Obowiązkowa analiza porównawcza to nowość
Istotnym novum w zakresie elementów tworzących dokumentację lokalną jest konieczność posiadania przez podatnika analizy porównawczej lub opisu zgodności warunków transakcji/zdarzeń ustalonych z podmiotami powiązanymi z warunkami, które ustaliłyby między sobą niezależne podmioty. Od przyszłego roku wszyscy podatnicy, których przwychody lub koszty przekroczą równowartość 10 mln euro, w dokumentacji podatkowej są zobowiązani zaprezentować argumentację ekonomiczną potwierdzającą rynkowy charakter wynagrodzenia ustalonego w transakcji kontrolowanej. Analiza taka będzie musiała zostać sporządzona w odniesieniu do każdej transakcji przekraczającej progi dokumentacyjne. Opracowując dokumentację cen transferowych za rok 2015 lub 2016, warto się pokusić o przygotowanie analizy porównawczej lub innych analiz ekonomicznych potwierdzających zgodność z zasadą ceny rynkowej, zwłaszcza że zgodnie z przepisami ustaw o CIT i o PIT zachowują one aktualność przez trzy lata. Wykonanie takiego ćwiczenia już teraz usprawni proces przygotowania dokumentacji w 2017 r.
Obligatoryjny termin
Począwszy od 1 stycznia 2017 r., wprowadzone zostaną obligatoryjne terminy przygotowania dokumentacji lokalnej. Będzie ona musiała być opracowana do dnia złożenia zeznania podatkowego za dany rok, czyli w praktyce w terminie trzech miesięcy od zakończenia roku podatkowego danego podmiotu. Wyjątkiem są dane finansowe, które podatnik będzie mógł uzupełnić w dokumentacji w terminie dziesięciu dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego.
Zgłoszenie do urzędu
O sporządzeniu dokumentacji transakcji z podmiotami powiązanymi trzeba będzie również powiadomić właściwe organy. Ma temu służyć stosowne oświadczenie, które polscy podatnicy będą składać w urzędzie skarbowym wraz z zeznaniem podatkowym za dany rok. W tym miejscu warto podkreślić, że podatnicy nie będą zobowiązani dołączać dokumentacji lokalnej do tego oświadczenia. W dalszym ciągu utrzymany zostanie bowiem termin siedmiu dni na przedłożenie dokumentacji cen transferowych właściwym organom na ich pisemne żądanie.
Przykład
Przyjęty przez podatnika rok podatkowy trwa od 1 kwietnia 2017 r. do 31 marca 2018 r. W poprzednim roku podatkowym podatnik osiągnął przychody w wysokości 7 mln euro oraz koszty w wysokości 6,5 mln euro (w rozumieniu przepisów o rachunkowości). W danym roku podatkowym zawierał wiele transakcji z podmiotami powiązanymi, z których pięć przekroczyło wartość 75 tys. euro (próg wartościowy odpowiadający przychodom w wysokości 7 mln euro).
Do 30 czerwca 2018 r. podatnik jest zobowiązany sporządzić dokumentację lokalną dla wszystkich transakcji kontrolowanych, których wartość w ciągu roku przekroczyła 75 tys. euro. W tym terminie jest również zobowiązany złożyć do urzędu skarbowego zeznanie podatkowe, do którego musi dołączyć pisemne oświadczenie o przygotowaniu dokumentacji cen transferowych.
Zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości do 30 września uprawniony organ wyznaczony w przedsiębiorstwie podatnika jest zobowiązany zatwierdzić roczne sprawozdanie finansowe. To oznacza, że najpóźniej do 10 października podatnik jest zobowiązany uzupełnić dokumentację lokalną o dane finansowe wynikające z zatwierdzonego sprawozdania finansowego.
Uwaga! Polski ustawodawca zastrzega sobie możliwość zbadania również transakcji kontrolowanych, które nie zostały objęte obowiązkiem dokumentacyjnym ze względu na nieprzekroczenie progu 50 tys. euro. Od nowego roku właściwe organy będą się mogły zwrócić do podatników z żądaniem przedłożenia dokumentacji podatkowej również dla takich transakcji. Jednak w tym przypadku podatnicy będą mieli nie siedem, ale 30 dni liczonych od daty otrzymania pisemnego żądania na przygotowanie i dostarczenie wymaganej dokumentacji.
Jak się przygotować
Zmiany dotyczące zasad i terminów sporządzania dokumentacji lokalnej wejdą w życie 1 stycznia 2017 r. Oznacza to, że w praktyce polscy podatnicy mają jeszcze prawie dwa lata na przygotowanie się do nowych regulacji. Warto jednak już teraz podjąć działania mające na celu dostosowanie się do nowych przepisów.
Krok 1
Pierwszym krokiem z pewnością powinno być szkolenie dotyczące zmian zarówno dla pracowników służb finansowo-księgowych, jak i personelu merytorycznego zaangażowanego w ustalanie warunków transakcji kontrolowanych.
Krok 2
Dobrym pomysłem na dotrzymanie ustawowych terminów może być opracowanie tzw. listy wzorcowych dokumentacji, czyli listy transakcji kontrolowanych, które najczęściej pojawiają się w działalności danego podmiotu i co do których istnieje bardzo wysokie prawdopodobieństwo, że przekroczą progi wartościowe obligujące do przygotowania dokumentacji cen transferowych. W zakresie tych transakcji podatnicy mogą sporządzać stosowną dokumentację lokalną na bieżąco, a po zakończeniu danego roku podatkowego jedynie ją zweryfikować oraz uzupełnić o brakujące dane.
Krok 3
Warto zadbać o wprowadzenie wewnętrznych procedur dotyczących zasad i terminów opracowania oraz weryfikacji dokumentacji cen transferowych. Działanie takie pozwoli podatnikom na dochowanie trzymiesięcznego terminu na opracowanie dokumentacji lokalnej.
—Katarzyna Czyszek jest konsultantem w zespole cen transferowych, Doradztwo Podatkowe WTS & SAJA Sp. z o.o.
podstawa prawna: ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 851 ze zm.)
Zdaniem autorki
Maja Seliga-Kret, doradca podatkowy, partner, zespół cen transferowych, Doradztwo Podatkowe WTS & SAJA Sp. z o.o.
Opisując działalność, warto wykorzystać dostępne źródła informacji
W dokumentacji lokalnej zgodnej z nowymi regulacjami podatnik będzie zobowiązany nie tylko przedstawić dane o przebiegu i warunkach danej transakcji kontrolowanej, lecz również zaprezentować najważniejsze informacje o prowadzonej przez siebie działalności z uwzględnieniem struktury organizacyjnej i zarządczej, a w charakterystyce aktywów – również zaangażowany kapitał ludzki. Ponadto będzie zobowiązany zawrzeć w dokumentacji opis przyjętej strategii gospodarczej oraz restrukturyzacji, które przeprowadził w bieżącym lub poprzednim roku podatkowym. Mając na uwadze dotychczasowe podejście organów podatkowych do kwestii reorganizacji przeprowadzanych w grupach kapitałowych, można się domyślać, że zwłaszcza część dokumentacji lokalnej poświęcona właśnie opisowi przeprowadzonych restrukturyzacji będzie elementem szczególnego zainteresowania kontrolujących.
Czy w takim razie, mając na uwadze charakter wprowadzanych zmian, polscy podatnicy powinni się przygotować na to, że nowe regulacje dotyczące elementów tworzących dokumentacje lokalną będą dla nich zdecydowanie bardziej uciążliwe? Niekoniecznie. Opracowując tę część dokumentacji, która poświęcona jest stricte opisowi przedsiębiorstwa oraz branży, w której działa dany podmiot, podatnicy mogą wykorzystać dotychczasowe informacje i materiały, opracowywane m.in. na potrzeby sporządzenia sprawozdań finansowych, raportów giełdowych lub materiałów marketingowych, oraz treści publikowane na stronach internetowych. Źródłem cennych danych mogą być również opracowania i analizy rynkowe przygotowywane przez stowarzyszenia branżowe, które często są powszechnie dostępne w internecie.
