Do najczęściej występujących programów motywacyjnych należą programy akcji pracowniczych (Employee Stock Purchase Plan; dalej: ESPP) oraz programy, w wyniku których wybrane osoby związane ze spółką tworzącą program lub spółkami od niej zależnymi otrzymują tzw. warunkowe jednostki akcyjne (Restricted Stock Units; dalej: RSU).
Istota programów ESPP polega na przyznaniu wybranym pracownikom lub współpracownikom spółki bądź spółek powiązanych możliwości skorzystania z opcji zakupu akcji spółki tworzącej program za cenę niższą niż wartość rynkowa tych akcji na dzień zakupu. Środki na nabycie akcji są zwykle potrącane przez spółkę z wynagrodzenia pracownika, a nabycie akcji następuje w wyznaczonych terminach.