Ustawa zmieniająca z 22 lipca 2010 r. została uchwalona stosunkowo późno (jej projekt z grudnia 2008 r. został przekazany do Sejmu dopiero 8 kwietnia br., a gotową ustawę prezydent podpisał 11 sierpnia). Przedsiębiorcom nie pozostawiono wiele czasu na zapoznanie się z nowymi regulacjami (zostały one ogłoszone w DzU z 18 sierpnia 2010 r. nr 151, poz. 1013). Tymczasem przynoszą one kolejną rewolucję.
Nawet biorąc pod uwagę, że start elektronicznego systemu EMCS jest przewidziany dopiero na 1 stycznia 2011 r., to zakres pozostałych zmian jest tak rozległy, że podatnicy będą zmuszeni do istotnych modyfikacji swoich procesów związanych z obsługą akcyzy.
Zmienione bowiem zostają przepisy określające podstawowe elementy podatku – przedmiot opodatkowania, podatnika, obowiązek podatkowy oraz zwolnienia od podatku, które w przypadku akcyzy odgrywają rolę kluczową. Zmieniają się również inne przepisy, mające znaczenie dla podatników, np. dotyczące zabezpieczenia, możliwości obniżenia podatku akcyzowego o akcyzę zapłaconą od wyrobów zużytych do produkcji bądź reklamowanych, norm zużycia, obrotu banderolami.
Wiele z tych zmian idzie w dobrym kierunku, np. wspomniana regulacja dotycząca reklamowanych wyrobów, rozszerzenie zwolnień w zakresie wyrobów energetycznych, doprecyzowanie przepisów regulujących zwrot należności za banderole etc. Inne mogą budzić wątpliwości, np. zmiany w zakresie zabezpieczeń ograniczające zakres podmiotów upoważnionych do złożenia zabezpieczenia jako osoba trzecia czy rozszerzające obowiązek złożenia zabezpieczenia na właściciela wyrobów akcyzowych składowanych w magazynie należącym do innego podmiotu.
Pomimo szerokiego zakresu nowelizacji nie rozwiązuje ona jednak wszystkich znanych problemów, w tym wynikających z niezgodności polskich przepisów z przepisami dyrektywy energetycznej w zakresie opodatkowania wyrobów podwójnego zastosowania (np. olejów smarowych) i określonych przeznaczeń energii elektrycznej (np. dla celów redukcji chemicznej, elektrolizy, procesów mineralogicznych i metalurgicznych). Innym obszarem niezgodności są zwolnienia dla alkoholu etylowego skażonego według receptur państw członkowskich.
