Jeden budynek, różne stawki amortyzacji

Nie ma przeszkód, aby współwłaściciele obiektu przyjęli różne indywidualne stawki jego amortyzacji. Ich wysokość każdy z nich może ustalić tylko raz i nie ma prawa już ich potem obniżyć ani podwyższyć.

Publikacja: 18.09.2017 05:50

Jeden budynek, różne stawki amortyzacji

Foto: Fotolia

- Dwie spółki z o.o. kupiły używany budynek usługowo- handlowy. Obie te spółki są współwłaścicielami tego budynku. Czy możliwe jest, aby jedna ze spółek stosowała indywidualną stawkę amortyzacji w wysokości 33,33 proc., a druga spółka przyjęła indywidualną stawkę w wysokości 20 proc.? – pyta czytelniczka.

Zgodnie z art. 16a ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT amortyzacji podlegają m.in. środki trwałe. Są to w szczególności stanowiące współwłasność podatnika, nabyte kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania: budynki. o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu. Natomiast na podstawie art. 16g ust. 8 ustawy o CIT w razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku. A zatem, mimo że mamy do czynienia fizycznie z jednym budynkiem, to gdy stanowi on współwłasność dwu firm, każda z nich amortyzuje go jako odrębny środek trwały. Przedmiotem amortyzacji jest zatem budynek, którego wartość początkową każda z firm ustala w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje jej udział we własności tego budynku.

Gdy są używane lub ulepszone

Możliwość ustalenia indywidualnych stawek amortyzacjach przewidują przepisy art. 16j ustawy o CIT. Na ich podstawie podatnicy mogą ustalać indywidualne stawki amortyzacyjne. Możliwość taka dotyczy używanych lub ulepszonych środków trwałych.

W świetle art. 16j ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT podatnicy mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych środków trwałych po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika. Dla budynków (lokali) niemieszkalnych, dla których stawka amortyzacyjna z Wykazu stawek amortyzacyjnych wynosi 2,5 proc., okres amortyzacji nie może być przy tym krótszy niż 40 lat pomniejszone o pełną liczbę lat, które upłynęły od dnia ich oddania po raz pierwszy do używania do dnia wprowadzenia do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych prowadzonej przez podatnika. Okres amortyzacji nie może być jednak krótszy niż 10 lat.

Natomiast na podstawie art. 16j ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT podatnicy mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla używanych lub ulepszonych budynków (lokali) i budowli, innych niż wymienione w art. 16j ust. 1 pkt 4, po raz pierwszy wprowadzonych do ewidencji danego podatnika. Okres ich amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat, z wyjątkiem:

a) trwale związanych z gruntem budynków handlowo-usługowych wymienionych w rodzaju 103 Klasyfikacji i innych budynków niemieszkalnych wymienionych w rodzaju 109 Klasyfikacji trwale związanych z gruntem,

b) kiosków towarowych o kubaturze poniżej 500 m3, domków kempingowych i budynków zastępczych

– dla których okres amortyzacji nie może być krótszy niż 3 lata.

Możliwość amortyzacji w ciągu trzech lat dotyczy zatem używanych, trwale związanych z gruntem, budynków wymienionych w rodzajach 103 i 109 KŚT. W konsekwencji, dla tych budynków możliwe jest zastosowanie stawki amortyzacji w wysokości 33,33 proc. rocznie (100 proc. :3 lata).

Sklepy, stacje paliw, bary i hotele

Dzięki zastosowaniu tej stawki używane budynki handlowo-usługowe mogą być zamortyzowane już w ciągu trzech lat. Chodzi tu np. o centra handlowe, domy towarowe, samodzielne sklepy i butiki, hale przeznaczone na targi, aukcje i wystawy, targowiska pod dachem, stacje paliw, stacje obsługi itp. Amortyzować w ciągu trzech lat można również inne używane budynki niemieszkalne sklasyfikowane w rodzaju 109 KŚT. Rodzaj ten obejmuje m.in.: hotele i podobne budynki krótkotrwałego zakwaterowania - schroniska młodzieżowe i górskie, domki kempingowe, domy wypoczynkowe oraz pozostałe budynki zakwaterowania turystycznego, restauracje, bary. W przypadku takich używanych budynków możliwe będzie zatem zastosowanie indywidualnej stawki amortyzacji nie wyższej niż 33,33 proc. (100 proc.: 3 lata). Będąca współwłaścicielem takiego budynku jedna ze spółek może zatem przyjąć stawkę amortyzacji w wysokości 33,33 proc.

