– Uczelnie wyższe wydzierżawiają często na rzecz podmiotów zewnętrznych (prowadzących działalność gospodarczą) powierzchnię położoną we własnych budynkach, na której ustawiane są maszyny (automaty) odpłatnie wydające napoje bądź artykuły spożywcze. Czy powierzchnia wydzierżawiana podmiotom zewnętrznym pod takie automaty podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości? – pyta czytelniczka.
Zgodnie z art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych (dalej: ustawa) od podatku od nieruchomości zwalnia się uczelnie, przy czym zwolnienie nie dotyczy przedmiotów opodatkowania zajętych na działalność gospodarczą.
Z treści tego przepisu jasno wynika, że zwolnienie przysługuje tylko w zakresie nieruchomości niezajętych na działalność gospodarczą. Przy czym ustawa nie wskazuje bezpośrednio, że działalność gospodarczą wyłączającą zastosowanie zwolnienia musi prowadzić uczelnia. Zatem już samo prowadzenie przez podmiot trzeci działalności gospodarczej na nieruchomości wydzierżawianej przez uczelnię powoduje utratę prawa do zastosowania zwolnienia z opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Wniosek taki wynika z treści art. 1a ust. 1 pkt 34 ustawy, zgodnie z którym grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy to grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami. Zatem samo posiadanie przez przedsiębiorcę powierzchni pod automatem (na podstawie umowy dzierżawy zawartej pomiędzy uczelnią a przedsiębiorcą – statuującej tzw. posiadanie zależne w rozumieniu art. 336 kodeksu cywilnego) sprawia, że analizowane zwolnienie z opodatkowania podatkiem od nieruchomości nie może mieć zastosowania.
Potwierdzenie takiego stanowiska można odnaleźć m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 maja 2012 r. (II FSK 2266/10). W jego uzasadnieniu czytamy: „Trafnie zaznaczył on, że każda część nieruchomości zajęta faktycznie na prowadzenie działalności gospodarczej podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości (...). Bez znaczenia jest to, czy ową działalność prowadzi sama uczelnia wyższa jako właściciel nieruchomości czy też inny podmiot, w szczególności posiadacz zależny (najemca, dzierżawca)".
W jakiej wysokości
Działalność przedsiębiorców sprzedających napoje/artykuły spożywcze z wstawionych na terenie uczelni automatów jest niewątpliwie działalnością gospodarczą. Powoduje to, że część powierzchni użytkowej budynku uczelni zajęta przez automat jest opodatkowana stawką podatku od nieruchomości przewidzianą dla budynków lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy, w związku z obwieszczeniem ministra finansów z 7 sierpnia 2014 r. w sprawie górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych w 2015 r., rada gminy określa w drodze uchwały wysokość stawek podatku od nieruchomości, z tym że stawki nie mogą przekroczyć rocznie od budynków lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej – 23,13 zł od 1 m2 powierzchni użytkowej. Przepis ten nie wskazuje, że stawka podatku od nieruchomości przewidziana dla budynków lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej dotyczy powierzchni związanych z działalnością gospodarczą właściciela nieruchomości (tu: uczelni).