Udostępnienie pomieszczeń wykonawcy bez VAT

Gdy zlecający zezwoli usługodawcy na korzystanie ze składnika majątku w celu wykorzystania go do realizacji łączącej ich umowy, nie świadczy ani usługi odpłatnej, ani nieodpłatnej. W konsekwencji taka czynność nie podlega opodatkowaniu.

Publikacja: 11.05.2015 06:10

Udostępnienie pomieszczeń wykonawcy bez VAT

Foto: Fotorzepa, Sławomir Mielnik

Podatnik zawarł z firmą sprzątającą umowę na świadczenie usług porządkowych. W ramach umowy zlecający udostępnia wykonawcy pomieszczenie socjalne w celu wykonywania zlecenia. Pomieszczenie może być wykorzystywane przez wykonawcę jedynie na potrzeby usług świadczonych na rzecz zlecającego. Wykonawca przechowuje w nim m.in. środki czystości, sprzęt do sprzątania. Czy w takiej sytuacji na zlecającym spoczywa obowiązek opodatkowania czynności udostępnienia wskazanego pomieszczenia VAT? – pyta czytelniczka.

Nieodpłatne świadczenia budzą liczne wątpliwości podatników w zakresie ich skutków w VAT. Jedną z takich sytuacji jest udostępnianie zleceniobiorcy składników majątku w celu wykonania zlecenia.

Opodatkowaniu VAT co do zasady podlega świadczenie usług, które ma charakter odpłatny (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT).

Także bez wynagrodzenia

Należy jednak pamiętać, że w pewnych sytuacjach czynnością opodatkowaną VAT będzie również świadczenie usług bez wynagrodzenia. I tak w myśl art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług (tj. transakcję opodatkowaną VAT) uznaje się również użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Aby zatem użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa uznać za odpłatne świadczenie usług, musi być ono dokonane do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Przy czym przez użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika oraz świadczenie usług niezwiązanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa należy rozumieć takie użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika oraz świadczenie usług, które odbywa się bez związku z potrzebami prowadzonej działalności.

Należy przeanalizować, czy przekazanie wykonawcy pomieszczenia w celu wykorzystywania go do świadczenia usług na rzecz podatnika może w ogóle być kwalifikowane jako świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. Innymi słowy, konieczne jest ustalenie, czy w niniejszym przypadku dochodzi ze strony udostępniającego do jakiegokolwiek świadczenia.

Z korzyścią dla obu stron

W rozpatrywanej sprawie mamy do czynienia z kooperacją działań podatnika udostępniającego pomieszczenie oraz wykonawcy. Nieodpłatne korzystanie przez wykonawcę z pomieszczenie ma na celu osiągnięcie zysku przez obie strony umowy. Rzeczona umowa kooperacji charakteryzuje się przekazaniem do używania innemu podmiotowi własnych składników majątkowych na potrzeby realizowania usług na rzecz właściciela. Tym samym podmiot zlecający usługę, przekazując wykonawcy część swojego majątku, nie wykonuje żadnego świadczenia, lecz jedynie wykorzystuje swój majątek w najbardziej efektywny sposób. Ponadto wykonawca nie nabywa prawa do swobodnego rozporządzania otrzymanym majątkiem. Ma on bowiem obowiązek wykorzystywać go w sposób wskazany przez przekazującego.

Przekazanie wykonawcy pomieszczenia w celu wykorzystania go do świadczenia na rzecz udostępniającego usług nie jest zatem odrębnym świadczeniem. Udostępnienie to ma jedynie charakter pomocniczy. Czynność ta nie miałaby racji bytu bez realizacji usługi zleconej przez udostępniającego pomieszczenie. Takie udostępnienie nie jest ani usługą odpłatną, ani nieodpłatną. W konsekwencji należy wskazać, że nie podlega ono odrębnemu opodatkowaniu VAT.

Sądy potwierdzają

Prawidłowość tego poglądu potwierdza wyrok NSA z 23 kwietnia 2008 r. (I FSK 1788/07), w którym wskazano, że: „(...) nie można traktować nieodpłatnego, czasowego udostępniania maszyn i urządzeń kontrahentom, służących im jedynie do wykonania działalności zleconej przez spółkę, jako niezależnego świadczenia usługi, podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Tego rodzaju czynności o charakterze technicznym, pomocniczym nie mają samodzielnej racji bytu bez realizacji usługi produkcji czy montażu, do których wykonania są niezbędne. Z tego względu nie mogą być traktowane jako odrębne świadczenie usług i stanowić odrębnego przedmiotu opodatkowania podatkiem od towarów i usług".

Podobnie czytamy w wyroku NSA z 29 sierpnia 2014 r. (I FSK 1281/13), w którym wskazano, że: „(...) udostępnienia przedmiotowych samochodów zleceniobiorcom spółki nie można zakwalifikować również jako nieodpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, przede wszystkim jednak dlatego, że czynności te – jak wyżej wskazano – mają charakter techniczny i pomocniczy w stosunku do zamawianych przez spółkę usług transportowych, tym samym nie stanowią odpłatnego bądź nieodpłatnego świadczenia usług".

—Małgorzata Breda, doradca podatkowy, kierownik zespołu VAT w ECDDP sp. z o.o.

Podatnik zawarł z firmą sprzątającą umowę na świadczenie usług porządkowych. W ramach umowy zlecający udostępnia wykonawcy pomieszczenie socjalne w celu wykonywania zlecenia. Pomieszczenie może być wykorzystywane przez wykonawcę jedynie na potrzeby usług świadczonych na rzecz zlecającego. Wykonawca przechowuje w nim m.in. środki czystości, sprzęt do sprzątania. Czy w takiej sytuacji na zlecającym spoczywa obowiązek opodatkowania czynności udostępnienia wskazanego pomieszczenia VAT? – pyta czytelniczka.

Pozostało 91% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona