Od stycznia 2017 roku weszły w życie zmiany wprowadzające odwrotne obciążenie przy rozliczaniu usług budowlanych, a wraz z nowymi przepisami pojawiło się wiele wątpliwości. Regulacje te wprowadziły mechanizm przesuwający obowiązek rozliczenia VAT na podatnika, na rzecz którego świadczona jest usługa budowlana (usługobiorcę). Ogólnie rzecz ujmując: mechanizm ten ma zastosowanie, gdy zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 8 ustawy o VAT usługodawcą jest podatnik VAT, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 tej ustawy, a usługobiorcą jest podmiot zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Największe problemy budzi jednak art. 17 ust. 1h znowelizowanej ustawy o VAT, który stanowi, że w mechanizm ten ma zastosowanie tylko do usług świadczonych przez podwykonawcę.
Minister wyjaśnia
W objaśnieniach podatkowych z 17 marca 2017 r. minister finansów wskazał między innymi na zasady rozliczeń transakcji występujących w łańcuchu podmiotów: inwestor – główny wykonawca – podwykonawca. Zaznaczył, że procedura odwrotnego obciążenia dotyczy tylko usług świadczonych przez podwykonawców na rzecz głównego wykonawcy. Do określenia czy dana transakcja powinna zostać objęta tym mechanizmem, kluczowe jest zatem prawidłowe zdefiniowanie podwykonawcy. Ustawa o VAT nie zawiera jednak legalnej definicji podwykonawcy. Zdaniem ministra finansów wystarczające jest posłużenie się powszechnym znaczeniem pojęcia „podwykonawca" zawartym w Słowniku Języka Polskiego, gdzie podwykonawca to „firma lub osoba wykonująca pracę na zlecenie głównego wykonawcy".
Cztery przesłanki
Z powołanych regulacji wynika, że usługa podlega rozliczeniu zgodnie z mechanizmem odwrotnego obciążenia, jeżeli zostaną spełnione łącznie cztery warunki:
1. dana usługa jest wymieniona w załączniku nr 14 do ustawy o VAT,
2. usługa świadczona jest przez podwykonawcę,
