Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 14 września 2018 r. (II FSK 2338/16).
W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą spółka poniosła stratę podatkową, którą będzie mogła rozliczyć w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych. W związku z tym spółka zwróciła się do organu z pytaniem, czy prawidłowo ustali termin przechowywania ksiąg podatkowych z lat, w których poniosła stratę podatkową, przyjmując, że przedawnienie nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku, w którym złożyła deklarację CIT-8 wykazującą tę stratę. W ocenie spółki, strata powinna być traktowana na takich samych zasadach jak hipotetyczne zobowiązanie podatkowe na ten rok. Ma tu zatem zastosowanie art. 70 ordynacji podatkowej (dalej: o.p.) mówiący o pięcioletnim terminie przedawnienia do wydania decyzji kwestionującej wysokość zadeklarowanej straty. To z kolei prowadzi do konkluzji, że spółka jest zobowiązana przechowywać dokumenty tak długo, jak długo organ może wydać decyzję kwestionującą rozliczenie podatnika.
Czytaj także: Termin przechowywania dokumentów nie zależy od uzyskania dochodu
Organ w interpretacji (IBPB-1-2/4510-150/15/AnK) wyraził odmienne stanowisko. Uznał, że strata nie jest zobowiązaniem podatkowym, więc się nie przedawnia. Księgi powinny zatem być przechowywane tak długo, aż strata ta zmaterializuje się w postaci obniżenia wysokości zobowiązania podatkowego. Innymi słowy, termin ten byłby terminem dziesięcioletnim: pięć lat na zasadach ogólnych i pięć lat od momentu, kiedy spółka ostatni raz rozliczyła ją.
WSA przychylił się do stanowiska organu, jednak oceny tej nie podzielił NSA. Sąd powołał się na uchwałę NSA z 6 listopada 2017 r. (II FPS 3/17), w której uznano, że prawo do kwestionowania straty podatkowej przedawnia się na zasadach określonych w art. 70 § 1 o.p. tak, jak zobowiązanie podatkowe. Jeżeli zatem prawo do podważania tej straty przedawnia się z upływem pięciu lat od końca roku, w którym została ona wykazana, a dokumenty i księgi podatkowe mają być przechowywane tak długo, jak możliwe jest zakwestionowanie prawa i dopóki się to prawo nie przedawniło, to należy przyjąć, że w przedmiotowej sprawie muszą być one przechowywane przez pięć lat, licząc od końca roku, w którym strata podatkowa została wykazana. Sąd podkreślił, że dla tej oceny nie ma znaczenia, kiedy podatnik stratę rozliczył, jeżeli chodzi o następne lata podatkowe, gdyż jest to jeden stały okres. Skoro nie możemy zakwestionować tej straty za podstawowy okres, w którym została ona wykazana, to nie może być ona kontestowana w późniejszych postępowaniach.
