytułu należności sublicencyjnych dotyczących korzystania z praw do znaków towarowych ponoszonych na rzecz innej firmy powiązanej.

Fiskus odmówił. W jego ocenie spółka zawyżyła koszty, bo kształtując wzajemne stosunki między stronami kontraktu, wykorzystano zasadę swobody umów, która pozwoliła na manewrowanie obowiązkiem podatkowym i osiągnięcie stanu niższego opodatkowania od oczekiwanego przez ustawodawcę.

Urzędnicy podkreślali, że w sprawie dokonano oceny celowości i racjonalności podjętych przez spółkę działań. Tłumaczył, że aby dany wydatek mógł być zakwalifikowany do kosztów, musi być poniesiony w taki sposób, żeby można było stwierdzić racjonalność działania przedsiębiorcy. Jej znamiona pojawiają się zaś wtedy, gdy mógł on – w związku z poniesionymi nakładami – spodziewać się z dużym prawdopodobieństwem wystąpienia przychodu. W spornej sprawie tak nie było. Zdaniem fiskusa ponoszenie wysokich opłat sublicencyjnych nie było spowodowane racjonalnym dążeniem i obiektywną możliwością osiągnięcia przychodu lub zachowania (zabezpieczenia) jego źródła.

Czytaj także:

Klauzula obejścia prawa: tylko jeden sukces skarbówki

Spółka zaskarżyła decyzję, ale Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie rację przyznał urzędnikom. Podkreślił, że nie każdy wydatek poniesiony przez przedsiębiorcę podczas np. wykonywania zobowiązania cywilnego będzie mógł być uznany za koszt. W ocenie WSA w spornej sprawie cel wydatku miał charakter pozagospodarczy. Dotyczył on wyłącznie obniżenia swoich należności publicznoprawnych poprzez wykreowanie zupełnie niecelowych gospodarczo kosztów. Sąd nie zgodził się z zarzutem, że fiskus, z naruszeniem zasady nieretroakcji, zastosował w sprawie ogólne przepisy klauzulowe wprowadzone do ordynacji podatkowej dopiero w 2016 r.

Na sprawę zupełnie inaczej spojrzał dopiero NSA. Zwrócił uwagę, że choć cała operacja budziła wątpliwości fiskusa, ten – na podstawie przepisów obowiązujących w 2011 r. – nie podjął próby podważenia jej charakteru ani nie podnosił zarzutu pozorności. Tym samym, jak tłumaczył sędzia NSA Krzysztof Winiarski, skuteczność transakcji nie została zakwestionowana. Umowa była skuteczna, a poniesiony wydatek miał związek z przychodem.

Jak podkreślił sąd, posługiwanie się w sprawie dotyczącej 2011 r. argumentacją, która jest właściwa dla ogólnej klauzuli o unikaniu opodatkowania, było przedwczesne. Ogólna definicja kosztów z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT samoistnie nigdy zaś nie służyła i nie służy jako instrument przeciwdziałania unikaniu opodatkowania czy jako samodzielna podstawa kwestionowania działań podatnika.

Wyrok jest prawomocny.

Sygnatura akt: II FSK 1550/19.

Naczelny Sąd Administracyjny nie dał zielonego światła fiskusowi, który przed wprowadzeniem przepisów klauzuli obejścia prawa podatkowego próbował kwestionować podatnikom prawo do kosztów.

Sprawa dotyczyła nadpłaty w CIT za 2011 r. Spółka wystąpiła o jej zwrot, powołując się na bezpodstawne wyłączenie z kosztów wydatków z tytułu należności sublicencyjnych dotyczących korzystania z praw do znaków towarowych ponoszonych na rzecz innej firmy powiązanej.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
Wypadek na Trasie Łazienkowskiej. Nowe, szokujące informacje ws. Łukasza Żaka
Prawo dla Ciebie
Chronili swoje samochody przed powodzią. Policja wzywa ich na komendę. Będą mandaty?
Prawo karne
Ekstradycja Sebastiana M. Pomoże interwencja Radosława Sikorskiego?
Prawo dla Ciebie
Pracodawcy wypłacą pracownikom wynagrodzenie za 10 dni nieobecności
Materiał Promocyjny
Zarządzenie samochodami w firmie to złożony proces
Prawo pracy
Powódź a nieobecność w pracy. Siła wyższa, przestój, czy jest wynagrodzenie