Dłużnik niezależnie od tego, czy wierzyciel dokona korekty czy nie, musi skorygować podatek naliczony. Korekty dokonuje na bieżąco, tj. w okresie, w którym przypada 150. dzień od dnia upływu terminu płatności. Dłużnik jest szczególnie zainteresowany tym, aby termin zapłaty za nabyte transakcje mógł być przesunięty.
Można aneksować warunki umowy
Z art. 89a i 89b ustawy o VAT wynika, że zastosowanie instytucji ulgi na złe długi zarówno po stronie wierzyciela, jak i dłużnika jest konieczne dopiero wtedy, gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.
Zatem dopiero po upływie tego terminu wierzyciel ma prawo do korekty podatku należnego, a dłużnik jest zobowiązany zmniejszyć podatek naliczony wynikający z niezapłaconych faktur.
Termin zapłaty za wykonane czynności określony na fakturze lub w umowie jest terminem ustalonym pomiędzy stronami transakcji. Zatem może on być również przez strony zmieniany. W przypadku gdy po upływie terminu płatności określonego w umowie lub fakturze lecz przed 150. dniem liczonym od dnia upływu terminu płatności strony transakcji przesuną termin płatności, wówczas należy uznać, że dla zastosowania ulgi na złe długi istotny będzie nowy termin zapłaty.
Zmiana tego terminu może nastąpić poprzez zmianę umowy w tym zakresie bądź poprzez wystawienie faktury korygującej, w której określony zostanie nowy termin zapłaty. Jeżeli wierzyciel zgadza się na przedłużenie terminu płatności, to tym samym nie ma prawa skorzystać z ulgi na złe długi, a dłużnik nie jest zobowiązany dokonać korekty podatku naliczonego.
Takie rozwiązanie naturalnie jest korzystne dla dłużnika. Natomiast wierzyciel nie tylko nie ma zapłaty, ale również nie może skorzystać z korekty podatku należnego. Jednakże godzi się na odroczenie płatności, najczęściej mając na celu utrzymywanie dobrych stosunków handlowych z kontrahentem.
Przykład
Z PAŹDZIERNIKA NA CZERWIE
C
10 września 2012 r firma Z wykonała usługę transportową na rzecz kontrahenta Y. Zgodnie z zawartą pomiędzy stronami umową termin płatności został określony na 10 października 2012 r.
Do 10 października firma Y nie dokonała jednak płatności za usługę. 15 lutego 2013 r., czyli przed 150. dniem liczonym od terminu płatności określonego w umowie, strony zawarły porozumienie, na mocy którego termin płatności został przesunięty na 10 czerwca 2013 r.
Wobec tego dla ewentualnego zastosowania ulgi na złe długi 150-dniowy termin będzie się liczył od 10 czerwca 2013 r.
Swoboda umów w kodeksie cywilnym
W zakresie kształtowania stosunków umownych obowiązuje zasada swobody umów, w ramach której strony mogą dowolnie kształtować treść umowy w granicach wyznaczonych przez prawo.
Zgodnie z art. 353¹ kodeksu cywilnego strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Powiązania kapitałowe lub rodzinne wykluczają korektę
Przepisów określających zasady dokonania korekty wierzytelności nieściągalnych nie stosuje się, jeżeli między wierzycielem a dłużnikiem istnieją powiązania kapitałowe lub rodzinne, określone w art. 32 ust. 2–4 ustawy o VAT (art. 89a ust. 7 ustawy).
Sankcja za naruszenie obowiązku korekty
Od 1 stycznia 2013 r. ustawodawca wprowadził sankcję w przypadku stwierdzenia, że podatnik naruszył obowiązek korekty.
Naczelnik urzędu skarbowego lub organ kontroli skarbowej ustala wtedy dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30 proc. kwoty podatku wynikającego z nieuregulowanych faktur, który nie został skorygowany.
W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się (art. 89b ust. 6 ustawy o VAT).
