Zgodnie z art. 113 ust. 9 ustawy o VAT, podatnik rozpoczynający w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności, które co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ustawy VAT, jest zwolniony z tego podatku z mocy prawa, jeżeli formalnie z tego zwolnienia nie zrezygnuje (zaznaczając odpowiednią rubrykę w zgłoszeniu rejestracyjnym).
Zwolnienie to jednak obowiązuje do momentu przekroczenia przez podatnika w roku podatkowym kwoty obrotu w wysokości 150 000 zł, w proporcji do okresu prowadzenia w tym roku działalności (wskazana kwota dotyczy prowadzenia działalności przez cały rok podatkowy). Jeżeli podatnik przekroczy kwotę uprawniającą, a faktycznie obligującą do zwolnienia, to zwolnienie traci moc z momentem przekroczenia tej kwoty. I wtedy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nadwyżka sprzedaży ponad tę kwotę, a obowiązek podatkowy powstaje z momentem jej przekroczenia.
Aby prawidłowo ustalić wartość sprzedaży opodatkowanej, czy to za cały poprzedni rok czy też rozpoczętej w trakcie roku, nie należy do niej wliczać kwoty podatku (chodzi zatem o sprzedaż netto, obrót, który nie zawsze jest zbieżny z przychodem w rozumieniu podatku dochodowego).
Co należy brać pod uwagę
Do wartości sprzedaży badanej dla celów zwolnienia, nie wlicza się także odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku, a także towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym, są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji (art. 113 ust. 1 i 2 ustawy o VAT).
Przykład