Dla dostaw realizowanych bezpośrednio w punkcie sprzedaży nie ma wątpliwości co do momentu ich zrealizowania na rzecz nabywców (a co za tym idzie momentu powstania obowiązku podatkowego). Stosujemy tu bowiem zasadę ogólną. Jednak w przypadku dostawy towarów za pośrednictwem firmy kurierskiej lub spedycyjnej takie wątpliwości mogą się pojawić. Dotyczą one zwłaszcza ustalenia momentu, w którym dochodzi do dostawy – czy następuje to w momencie wydania towaru odbiorcy finalnemu (konsumentowi) czy w momencie przekazania towaru firmie kurierskiej lub spedycyjnej. Ma to ogromne znaczenie zwłaszcza dla dostaw realizowanych na przełomie miesiąca. Błędne określenie momentu powstania obowiązku podatkowego może w takim przypadku prowadzić do powstania zaległości podatkowej w VAT.
Co wynika z kodeksu cywilnego
Ustawa o VAT nie przewiduje odrębnej regulacji w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego przy sprzedaży przez internet. Jeżeli transakcja następuje pomiędzy podatnikami VAT, którzy ustalili warunki dostaw na jakich ma ona przebiegać (zazwyczaj INCOTERMS 2010), to moment dostawy można określić precyzyjnie. Zazwyczaj jednak nabywcą przy sprzedaży przez internet jest konsument. Dla ustalenia momentu dokonania dostawy w tym przypadku można posiłkować się przepisami kodeksu cywilnego. Zgodnie z art. 544 k.c., w przypadku dostarczenia towarów poza siedzibą przedsiębiorcy – przez firmę zajmującą się przewozem towarów (np. firma kurierska lub spedycyjna) – do wydania towaru nabywcy dochodzi w momencie jego przekazania tej firmie celem dostarczenia do nabywcy.
Przenosząc te regulacje na grunt VAT można stwierdzić, że dla sprzedaży przez internet VAT może stać się wymagalny już w momencie przekazania towaru kurierowi lub firmie spedycyjnej, a nie wtedy kiedy towar faktycznie dotrze do nabywcy. Z punktu widzenia sprzedawcy jest to najwcześniejszy moment wymagalności podatku, ale z drugiej strony sprzedawca ma możliwość jego precyzyjnego określenia. Takie stanowisko potwierdzają również organy podatkowe w interpretacjach indywidualnych (np. dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji z 13 kwietnia 2015 r., IPTPP4/443-918/14-6/OS). Oczywiście jeżeli nabywca zapłacił za towar przed przekazaniem go kurierowi lub firmie spedycyjnej, to obowiązek podatkowy powstanie w momencie otrzymania zapłaty.
Świadczenie usług
W zakresie sprzedaży usług za pośrednictwem internetu obowiązek podatkowy powstaje co do zasady w momencie wyświadczenia usługi, chyba że wcześniej nastąpiła płatność.
Przykład
Spółka A kupiła od spółki B usługę dostępu do serwera w okresie od 1 grudnia 2018 r. do 31 grudnia 2018 r. Obowiązek podatkowy powstał na koniec miesiąca, tj. 31 grudnia 2018 r. Jeżeli sprzedawca (spółka B) otrzymał od spółki A płatność przed zakończeniem świadczenia usługi, to obowiązek podatkowy powstał w momencie zapłaty.
W jaki sposób udokumentować
Forma udokumentowania transakcji uzależniona jest od tego kto jest odbiorcą towaru lub usługi. W przypadku sprzedaży na rzecz podatnika, zgodnie z przepisami ustawy o VAT, sprzedawca zobowiązany jest do wystawienia faktury dokumentującej te czynności. Natomiast, gdy sprzedaż zostanie zrealizowana na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej (konsument) lub rolnika ryczałtowego, to sprzedawca co do zasady powinien udokumentować taką sprzedaż paragonem fiskalnym. Nie każda sprzedaż musi jednak zostać zaewidencjonowana na kasie fiskalnej. Jeżeli sprzedawca nie przekroczył limitu wskazanego w rozporządzeniu ministra rozwoju i finansów z 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących oraz nie sprzedaje towarów i nie świadczy usług, dla których rejestrowanie na kasie jest obligatoryjne, to nie musi wystawiać paragonu do takiej sprzedaży.