Oczywiście, podatnik nie musi ustalać indywidualnej stawki w wysokości najwyższej z możliwych, lecz może ustalić ją w niższej wysokości.

Podjęta decyzja obowiązuje cały czas

Zgodnie z art. 16h ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek wprowadzono do ewidencji, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór. Zgodnie natomiast z art. 16h ust. 2 ustawy o CIT podatnicy wybierają jedną z metod amortyzacji dla poszczególnych środków trwałych przed rozpoczęciem ich amortyzacji. Wybraną metodę stosuje się do pełnego zamortyzowania danego środka trwałego. Oznacza to że przyjętej indywidualnej stawki nie można już zmienić, w tym nie można jej również obniżyć. Możliwość obniżenia stawki nie dotyczy bowiem środków trwałych, dla których przyjęto indywidualną stawkę amortyzacji. Przepis art. 16i ust. 5 ustawy o CIT umożliwia tylko zmianę stawki liniowej określonej w Wykazie stawek amortyzacyjnych.

Wysokość indywidualnej stawki można zatem ustalić tylko raz na początku amortyzacji i nie można już jej potem obniżyć. Stąd, ustalając indywidualną stawkę, należałoby również uwzględniać przewidywane dochody firmy. W konsekwencji, druga spółka będąca współwłaścicielem budynku, jeżeli również przyjmie metodę amortyzacji według indywidualnej stawki, to nie musi jej ustalać w tej samej najwyższej wysokości. Może przyjąć niższą indywidualną stawkę np. w wysokości 20 proc. A zatem budynek będący współwłasnością dwu spółek może być amortyzowany według dwu różnych indywidualnych stawek przyjętych przez każdą z tych spółek.

podstawa prawna: art. 16a ust. 1 pkt 1, art. 16g ust. 8, art. 16h ust. 1 pkt 1 i ust. 2, art. 16i ust. 5 oraz art. 16j pkt 3 i 4 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. DzU z 2016 r., poz. 1888 ze zm.)

masz pytanie, wyślij e-mail: tygodnikpodatki@rp.pl

Kiedy obiekty są używane, a kiedy ulepszone

Budynki i lokale uważa się za używane, jeżeli podatnik wykaże, że przed ich nabyciem były wykorzystywane co najmniej przez okres 60 miesięcy.

Za ulepszone uważa się natomiast budynki i lokale, jeżeli przed wprowadzeniem do ewidencji wydatki poniesione przez podatnika na ulepszenie stanowiły co najmniej 30 proc. wartości początkowej.

- Dwie spółki z o.o. kupiły używany budynek usługowo- handlowy. Obie te spółki są współwłaścicielami tego budynku. Czy możliwe jest, aby jedna ze spółek stosowała indywidualną stawkę amortyzacji w wysokości 33,33 proc., a druga spółka przyjęła indywidualną stawkę w wysokości 20 proc.? – pyta czytelniczka.

Zgodnie z art. 16a ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT amortyzacji podlegają m.in. środki trwałe. Są to w szczególności stanowiące współwłasność podatnika, nabyte kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania: budynki. o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy leasingu. Natomiast na podstawie art. 16g ust. 8 ustawy o CIT w razie gdy składnik majątku stanowi współwłasność podatnika, wartość początkową tego składnika ustala się w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział podatnika we własności tego składnika majątku. A zatem, mimo że mamy do czynienia fizycznie z jednym budynkiem, to gdy stanowi on współwłasność dwu firm, każda z nich amortyzuje go jako odrębny środek trwały. Przedmiotem amortyzacji jest zatem budynek, którego wartość początkową każda z firm ustala w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje jej udział we własności tego budynku.

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Nieruchomości
Trybunał: nabyli działkę bez zgody ministra, umowa nieważna
Materiał Promocyjny
Wykup samochodu z leasingu – co warto wiedzieć?
Praca, Emerytury i renty
Czy każdy górnik może mieć górniczą emeryturę? Ważny wyrok SN
Prawo karne
Kłopoty żony Macieja Wąsika. "To represje"
Sądy i trybunały
Czy frankowicze doczekają się uchwały Sądu Najwyższego?
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Sądy i trybunały
Łukasz Piebiak wraca do sądu. Afera hejterska nadal nierozliczona