Kiedy darmowy obiad od pracodawcy powiększa przychód pracownika

Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach z 27 lipca 2015 r. (IBPB-2-2/4511-506/15/MMa).

Wnioskodawcą jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, która w ramach swojej działalności w pełni i dobrowolnie finansuje posiłki (obiady, kolacje) dla pracowników niezwiązane ze spotkaniami biznesowymi. Pokrycie tych kosztów odbywa się na podstawie faktur, rachunków lub paragonów, przy czym pracodawca nie ma możliwości wskazania kosztu faktycznie spożytego posiłku przez konkretnego pracownika. Zapewnia bowiem katering wykupiony dla wszystkich lub części pracowników bez możliwości wskazania, czy pracownik faktycznie skorzystał z posiłku. Wyżywienie przeznaczone jest dla wszystkich lub części pracowników, co uniemożliwia ustalenie każdego spożytego indywidualnie przez zatrudnionych posiłku. Dlatego spółka nalicza wartość tych świadczeń proporcjonalnie, uważając, że stanowią one przychód pracownika opodatkowany podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca zadał pytanie, czy koszt finansowanych przez niego posiłków niezwiązanych ze spotkaniami biznesowymi stanowi przychód pracownika w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o PIT.

Organ podatkowy uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Izba argumentowała, że przy ocenie, czy pokrycie kosztów posiłków dla pracowników przez pracodawcę oznacza powstanie u nich przychodu ze stosunku pracy w rozumieniu ustawy o PIT, należy mieć na uwadze wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r., K 7/13 (opublikowany w DzU z 2014 r., poz. 947). Zgodnie z nim za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

- zostały spełnione za zgodą pracownika (pracownik skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

- zostały spełnione w interesie pracownika (a nie w interesie pracodawcy) i

- przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść, a korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).

Zdaniem izby na podstawie tego wyroku należy uznać, że pracownik nie uzyskuje przychodu z tytułu nieodpłatnych świadczeń, m.in. gdy nie otrzyma realnej korzyści, np. w postaci uniknięcia wydatku, lub też gdy nie ma podstaw do przypisania indywidualnym pracownikom świadczenia skierowanego do wszystkich albo grupy pracowników wnioskodawcy. Gdy nie ma możliwości ustalenia przez spółkę wartości świadczenia przypadającego na konkretnego pracownika, nie można uznać, że pracownik ten uzyskał przychód podlegający opodatkowaniu. Co za tym idzie, w związku z finansowaniem przez wnioskodawcę posiłków swoim pracownikom nie będzie on miał obowiązku obliczenia, pobrania i odprowadzenia zaliczki na PIT.

Komentarz eksperta

Eliza Skotnicka, starszy menedżer w dziale doradztwa podatkowego EY w Zespole People Advisory Services

Spółka zapytała we wniosku o interpretację o konsekwencje w PIT finansowania cateringu dla wszystkich pracowników czy grupy pracowników, podkreślając, że nie ma możliwości wskazać kosztów faktycznie spożywanego posiłku przez poszczególnych pracowników.

Wydając omawianą interpretację organ podatkowy w pełni podążył za argumentacją wskazaną przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 8 lipca 2014 r. (K 7/13), potwierdzając, że w takiej sytuacji brak jest przesłanek do przypisania przychodu indywidualnym pracownikom. Kluczowy okazał się tu argument braku możliwości wyliczenia indywidualnej i wymiernej wartości świadczenia faktycznie otrzymanego przez konkretnego pracownika. W podobnych sprawach Ministerstwo Finansów przegrywało w ostatnim czasie w sądach administracyjnych (np. wyrok WSA we Wrocławiu z 17 grudnia 2014 r., I SA/Wr 2268/14).